تعیین ارزش کالاهای وارداتی
در گذشته نگرش دولت ها به گمرک نگرشی مبتنی بر درآمد بود در حالی که امروزه این نگرش حمایتی شده، بدیهی است که در نگرش اخیر ماخذ ها و تعرفه های گمرکی کاهش یافته و حمایت از صنایع داخلی از طریق ارائه تسهیلات لازم در خصوص ترخیص مواد اولیه و کالاهای واسطه ای مورد نیاز واحد های تولیدی و حمایت از صاحبان حقوق مالکیت فکری و جلوگیری از ورود کالای تقلبی است.
نظام تعیین ارزش کالاهای وارداتی بر اساس قانون امور گمرکی و آیین نامه اتجرایی و مکانیزم رسیدگی به اختلاف ارزش:
منظور از تعیین ارزش، کلیه رسیدگی های که گمرک در مورد صحت و درستی ارزشهای اظهاری، به ویژه اسناد تسلیمی صاحب کالا مانند پیش فاکتور را انجام می دهد. که این رسیدگی ها یا در مرحله ترخیص در گمرکات اجرایی یا در مرحله پس از ترخیص در دفتر تعیین ارزش به عنوان ستاد متولی تعیین ارزش در گمرک ایران به عمل آید. هدف از تعیین ارزش گمرکی دریافت حقوق گمرکی کالاهای وارداتی بر مبنای درصدی از ارزش کالا است، چرا که ارزش مبنای دریافت حقوق گمرکی می باشد.
روشهای اخذ حقوق گمرکی
به چند روش حقوق گمرکی وصول می گردد:
دلایل اخذ حقوق گمرکی بر مبنای ارزش کالا:
مواد 10 و 11 قانون امور گمرکی به موضوع تعیین ارزش کالاهای وارداتی اختصاص دارد و ماده 121 آیین نامه اجرایی چگونگی انجام آن را تبیین می نماید.
ارزش کالاهای ورودی در گمرک در همه موارد عبارت است از بهای CIF (بهای خرید کالا در مبدا+ هزینه بیمه+ حمل و نقل و بار بندی) از روی فاکتور و بر اساس نرخ برابری ارز اعلام شده از طرف بانک مرکزی در روز تسلیم اظهار نامه خواهد بود.
هزینه هایی که نباید به ارزش اضافه شود
طبق ماده 10 قانون امور گمرکی صرفا هزینه هایی به ارزش اضافه می شود تا ورود به اولین دفتر گمرکی تحقق یافته باشد و هزینه هایی پس از ترخیص کالا از گمرک مانند هزینه هایی مربوط به کرایه حمل، تخلیه و بارگیری، نصب و مونتاژ و راه اندازی ماشین آلات خط تولید و حفظ و نگهداری آن ها، هزینه های مربوط به آموزش و اعزام کارشناسان خارجی توسط فروشنده خارجی کالا از جمله هزینه هایی که به دلیل تحقق آن ها پس از ورود نباید به ارزش کالا افزوده شوند، از دیگر هزینه ها، هزینه های مربوط به یوزانس یا خرید غیر نقدی بوده.
در مورد کالاهای صنعتی و مارک های تجاری کسانی که خواهان استفاده از آن هستند، باید حق امتیازش را بپردازند و مبلغ پرداختی به ارزش CIF کالا اضافه کنند. فرض نمایید کالای وارده تحت لیسانس یک کمپانی معتبر تولید شده در این صورت فروشنده خارجی باید در اسناد فروش کالا به خریدار ایرانی حق لیسانس پرداختی متعلقه را نشان دهد. بدیهی است در صورت عدم پرداخت حق لیسانس طبق بند 12 ماده 40 قانون امور گمرکی کالای وارداتی تقلبی محسوب می گردد.
مالکیت فکری در قانون امور گمرکی:
هرگونه سو استفاده از موارد بالا باعث می شود کالا تقلبی تلقی گردد.