صادرات انگور و کشمش و مشکلات آنها:
در ایران سالانه سه میلیون تن انگور تولید میشود. ایران در صادرات انگور چندان موفق نیست و کمتر از 10 درصد از انگور تولیدی در کشور به کشورهای دیگر صادر میشود.
از جمله کشورهایی که انگور به آنها صادر میشود میتوان به کشورهای حاشیه خلیج فارس و پاکستان اشاره کرد.ایران انواع انگور تولیدی خود شامل تازه و خشک کرده را به بیش از 80 کشور صادر میکند.
در سال گذشته بیشتر صادرات مربوط به انگور خشک یا همان کشمش بوده است.صادرات کشمش ایران به 80 کشور در سال 96 بوده است.
کشور عراق، روسیه و امارات بیشترین واردات کشمش را از ایران داشته اند.
انگور کاشمر یکی از مرغوبترین انگورهاست که به پاکستان صادر شده و در گذشته به روسیه هم صادر میشد.
انگور آذربایجان غربی، قزوین، تاکستان و شاهرود نیز انگور مرغوبی است.ولی به دلیل دانه دار بودن برخی از این انگورها، صادراتشان دچار مشکل شده است.
شهرستان ملایر به عنوان یکی از بزرگترین قطبهای تولید انگور و کشمش در کشور محسوب میشود. کشمش ملایر شهرتی جهانی دارد. بهترین نوع انگور در این شهرستان از نوع بی دانه سفید است.
مشکلات صادرات انگور:
کاشت و بهره برداری سنتی و غیر علمی در باغات انگور موجب کاهش بهره وری در باغها شده است. برخی آفتها در انگور و باغات انگور وجود دارد که باعث کم شدن و بی کیفیتی محصول میشود.
کمبود آب یکی دیگر از مشکلات است. با توجه به کمبود آب گرما زدگی نیز خسارات زیادی را به کیفیت انگور وارد میکند. انگور خوب خصوصیاتی از جمله بی دانه بودن، درشت و یک دست بودن خوشه، شفافیت و از نظر سلامت بدون آفات باشد، تا بتواند استانداردهای لازم را از نظر بازارهای جهانی کسب کند. شهرستان ملایر 60 درصد تولید انگور استان همدان و سه درصد سطح زیر کشت کشور را به خود اختصاص داده است.
انواع انگور صادراتی:
به طور کلی انواع مختلفی انگور در ایران کاشت میشود که به چند نمونه از آنها میتوان اشاره کرد:
انگور سبز بی دانه، انگور سیاه، انگور سبز کشمشی و انگور یاقوتی و … که اکثر این انگورها جزء انگورهای صادراتی محسوب میشوند.
آمار صادرات انگور:
هدف شناسایی رقبا در بازار جهانی:
هدف شناخت متقاضیان و پتانسیلها در بازار جهانی:
نمودار صادرکنندهها:
نمودار میلهای زیر، نشان دهندهی رتبه و حجم صادرات کشورهای جهان است.
نمودار وارد کننده ها و میانگین فاصله از مبدا:
هرچه دایرهها به سمت بالاتر باشند گویای این است که فاصلهی کشور واردکننده تا محل تامین آن بیشتر است به عبارتی شعاع فاصلهای که میتوانیم در آن فعالیت کنیم بیشتر است.
اگر خط عمودی این نمودار زیر 2 الی 3 هزار کیلومتر را نشان بدهد یعنی حمل و نقل و تامین کالای مورد نظر بسیار مهم و موثر میباشد پس راهکارهای حمل و نقلی را باید بررسی کرد.
تامین برخی از کالاها محدود به کشورهای خاصی است لذا تامین آن از کشورهای دورتر انجام می شود و به علت ارزش زیاد آن محصول حمل و نقل در آن مطرح نیست.
نمودار نرخ رشد واردات:
نمودار عمودی نشان دهنده مقدار رشد یکساله بازار محصول انتخابی و نمودار افقی نشان دهندهی رشد بازار در 5 سال گذشته میباشد.هرچه نمودار به صفر نزدیکتر باشد به این معنا است که میزان رشد بازار این محصول کاهش پیدا کرده، در حال کوچک تر شدن است و دارای ظرفیتهای رشد زیادی نیست.
چنانچه زیر صفر و منفی باشد یعنی فرصتهای تجاری این بازار در حال از بین رفتن است و آینده قابل پیش بینی ندارد و تمرکز اصلی را باید روی بازار کشورهای بالای نمودار گذاشت. حجم و اندازه دایرههای این نمودار نیز نشان دهندهی رقم میزان تجارت کشورهاست.
تحلیل پتانسیل صادراتی:
در این نمودار میزان توان و ظرفیت صادرات به کشورهای دیگر را به ترتیب عددی، که نشان دهندهی رتبه پتانسیل صادراتی و به ترتیب اندازه دایره که نشان دهندهی میزان تقاضای کشورها و به ترتیب پهنای خط که نشان دهندهی سهولت معامله با آنهاست، میتوان مشاهده کرد.
اسم هر کشور کنار دایره نوشته شده و رنگ دایره هر کشور طبق منطقه آن دسته بندی شده است. برای مثال دایرههای قرمز کشورهای منطقه شرق آسیا را نشان میدهد.
نمودار میزان پتانسیل صادراتی:
در این نمودار دو نوع خط دیده میشود. خط های ممتد و خط های متقاطع (خط چین).
طول خطوط ممتد نشان دهندهی فاصلهی میان ظرفیت صادراتی و صادرات واقعی و در نتیجه پتانسیل موجود در بازار آن کشورهاست.
بازار کشورهایی که دارای خطوط متقاطع هستند، واردات بیشتری نسبت به تقاضا و پتانسیل واقعیشان دارند و در نتیجه پتانسیل صادراتی قوی ای ندارند.
نقشه جغرافیایی بر اساس پتانسیل صادراتی:
در این نقشه هر کشور با دایره و رنگ مربوط به منطقه آن نشان داده شده است. دایره داخلی و پررنگتر هر کشور نشانگر میزان صادرات واقعی به آن کشور است و دایره کمرنگ تر دور آن نشان دهنده پتانسیل موجود بازار در آن کشور است.
درصد نوشته شده در هر دایره بیانگر درصد پتانسیل صادرات به آن کشور است.
بیشترین ظرفیت و پتانسیل صادراتی برای صادرات این محصول از جمهوری اسلامی ایران را کشورهای تایلند، چین و اندونزی دارا هستند.
جمهوری اسلامی ایران نزدیکترین ارتباط صادراتی را با عراق دارد.بازار آمریکا بیشترین ظرفیت تقاضا را برای کالای ذکر شده دارد. تایلند بیشترین تفاوت بین پتانسیل صادرات و صادرات واقعی را از نظر ارزش نشان میدهد، ظرفیت باقیمانده صادرات به ارزش 1٫5 میلیون دلار است.