پارگی تسمه تایم و عواقب آن
پاره شدن تسمه تایم در برخی پیشرانه ها که منجر به برخورد پیستون با سوپاپ ها می شود، با صدایی همراه است و این در حالی است که در برخی خودرو ها مثل موتور، پاره شدن تسمه تایم فقط منجر به خاموشی موتور خودرو می شود.
وقتی تسمه تایم پاره می شود و یا از تایم خود بدون پاره شدن، خارج می شود، عملکرد صحیح و به موقع سوپاپ ها مختل شده و در زمانی که باید سوخت و هوا وارد سیلندر شوند، این اتفاق به درستی نمی افتد و یا باز شدن و بسته شدن سوپاپ ها به میزان کافی نخواهد بود که در نتیجه باز هم در کارکرد پیشرانه اثر منفی واضحی خواهد گذاشت.
کج شدن سوپاپ در اثر پارگی تسمه تایم
پاره شدن تسمه تایم در موتور خودرو های گوناگون، اثر خرابی مختلفی دارد. پاره شدن تسمه تایم فقط منجر به خاموشی موتور خواهد شد و آسیب مکانیکی دیگری به قطعات سر سیلندر وارد نمی شود.
در برخی از پیشرانه ها پاره شدن یا رد کردن یکی دو دندانه از تایم، منجر به برخورد پیستون با سوپاپ ها شده و بسته به شدت برخورد که به دور موتور خودرو بستگی دارد، می تواند باعث کج شدن سوپاپ ها و یا حتی تعویض بسیاری از قطعات سر سیلندر و حتی خود سر سیلندر شود.با وقوع این اتفاق در پیشرانه خودرویی شدت آسیب بسیار بالا می رود و منجر به تعویض اکثریت قطعات موتور خواهد شد.
نشانه های پارگی و یا رد دادن تسمه تایم
از نشانه های به هم خوردن یا پاره شدن تسمه تایم در این است که موتور خودرو با استارت زدن، صدای همیشگی ناشی از وجود کمپرس و مکش درون سیلندر ها را ندارد و به اصطلاح ول می چرخد. البته بهتر است تا قبل از اقدام به استارت زدن، اول سلامت تسمه را بررسی کنیم.
چرا که در این زمان دو نظریه وجود دارد؛ عده ای استارت زدن را منجر به خرابی بیشتر قسمت و قطعات سر سیلندر می دانند و عده دیگری نیز معتقدند که چون دور موتور خودرو در بدترین حالت بالای هزار دور در دقیقه است، اتفاق برخورد و خرابی های ناشی از آن در کسری از ثانیه رخ می دهند و با استارت های دیگر، این قطعات که قبلا تحت نیروی برخورد پیستون قرار گرفته اند، آسیب دیده اند و استارت های بعدی اثری در تخریب آنها نخواهد داشت که باز هم این اتفاق به دور موتور و شدت برخورد اولیه وابسته است.
چهار نکته کلیدی برای پیشگیری از ضرر
1- دور موتور بد عمل می کند
اگر شما متوجه شدید وقتی دارید رانندگی می کنید در حالی که دور موتور به 2 تا 4 هزار دور رسیده، موتورتان تنظیم نیست و درست کار نمی کند، باید تسمه تایم را چک کنید. اگر شُل شده باشد، شروع به لغزش می کند و همین باعث می شود در حین شتاب گرفتن، دور موتور بالاتر برود. همچنین این می تواند نشانه از بین رفتن دندانه ها نیز باشد.
2- از بین رفتن دندانه های تسمه تایم
تسمه تایم های کارکرده تر در مدت زمان استفاده شان دچار فرسایش و خوردگی دندانه ها می شوند. در حالی که معمولا پیشنهاد می شود تسمه تایم هر 60 هزار کیلومتر تعویض شود، برخی وسائل نقلیه فرق می کنند و این عدد می تواند تا 110 هزار کیلومترهم برسد.
3- مشکلات استارت و حرکت
تسمه تایم یکی از قطعات کاملا دقیق طراحی شده ماشین شماست. بنابراین همیشه باید در حال تنظیم باشد تا بتواند به ازای هر یک بار چرخیدن میل بادامک، دقیقا دو بار میل لنگ را بچرخاند. دریچه ها یا سوپاپهای ورود و خروج گاز با چرخش میل بادامک، باز و بسته می شوند.
این دریچه ها دقیقا متناسب با لحظه حرکت پیستون ها باز و بسته می شوند. بنابراین اگر زمانبندی این چرخه به هم بخورد، بقیه کارها نیز از تنظیم خارج می شوند. این امر می تواند منجر به مشکلاتی در استارت نیز بشود چون زمانبندی غیردقیق تک تک قطعات می تواند باعث شود ماشین درست استارت نخورد.
4- مشکلات اگزوز
اگر اگزوز شما نسبت به همیشه، دود بیش از حدی تولید می کند، می تواند مربوط به مشکل تسمه تایم باشد. چون موتور باید تلاش بیشتری بکند تا قطعات خود را به حرکت وادارد و فشار بیشتری به آن وارد می شود. همین باعث می شود دود بیشتری از اگزوز خارج شود.