آموزش نحوه خرید یا فروش از سامانه نیما

یکی از مباحث مهم در خصوص فرآیند تجارت، بحث خرید و یا فروش ارز در معاملات ارزی و بین المللی است. تأمین ارز کالاهای وارداتی اجتناب ناپذیر است چرا که برای خرید کالا از کشوری دیگر باید ناگزیر پولتان را به ارز همان کشور تبدیل نمایید. برای همین منظور شما می توانید ارز مورد نیاز خود را از طریق کانال های بانکی و یا صرافی ها تهیه نمایید. در واقع واسطه هایی نظیر بانک ها و صرافی ها وارد کننده کالا (خریدار ارز) را به صادرکننده کالا (فروشنده ارز) متصل می سازند. یعنی ارز حاصل از صادرات کالا را از فروشنده خریداری کرده و آن را به وارد کننده کالا می فروشند. علاوه بر این دولت اخیرا در راستای تسهیل استفاده از ارزهای صادراتی برای واردات کالا، اقدام به راه اندازی سامانه الکترونیکی نظام یکپارچه معاملات ارزی (نیما) کرده است تا از این طریق، بازار ارز را ساماندهی کند و بر گردش مالی نظارت بیشتری داشته باشد. این سامانه با به وجود آوردن بستری امن و یکپارچه، قوانین مشخصی را تعریف می کند که فعالان تجاری در سراسر کشور طبق همان قواعد ثابت و مشابه اقدام به خرید و یا فروش ارز نمایند.

سامانه نیما به طور کلی حول دو محور اصلی خرید ارز (مختص وارد کنندگان کالا) و فروش ارز (ویژه صرافان) می چرخد. بنابراین با توجه به اهمیت این سامانه در تامین ارز واردات کشور، در این مقاله می خواهیم به آموزش نحوه خرید یا فروش از سامانه نیما بپردازیم

نحوه خرید ارز از سامانه نیما
برای آشنایی بیشتر شما با نحوه خرید ارز از سامانه نیما ابتدا به طور مختصر به شرحی از این فرآیند می پردازیم:به منظور ورود به سامانه نیما، باید به آدرس اینترنتی www.ntsw.ir مراجعه نمایید. توجه داشته باشید که بازرگانان نیازهای ارزی خود را در این سامانه با عنوان "درخواست خرید ارز" ثبت می نمایند. به همین منظور باید اطلاعاتی نظیر اطلاعات ارز درخواستی، مشخصات حساب مقصد برای حواله، مشخصات درخواست کننده و … را در فرم اینترنتی مربوطه به دقت تکمیل نمایند تا درخواست آن ها در سامانه نیما ثبت گردد. در صورتی که درخواست آنها با موفقیت در این سامانه ثبت شده باشد. این درخواست برای تامین کنندگان مجاز قابل نمایش خواهد شد و آنها بعد از دیدن درخواست ها، قیمت مورد نظر خود را برای تامین ارز پیشنهاد می کنند. بازرگانان در صورتی که با قیمت مورد نظر هر کدام از تامین کنندگان ارز موافقت کردند می توانند به تکمیل فرآیند بپردازند تا ارز لازم تامین گردد.

حال که با ساز و کار کلی این سامانه در خرید ارز آشنا شدید بهتر است این فرآیند را مرحله به مرحله و با جزئیات بیشتری مرور کنیم:

نحوه تأمین ارز از سامانه نیما ( گام به گام)

گام اول: شما به عنوان واردکننده در ابتدا باید وارد سامانه نیما شوید و اقدام به ثبت سفارش کالای خود نمایید.

گام دوم: در این مرحله باید قبل از مراجعه به بانک، تاییدیه ثبت سفارش خود را توسط کارگروه مربوطه در وزارت صمت، وزارت بهداشت و وزارت جهاد کشاورزی دریافت نمایید.

گام سوم: در گام سوم می بایست به بانک عامل مراجعه کرده و برای تامین ارز ثبت سفارش خود درخواست نمایید.

گام چهارم: در این مرحله باید از بانک عامل گواهی ثبت آماری دریافت نمایید این گواهی حاوی داده های آماری ثبت شده می باشد.

گام پنجم: بانک عامل از شما تعهدات و وثایق لازم را طلب می کند که باید طبق درخواست، آنها را در اختیار بانک قرار دهید.

گام ششم: در این مرحله باید مجددا وارد سامانه نیما شده و خرید ارز را از طریق این سامانه به ثبت برسانید. همانطور که در ابتدا این بخش به آن اشاره شد در قسمت خرید ارز، چند گزینه نظیر مشخصات اجمالی درخواست خرید ارز، اطلاعات ارز درخواستی، مشخصات حساب مقصد برای حواله و … قابل مشاهده است که باید آنها را با دقت تکمیل نمایید.

گام هفتم: هنگامی که به عنوان خریدار ارز درخواست خود را در این سامانه ثبت می نمایید، صرافان قادر به مشاهده درخواستتان خواهند بود و بر اساس آن پیشنهادشان را مطرح می سازند. بنابراین شما می توانید در این مرحله پیشنهادات صرافی ها را مبنی بر فروش ارز رؤیت نمایید. لازم به ذکر است که صرافان، ارزی را به فروش می گذارند که قبلا از صادرکنندگان ارز و از طریق همین سامانه نیما خریداری کرده اند.

گام هشتم: شما باید با مقایسه پیشنهادات صرافان یک مورد مناسب را انتخاب نمایید.

گام نهم: در این مرحله باید برای خرید ارز، وجه مربوطه را (به واحد ریال) به حساب صراف مورد نظر واریز نمایید.

