سیستم کنترل در سربالایی و سر پایینی

سیستم کنترل حرکت در شیب DAC
DAC مخفف عبارتDownhill Assist Control است که به راننده کمک می کند تا بدون درگیر کردن ترمز خودرو، در سراشیبی های تند و جاده های لغزنده سرعت خود را ثابت نگه داشته و با پایداری و کنترل کامل به مسیر خود ادامه دهد.

مطمئنا در جاده های پر فراز و نشیب اگر سطح جاده بیش از حد لغزنده بوده یا اگر راننده از مهارت کافی برخوردار نباشد ممکن است حوادث جبران ناپذیری رخ دهد. این در حالیست که اگر خودرو شما به سیستم کنترل حرکت در شیب مجهز باشد، دیگر لازم نیست در سراشیبی شدید یا جاده های ناهموار با ترمزهای مکرر سرعت وسیله نقلیه خودر را کنترل نمایید.

فعال شدن سیستم DAC در خودروهای مختلف به دو روش متفاوت انجام می شود؛ اغلب خودروهای مدرن پس از قرار گرفتن در سرازیری های شدید، با تکیه بر اطلاعات ارسال شده از سنسورهای موجود در چرخ ها و کامپیوتر مرکزی خودرو(ECU)، وضعیت موجود را تشخیص داده و سیستم DAC را فعال خواهند کرد، اما در خودروهایی همچون تویوتا RAV 4 این سیستم باید پیش از ورود به چنین جاده هایی به صورت دستی و با فشردن دکمه مخصوص فعال گردند.

نحوه عملکرد سیستم DAC
پس از قرار گرفتن خودرو در یک شیب تند، سیستم DAC فعال شده و میزان دقیق فشار هیدرولیکی ترمز برای اعمال به هر چرخ را محاسبه می کند؛ در صورتی که فشار هیدرولیکی در این فرایند کاهش یابد، ECU خودرو سیگنال هایی به دلیل این تغییر فشار دریافت خواهد کرد و بر همین اساس اقدام به فعال کردن پمپ ترمز خودرو جهت جبران کاهش فشار خواهد کرد.

در چنین موقعیت هایی در کنار کنترل مستمر سیستم DAC روی مجموعه ترمز، گیربکس خودرو نیز در سنگین ترین حالت ممکن قرار گرفته تا از سرعت خودرو کاسته شده و با سرعت نسبتا ثابت به مسیر خود در سرازیری ادامه دهد؛ در این میان تنها وظیفه راننده این است که کنترل فرمان را در دست گرفته و از زیبایی های جاده لذت ببرد!

سیستم کنترل حرکت در سربالایی HAC
HAC یا همان سیستم کنترل حرکت در سربالایی مخفف عبارت HILL START ASSIST CONTROL است و می تواند از حرکت رو به عقب خودرو در سربالایی ها جلوگیری کند.

مطمئنا برایتان پیش آمده که در یک جاده کوهستانی یا حتی در خیابانی با شیب رو به بالا رانندگی کرده باشید؛ در این جاده ها اگر بخواهید پس از یک توقف کامل مجددا حرکت خود را آغاز کنید، خودرو شما در اغلب مواقع به سمت عقب کشیده شده و رانندگی را برایتان سخت خواهد کرد.

در این مواقع اگر خودرو شما فاقد سیستم HAC باشد، ممکن است با افراد یا ماشین هایی که در پشت خودرو قرار دارند، برخورد کرده و خسارات فراوانی را به وجود بیاورید.

در چنین مواردی جای خالی یک سیستمی امنیتی همچون HAC که از حرکت رو به عقب خودرو جلوگیری کند، به شدت حس می شود. برخلاف سیستم DAC که مسئولیت کنترل حرکات خودرو در سرازیری ها را بر عهده دارد، سیستم HAC به شما کمک می کند تا پس از ایست کامل در یک سربالایی، زمانی که قصد حرکت مجدد دارید بتوانید بدون هیچ مشکلی به مسیر خود ادامه دهید.

نحوه عملکرد سیستم HAC
با فعال شدن سیستم HAC سنسورهای قرار گرفته در چرخ های خودرو، پس از تشخیص حرکت رو به عقب و یا لغزش خودرو فعال شده و با محاسبه میزان فشار ترمز لازم جهت جلوگیری از لغزش، به آرامی فشار ترمز را به چرخ ها اعمال کرده و از حرکت رو به عقب اتومبیل جلوگیری می نماید.

حتی در صورتی که شما پدال ترمز را رها کنید، این سیستم همچنان از نیروی ترمز استفاده کرده و اجازه نمی دهد خودرو به سمت عقب برود. سیستم HAC تا زمانی که اقدام به فشار دادن پدال گاز نکنید همچنان فعال باقی مانده و خودرو را ثابت نگه می دارد؛ البته در برخی از خودروها سیستم کنترل حرکت در سربالایی تنها طی مدت زمانی بین 2 تا 3 ثانیه قادر به ثابت نگه داشتن خودرو بوده و پس از این مدت به طور کاملا خودکار غیرفعال خواهد شد.

در نهایت پس از طی شدن مدت زمان تعیین شده یا فشردن پدال گاز، این سیستم غیر فعال خواهد شد و خودرو بدون جابه جایی رو به عقب، حرکت خود را آغاز می کند. در گذشته HAC اغلب روی خودروهای شاسی بلند نصب می شد، اما اکنون می توان سدان های فراوانی را نام برد که از سیستم کنترل حرکت در سربالایی بهره می برند.

در یک جمع بندی کلی باید گفت که استفاده از سیستم های HAC و DAC می توانند فواید فراوانی را برای خودروها به همراه داشته باشد که از جمله آن ها می توان به جلوگیری از تصادفات و صوانح رانندگی، کاهش مصرف سوخت، افزایش آسایش و امنیت در رانندگی و افزایش طول عمر قطعات خودرو اشاره کرد.