تورم واژه ای است که این روزها زیاد با آن برخورد کرده اید. این روزها شاهد افزایش روزانه و حتی ساعتی قیمتها و اجناس ضروری خانوار در سطح جامعه هستیم.این مشکل قطعا به زیان کشور خواهد بود چرا که منجر به نارضایتی، فقر، دزدی و کلاهبرداری خواهد شد.
اقشار ضعیف بیش از همه در فشار قرار دارند و به سختی روزگار میگذرانند.امیدواریم به زودی شاهد کاهش و اثبات قیمت ها باشیم و از این شرایط بحرانی عبور کنیم چرا که با دارا بودن منابع بسیار زیاد ملی و جمعیت جوان کشور، شایسته نیست که مردممان در فشار اقتصادی زندگی کنند.
در این زمینه قصد داریم به توضیح واژه ی تورم و دلایل و همچنین نتایج آن بپردازیم.
تعریف تورم:
اصولا معانی زیادی برای تورم وجود دارد ولی تمامی آن ها به روند افزایشی قیمت ها اشاره دارند. تورم معمولا به معنی افزایش غیر متناسب سطح عمومی قیمت ها اطلاق می شود. به معنای دیگر، تورم روند فزاینده و نامنظم افزایش قیمت ها در اقتصاد است.
برای اندازه گیری این شاخص معمولا در بازه ی زمانی هفتگی، ماهانه و سالانه قیمت انواع کالا ها و همچنین خدمات در سراسر هر کشوری اندازه گیری شده و به مردم اعلام می شود.
کالاها و خدماتی که در نرخ تورم اندازه گیری می شوند، از کالاهای ضروری مردم به شمار می ایند و به مجموعه ی این کالاها " سبد کالایی و خدماتی سنجش تورم " گفته می شود. در ایران این سبد پایه و شاخص کالا شناخته می شود و هر چند سال یکبار مورد بازنگری قرار می گیرد.
لازم به ذکر است به میانگین نرخ تورم هر چهار هفته در یک ماه نرخ تورم ماهانه و میانگین نرخ تورم هر 12 ماه در یک سال، میانگین نرخ تورم سالانه گفته می شود.
تورم چگونه به وجود می آید؟
اقتصاددان معروف، پروفسورکینز دو دلیل عمده برای تورم ذکر کرده است:
اول: کاهش عرضه کالا یا افزایش تقاضای کالا
به این معنی که سطح پول در گردش با عرضه ی کالا ها منتاسب نیست. از ریشه های تورم، نبود تعادل میان درآمدها و هزینه های دولت است.به این ترتیب زمانی که هزینه های دولت از درآمدهای آن بیشتر شود، دولت دچار کسری بودجه خواهد شد.
اگر دولت برای حل مشکل کسری از بانک مرکزی استقراض کند و یا اقدام به فروش درآمدها ی ارزی مثلا حاصل از نفت یا پتروشیمی نماید، پایه پولی و به دنبال آن نقدینگی افزایش یافته که آثار تورمی برجا خواهد گذاشت.
دوم: دلیل دوم انتظارات تورمی ست.
این دلیل کاملا قابل لمس است.حتما مشاهده کرده اید که در شرایطی که مردم پیش بینی می کنند در آینده نزدیک قیمت ها افزایش خواهد داشت، اقدام به افزایش خرید خواهند کرد. از طرف دیگر تولید کنندگان و فروشندگان نیز از فروش کالاهای خود خودداری کرده و اجناس را احتکار می کنند. به این ترتیب با این سیاست، سطح عرضه و تقاضا بر هم خواهد خورد و موجب اقزایش قیمت ها و در نتیجه تورم می شود.
نتایج و محصولات تورم:
قطعا وجود تورم آثار منفی برای گروه های کم درآمد و ضعیف جامعه خواهد داشت زیرا این اقشار درآمد ثابت و یا پول ثابت دارند. با این حال تورم آثار مثبتی نیز برای گروهها ی پر درآمد و کسانی خواهد داشت که درآمدهای متغیر و یا پول متغیر دارند.
نتیجه ی تورم برای دولت نیز منفی خواهد شد زیرا در پی افزایش هزینه های عمومی دولت، مجبور به استقراض از بانک مرکزی خواهند بود که این اقدام ضربات جبران ناپذیری در پی خواهد داشت. امیدواریم با چاره اندیشی به موقع و مناسب مسئولین شاهد اتفاقات مثبت در سطح جامعه باشیم.