گام دهم: صراف بعد از پرداخت شما وارد عمل شده و ارز را به حساب فروشنده خارجی منتقل می سازد.

گام یازدهم: بانک عامل در گام یازدهم، ابزار پرداخت را ثبت خواهد کرد.

گام دوازدهم: در این مرحله شما به عنوان وارد کننده (خریدار)، باید اسناد حمل را به بانک عامل ارائه نمایید.

گام سیزدهم: بانک عامل اسناد حمل دریافتی را از طریق سامانه نیما به ثبت می رساند.

گام چهاردهم: وارد کننده در این مرحله می بایست منشأ ارز را ثبت نماید.

گام پانزدهم: بانک عامل در این مرحله اعلامیه تأمین ارز را صادر خواهد کرد.

گام شانزدهم: بعد از سپری کردن تمامی این مراحل می توانید کالای خود را از گمرک ترخیص نمایید.

گام هفدهم: در نهایت می توانید از بند تمامی تعهدات رها شده و تضامین خود را از بانک دریافت کنید.

شایان ذکر است سامانه نیما با سامانه جامع تجارت وزارت صنعت، معدن و تجارت، دارای پنجره یکسان تجارت فرامرزی گمرک و همچنین دروازه ارزی در یک مجموعه به هم پیوسته ارتباط فرایندی است و صرافی ها و بانک ها در این سامانه به عنوان واسطه بین منابع و مصارف ارزی فعالیت دارند که وظیفه اصلی آنها انتقال منابع در حساب های خارج از کشور با توجه به مصارف تعیین شده توسط واردکنندگان است.

نحوه فروش ارز در سامانه نیما
در ابتدای مبحث نحوه فروش ارز در سامانه نیما خوب است این نکته را یاد آور شویم که خرید ارز از این سامانه بدون برخورداری از کارت بازرگانی ممکن نخواهد بود، اما این در حالی است که امکان فروش ارز از طریق سامانه نیما بدون داشتن کارت بازرگانی میسر شده است. همچنین گفتنی است کسی که ارز خود را در این سامانه برای فروش می گذارد، می تواند هر قیمتی برای آن در نظر بگیرد اما ممکن است، خریداری برای قیمت پیشنهادی وی وجود نداشته باشد بنابراین بهتر است ارز خود را با توجه به پیشنهاد سایر صرافان قیمت گذاری نمایید.

به منظور فروش ارز، تمامی صادرکنندگان کالا و خدمات که در یکی از سه دسته زیر قرار می گیرند می توانند ارز خود را در این سامانه به فروش برسانند.

صادرات قطعی: به صادرکنندگان کالا که دارای پروانه صادرات هستند مربوط می شود.
پیش فروش: به صادرکنندگان کالا که پیش از دریافت پروانه صادراتی اقدام به عرضه ارز خود می کنند مربوط می شود.
صادرات خدمات: این بخش به جهت فروش ارز حاصل از صادرات خدمات در نظر گرفته شده است.

لازم به ذکر است امکان استفاده از ارز حاصل از صادرات قطعی کالا برای کالاهای گروه 2 و 3 وجود دارد. علاوه بر این فروش مستقیم ارز حاصل از صادرات قطعی کالا به سایر واردکننده های گروه 2 و 3 میسر است که برای این منظور لازم است محل تامین ارز ثبت سفارش «از محل صادرات» انتخاب گردد.

همچنین طبق اخبار جدید منتشر شده در خصوص نحوه ساز و کار سامانه نیما، امکان فروش حواله ارزی برای همه اشخاص (اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی) در این سامانه میسر شده است. به همین منظور لازم است متقاضیان پس از ثبت نام در سامانه جامع تجارت (www.ntsw.ir)، با انتخاب نقش پایه حقیقی یا پایه حقوقی برای فروش ارز خود اقدام نمایند.

نحوه انتخاب نقش پایه حقیقی یا پایه حقوقی
افراد معمولی برای عرضه ارز خود در سامانه نیما باید نقش پایه حقیقی را انتخاب نمایند اما شرکت ها و سازمان هایی که می خواهند ارز خود را در این سامانه به فروش برسانند لازم است با انتخاب نقش پایه حقوقی اقدام به این کار نمایند. به همین منظور در ابتدا باید با نقش پایه حقیقی وارد سامانه جامع تجارت شده و درقسمت عملیات پایه، مدارک خواسته شده ثبت شرکت را بارگذاری نمایند تا پس از بررسی مدارک این نقش برای آنها اضافه گردد.

نحوه عرضه ارز در سامانه نیما ( گام به گام)
طبق آنچه که گفته شد اشخاص حقیقی و حقوقی می توانند ارز حاصل از صادرات کالا و خدمات خود را از طریق سازوکار در نظر گرفته شده در سامانه نیما به صرافان واگذار نمایند. در ادامه به مراحل لازم برای فروش ارز در این سامانه می پردازیم.

گام اول: صادرکننده ابتدا می بایست به سامانه جامع تجارت مراجعه کرده و با انتخاب پروانه صادراتی اقدام به عرضه ارز خود نماید.

گام دوم: در این مرحله صرافی مجاز با مراجعه به سامانه سنا می تواند ارزهای عرضه شده توسط صادرکنندگان را مشاهده نماید و تقاضای خرید خود را بر روی هر کدام از آنها به ثبت برساند.

گام سوم: در گام سوم صادرکننده پس از مشاهده تقاضای صرافی برحسب تمایل خود می تواند با یک یا چند صراف وارد معامله شود و ارز خود را به فروش برساند.