گسترش روز افزون معاملات تجاری و بازرگانی سبب شده که مراجع بین المللی اقدام به تهیه یک سری قوانین و باید و نبایدها حقوقی را در هنگام تنظیم قراردادهای بین المللی تدوین نمایند. چراکه قراردادهای بین المللی تنها سندی است که می توان ضمانت کننده انجام تعهدات طرفین معامله باشد و فقط از طریق این ابزار می توان در صورت بروز مشکل، اقدام به فسخ معامله و یا دریافت خسارت کرد. بنابراین طبق آنچه گفته شد، نحوه تنظیم دقیق و اصولی قراردادهای بین المللی امری بدیهی خواهد بود که در ادامه مطلب به بایسته های حقوقی این امر می پردازیم.
قرارداد بین المللی چیست؟
طبق یک تعریف کلی در هر قراردادی که یکی از طرفین، محل انعقاد قرارداد و یا محل اجرای قرارداد دارای تابعیت خارجی داشته، قرارداد بین المللی در نظر گرفته می شود. به عبارتی دیگر قرارداد بین المللی توافقی است مابین طرفین با تابعیت از کشورهای مختلف که به منظور خرید و فروش، حمل کالا و ضمانت های مربوط به آن انعقاد می گردد.
هر چه در هنگام عقد قرارداد بین المللی مسائل حقوقی بیشتر رعایت شود، معامله از کیفیت و اعتبار بهتری جهت ارجاع برای داوری برخوردار خواهد بود.
انواع قرارداد بین المللی
در حال حاضر مهم ترین نوع قرارداد بین المللی عبارت اند از:
قرارداد فروش(Contract Of Sale)
همان طور که مشخص است از این نوع قرارداد در هنگام خرید و فروش بین المللی استفاده می شود. قرارداد فروش معمولاً به دو شکل شفاهی و کتبی بوده و ذکر توافقات، موضوع معامله، شروط اصلی معامله، قیمت از مهم ترین بخش های آن به شمار می آیند.
با توجه به این که معاملات در سطح بین المللی نسبت به قراردادهای داخلی پیچیدگی خاص خود را دارند، لذا رعایت برخی موارد در شرایط قرارداد بین المللی گریز ناپذیر است که در ادامه مطلب به آن ها اشاره خواهد شد.
قرارداد حمل (Contract Of Carriage)
در این نوع قرارداد، بایسته ها و تمامی موارد لازم در هنگام حمل کامل آورده می شود. لازم به ذکر است قرارداد حمل بین المللی بر اساس شرایط خرید محموله تنظیم می گردد و هنگام اجرا می شود که دو طرف خریدار و فروشنده تمامی تعهدات خود را انجام داده باشند.
قرارداد بیمه (Contract Of Insurance)
از این نوع قرارداد برای بیمه بخش های مختلف قراردادهای بین المللی اعم از خود کالا، خدمات ارائه شده، صادرات کالا، حمل کالا، خسارات ناشی از عدم انجام تعهدات و غیره مورد استفاده قرار می گیرد.
در واقع موضوع بیمه فاکتور اصلی و مهم قرارداد بیمه به شمار می آید که همان احتمال وقوع خطر یا ریسک است. بنابراین برخی امور بازرگانی و تجاری نظیر بورس و سهام که دارای ریسک صددرصدی هستند قابل بیمه شدن نیستند.
ساختار و اجزای اصلی قراردادهای بین المللی
قرارداد بین المللی از هر نوعی که باشد باید طبق قوانین حقوقی و ضوابط بین المللی تدوین شده تا به عنوان یک قرارداد حقوقی شناخته شود. این ارکان شامل موارد زیر هستند