ابتکارات اندکی در تاریخ زندگی بشر توانسته اند به اندازه تجارت الکترونیکی سودمند واقع شوند. ماهیت فراگیر فناوری اطلاعات، فرصت عرضه به میلیون ها نفر، ماهیت برقراری ارتباط متقابل، تنوع در کاربرد منابع متعدد و رشد سریع زیرساخت های پشتیبانی کننده به خصوص وب، مزایای فراوانی برای سازمان ها، افراد و جامعه به همراه دارد. این مزایا به تازگی کشف شده اند اما به تدریج با رشد تجارت الکترونیکی آن ها نیز روز به روز بیشتر رشد می کنند. جای تعجب نیست که برخی تأثیرات انقلاب تجارت الکترونیکی را در حد تأثیرات انقلاب صنعتی می دانند.
مزایای تجارت الکترونیکی
مزایای مربوط به سازمانها
تجارت الکترونیکی بازارهای معمولی را به بازارهایی ملی و حتی بین المللی تبدیل می کند. شرکت ها با کمی تلاش می توانند به سرعت و به سادگی بهترین تولیدکنندگان، مشتریان بیشتر و شرکای بهتری را در سطح جهانی بیابند. افزایش مشتریان و تولیدکنندگان به سازمانها امکان می دهد تا اجناس خود را ارزان تر اما به تعداد بیشتر به فروش برسانند.
تجارت الکترونیکی می تواند هزینه های ایجاد، پردازش، توزیع، ذخیره سازی و بازیابی اطلاعات کاغذی را کاهش دهد. بدین ترتیب هزینه های بالای چاپ و ارسال پستی کاهش یافته یا به طور کلی از بین می روند.
برخی معایب زنجیره تامین مانند انبارداری و تاخیر در ارسال را می توان با استفاده از تجارت الکترونیکی به حداقل رساند. برای مثال در صنعت خودروسازی با تولید اتومبیل به صورت سفارشی به جای تولید انبوه می توان سالانه ده ها میلیارد دلار فقط از طریق کاهش هزینه های انبارداری صرفه جویی کرد.آشنایی با برخی از مزایا و محدودیت های تجارت الکترونیکی
در وب همیشه تجارت در حال انجام (24 ساعت در روز، 7 روز در هفته و 365 روز در سال) است و نیازی به ساعات اضافه کاری و صرف هزینه های بیشتر نیست.
تولید محصولات سفارشی هم باعث ارزانتر شدن کالا و خدمات ارائه شده می شود و هم مزایای فراوانی برای شرکت هایی در بر دارد که از این استراتژی استفاده می کنند. نمونه ای از این استراتژی را می توانید در سایت Dell مشاهده کنید.
تجارت الکترونیکی به مدلهای کسب و کار جدیدی اجازه ظهور می دهد که مزایای استراتژیک در بر داشته و یا باعث افزایش سود می شوند. ترکیب خرید گروهی یا مناقصه نمونه ای از ابتکار در طراحی مدلهای کسب و کار است.
تجارت الکترونیکی امکان ارائه محصولات بسیار خاص را می دهد که در دنیای فیزیکی به راحتی قابل انجام نیست. برای مثال فروشگاهی که فقط اسباب بازی سگ می فروشد (Dogtoys.com) در دنیای مجازی زیاد عجیب نیست، اما در دنیای فیزیکی چنین فروشگاهی مشتری کافی ندارد.
تجارت الکترونیکی زمان بین پیدایش یک ایده و عرضه آن به بازار را کاهش می دهد و برای این منظور از برقراری ارتباط و همکاری بین اعضای مختلف بهره می گیرد.
تجارت الکترونیکی هزینه های برقراری ارتباط را کاهش می دهد.
آشنایی با برخی از مزایا و محدودیت های تجارت الکترونیکی خرید کارآمد
تجارت الکترونیکی از طریق خرید الکترونیکی باعث کاهش هزینه های مدیریتی تا هشتاد درصد یا بیشتر، کاهش قیمت ها بین پنج تا پانزده درصد و کاهش چرخه زمانی تا بیش از پنجاه درصد می شود.
تجارت الکترونیکی به شرکت ها اجازه می دهد تا ارتباط نزدیکتری با مشتریان داشته باشند، حتی اگر این ارتباط از طریق واسطه صورت گیرد. این امر منجربه شخصی سازی ارتباطات، محصولات و خدمات شده و در نهایت باعث مدیریت بهتر و افزایش وفاداری مشتریان خواهد شد.
هر چیزی در وب مانند قیمت کاتالوگ ها را می توان لحظه به لحظه تصحیح کرد. به این ترتیب اطلاعات شرکت همیشه دقیق خواهد بود.
شرکت های Online که اقدامات آنها نیاز به ثبت کسب و کار ندارد احتیاج به دریافت مجوز کسب و کار نداشته و لازم نیست هزینه های مربوط به آن را بپردازند. در صورتی که نیاز به ثبت کسب و کار وجود داشته باشد، باید هزینه های مربوط پرداخت شود.
مزایای دیگری نیز وجود دارند که عبارتند از: اصلاح تصویر شرکت، ارائه خدمات بهتر به مشتریان، سهولت در یافتن شرکای کسب و کار، فرآیندهای تسهیل شده، افزایش بهره وری، کاهش کاغذ بازی، افزایش دسترسی به اطلاعات، کاهش هزینه های نقل و انتقال و افزایش انعطاف پذیری در عملکردها و معاملات.
