کولر هواپیما

در روزهای گرم تابستان، یکی از دلایل ترجیح دادن سفرهای هوایی به زمینی صرف نظر از کوتاه بودن زمان سفر که در تمام فصول سال از منطقی ترین دلایل توجیه پرواز محسوب می شود می توان به تهویه مطبوع هواپیماها اشاره کرد. دمای مناسب از مهم ترین مواردی است که می تواند آرامش دهنده انسان در سفر باشد. به خصوص گرما که حتما می تواند مسافران پرواز را کلافه کند.

می خواهیم چرخه کامل تهویه هواپیما را بررسی کنیم. از زمانی که هواپیما روی زمین و در پارکینگ فرودگاه قرار دارد، باید هوای داخل آن تهویه شود.

این نکته قابل توجه است که هواپیما برای این که بتواند در طول پرواز هوای داخل کابین را به صورت فشرده و در فشار و دمای مناسب نگه دارد، باید تمام ورودی و خروجی های هوا را با سیستم کنترل فشار به طور دقیق پایش کند.به همین علت هیچ راه خروجی اعم از پنجره های مسافران که امکان باز شدن ندارند یا درهای ورود و خروج، نمی توانند در تهویه هوای داخل کابین نقشی داشته باشند.

اگر این تهویه انجام نشود، در فصول گرم به جای هواپیما، با یک لوله داغ روبه رو می شویم که حتی چند دقیقه نشستن داخل آن نیز می تواند باعث کلافگی دیوانه کننده ای برای انسان شود. از این رو سامانه های تهویه بزرگ و پیشرفته ای مسئولیت این کار را روی زمین برعهده می گیرند. همانند یک کولر گازی که خروجی پنل آن با یک لوله خرطومی چند اینچی به بخش تعیین شده ای از سیستم تهویه هواپیما وصل شده و هوای خنک را از چشمی های بالای سر مسافران به داخل کابین می دمد.

این کار می تواند با موتور اضافه هواپیما نیز انجام شود. منظور از موتور اضافه، APU یا به اختصار همان واحد قدرت کمکی است که فقط وظیفه تامین نیروی برق و هوای لازم برای روشن کردن موتورهای اصلی و سیستم تهویه را روی زمین بر عهده دارد.

بعد از تکمیل شدن مسافرگیری و بستن درها، زمانی که هواپیما برای روشن کردن موتورها آماده می شود، سیستم تهویه زمینی از هواپیما جدا شده و اگر انتظار داشته باشیم مراحل استارت زدن موتورها به هر دلیلی زمانگیر خواهد بود، سیستم تهویه کمکی وارد مدار شده و تا زمان روشن کردن موتورها کابین را خنک نگه می‌دارد.

بعد از روشن کردن موتورها و با اتصال سامانه تهویه مطبوع اصلی هواپیما به چرخه هوای داخل کابین، از این پس کمپروسورهای موتور جت خواهند بود که روی زمین و در طول پرواز با فشردن هوای ورودی به موتورها برای احتراق و جدا کردن بخشی از آن در مراحل مختلف، با هدایت هوای فشرده به سامانه های تنظیم دما و از بین بردن آلودگی های احتمالی، وظیفه تامین هوای مورد نیاز برای تهویه مطبوع هواپیما را بر عهده می‌گیرند.

در طول پرواز و در ارتفاعات بالا، به دلیل دمای بسیار پایین محیط، سامانه تهویه بندرت به خنک کنندگی نیاز پیدا می کند. ولی روی زمین، باتوجه به فصول متفاوت سال و نیاز مسافران، سامانه تهویه نیز می تواند دمای متفاوتی داشته باشد. همین چرخه در زمستان برای تامین هوای گرم به کار می رود. با این تفاوت که دمای سامانه تهویه زمینی به طور دستی تعیین می شود، ولی واحد قدرت کمکی و موتورها، با بهره گیری از سنسورهای دمای نصب شده در نقاط مختلف کابین، خود این تنظیم دما را انجام می دهند.