مزایای مربوط به مصرف کنندگان
تجارت الکترونیکی به مصرف کنندگان امکان می دهد تا 24 ساعته و در تمام روزهای سال و تقریبا از همه جا خرید یا سایر معاملات کسب و کار خود را انجام دهند.
تجارت الکترونیکی حق انتخاب های گسترده تری در اختیار مشتریان قرار می دهد. آنها می توانند از میان برندهای مختلف و محصولات بیشتری انتخاب کنند.آشنایی با برخی از مزایا و محدودیت های تجارت الکترونیکی
شرکت ها می توانند محصولات سفارشی ساخته و آنها را با قیمت های رقابتی به فروش برسانند. مشتریان می توانند تعداد بیشتری از محصولات و خدمات را به همان شکلی که نیاز دارند مورد استفاده قرار دهند.
تجارت الکترونیکی معمولا محصولات و خدمات را با قیمت ارزانتر در اختیار مشتریان قرار داده و به آنها امکان می دهد تا در محل های مختلف خرید کرده و بتوانند محصولات را با سرعت بیشتری با هم مقایسه کنند.
در مورد محصولات دیجیتال، تجارت الکترونیکی سریعترین ارسال را ارائه می دهد.
مشتریان می توانند به جای چند روز یا چند هفته فقط ظرف چند ثانیه اطلاعات مفصلی را در ارتباط با محصولات بیابند.
تجارت الکترونیکی شرکت در مزایده های مجازی را برای مشتریان امکان پذیر می کند. مزایده ها به فروشندگان امکان می دهند تا اجناس خود را سریعتر بفروشند و به خریداران اجازه می دهند تا اقلام کلکسیونی را یافته و حتی آنها را با اقلام خود معاوضه کنند.
تجارت الکترونیکی به مشتریان اجازه می دهد تا با سایر مشتریان در انجمن های الکترونیکی ارتباط متقابل برقرار کرده، عقاید خود را مبادله کرده و از تجربیات یکدیگر با اطلاع شوند.
در بیشتر کشورها تجارت Online معاف از مالیات بر فروش است.
مزایای مربوط به جامعه
افراد بیشتری می توانند در منزل کار کنند و سفرهای مربوط به کار یا خرید کمتر شده و در نتیجه ترافیک کمتری در جاده ها دیده شده و منجربه کاهش آلودگی هوا می شود.آشنایی با برخی از مزایا و محدودیت های تجارت الکترونیکی
برخی کالاها را می توان با قیمت های نازل تری به فروش رساند و در نتیجه افرادی با استطاعت مالی کمتر می توانند بیشتر خرید کرده و خود را به نقطه بالاتری از خط فقر برسانند.
فناوری های تجارت الکترونیکی امنیت ملی را افزایش می دهند و برای این منظور از بهبود ارتباطات، همکاری، تفسیر اطلاعات و غیره استفاده می کنند.
مردم در کشورهای جهان سوم و مناطق فقیر نشین در حال حاضر به دلیل تجارت الکترونیکی می توانند از محصولات و خدماتی بهره مند شوند که در گذشته وجود نداشتند. این افراد با استفاده از این فرصت ها می توانند شغلی تخصصی را فراگرفته یا مدرک دانشگاهی بگیرند.
خدمات عمومی مانند مراقبت های پزشکی، آموزش و پرورش و توزیع خدمات اجتماعی دولتی را می توان با هزینه های پایین تر و با کیفیت بهتری ارائه کرد. برای مثال تجارت الکترونیکی به پزشکان و پرستاران مناطق محلی امکان می دهد تا به اطلاعات و فناوری دسترسی یافته و از این طریق بتوانند خدمات بهتری به بیماران خود عرضه کنند.
محدودیت ها و موانع تجارت الکترونیکی
براساس تحقیقات صورت گرفته توسط Commerce Net در سال 2000، ده مانع اصلی تجارت الکترونیکی در ایالت متحده به ترتیب کاهش اهمیت عبارتند از: امنیت، اعتماد و ریسک، عدم وجود پرسنل واجد شرایط، عدم وجود مدل های کسب و کار مناسب، فرهنگ، تعیین مجوز کاربران و عدم وجود زیرساخت عمومی مناسب، سازماندهی، کلاهبرداری، پیمایش کند در اینترنت و مسائل حقوقی.
در تجارت الکترونیک از دیدگاه جهانی موانعی همچون فرهنگ، سازماندهی، رابط های B2B، موانع کسب و کار بین المللی و عدم وجود استانداردهای مناسب در بالای این فهرست قرار می گیرند.
علی رغم این محدودیت ها، تجارت الکترونیکی به سرعت رو به گسترش است. برای مثال تعداد افرادی که در ایالات متحده سهام را به صورت الکترونیکی خرید و فروش می کنند از سیصد هزار نفر در ابتدای سال 1996 به بیش از بیست و پنج میلیون نفر در بهار 2002 رسیده است. در کره در حدود شصت درصد از کل معاملات بازار بورس در تابستان 2004 از طریق اینترنت صورت گرفته است. بر اساس نتایج تحقیقات IDC Research (2000) تعداد مشتریانی که حق دلالی Online می گیرند در سال 2004 در کل دنیا به 122٫3 میلیون نفر رسیده است که همین تعداد در سال 2002 برابر با 76٫7 میلیون نفر بوده است. هرچه تجربیات بیشتر و فناوری غنی تر می شود، نسبت هزینه-فایده تجارت الکترونیکی نیز افزایش یافته و در نتیجه کاربری آن افزایش می یابد.