قطار از محبوب ترین وسایل نقلیه عمومی سفر است. در سفر با قطار نگران ترافیک جاده نیستید و برنامه ی حرکت قطار به وضع آب وهوا تقریبا هیچ ربطی ندارد؛ از طوفان و مه تا برف و بوران، در تمام شرایط جوّی و آب وهوایی قطارها روی ریل حرکت می کنند. تا اینجایش را همه تقریبا اطلاع دارند، بیشتر از نیم قرن خدمات ریلی در ایران سابقه دارند، بسیاری از ما با خدمات قطارهای امروزی شبکه ی ریلی ایران آشنا نیستیم.
حمل توشه با قطار
مهم ترین خدمت قطار که بسیاری ازمسافران از آن خبر ندارند، امکان تحویل بار به بخش توشه ی قطار است. یعنی درست مثل هواپیما، در تمام قطارهای شبکه ی ریلی کشور شما می توانید کیف و چمدان خود را به داخل کوپه ببرید و بار اضافی و حجیم خود (محموله هایی که ابعاد آن ها از 75سانتی متر مربع بیشتر باشد) را به توشه ی قطار تحویل دهید.
نکته مهم:
فقط به خاطر بسپارید که باری که به توشه می سپارید، نباید وزنی بیشتر از 200کیلوگرم و ابعادی بیشتر از 2متر داشته باشد.
حمل خودرو با قطار
یکی دیگر از خدمات جذاب قطار، امکان حمل خودرو است. یعنی می توانید مسیر 891کیلومتری تهران مشهد را بدون حتی یک بار دنده و کلاچ عوض کردن، در کوپه لم بدهید و در عین حال شهر مقصد را با خودروی شخصی خودتان بگردید!
امکان استفاده از ماکروفر در قطار
در بعضی از قطارهای رجا و قطارهای شرکت های خصوصی در هر واگن یک مایکروفر برای گرم کردن غذا و استفاده ی مسافران قرار داده شده است. بنابراین اگر اهل استفاده از غذای بیرون نیستید و ترجیح می دهید از خانه با خودتان غذا ببرید، می توانید از مایکروفر استفاده کنید. قطارهای نور، سفیر بنیاد و لوکس مهتاب دارای مایکروفر هستند.
امکان تماشای فیلم و شنیدن موسیقی
می دانستید در بعضی از قطارها می توانید در کوپه فیلم تماشا کنید و موسیقی گوش کنید؟ خیلی از قطارها دارای مانیتور هستند. مثلا قطارهای نور، زندگی، غزال، توربوترن، سیمرغ، سبز، مارال، طوس و فدک از جمله قطارهایی هستند که می توانید در طول سفر حسابی خودتان را سرگرم کنید.
رستوران و مهمانداری
بیشتر قطارها یک واگن را به رستوران یا واحد مهمانداری اختصاص می دهند. بنابراین می توانید برای صرف غذا و نوشیدنی به رستوران قطار بروید. واحد مهمانداری هم همیشه آماده است تا سفارش غذا و نوشیدنی را به کوپه ی شما برساند.
امکان استفاده از پریز برق
پریز برق آنقدرها هم خدمات جدیدی نیست و از گذشته در قطارها وجود داشته است. اگر با قطار سفر کرده باشید، احتمالا آن را در کوپه تان دیده اید. البته در گذشته بسیاری از این پریزها نمایشی بودند و کار نمی کردند. اما پریزهای امروزی قطارها واقعا برق دارند و اگر شارژر موبایل یا دیگر وسایل الکترونیک خود را همراه ببرید، مشکلی از بابت شارژ دستگاه نخواهید داشت. البته مواردی هم داشتیم که کتری برقی و سشوار هم به این پریزها وصل کرده اند!
امکان استفاده از هدفون
در قطارهایی که امکانات صوتی و تصویری دارند، شما می توانید از مهماندار قطار درخواست کنید برایتان هدفون بیاورد. اینطوری می توانید با دقت بیشتری تماشا کنید یا بشنوید. البته بعضی از مسافرانی که با صدای تلق تلق قطار مشکل دارند، از این ترفند برای نشنیدن صدای قطار استفاده می کنند. در قطارهایی مثل پردیس، نور، سفیر بنیاد و لوکس مهتاب می توانید درخواست هدفون کنید.
امکان استفاده سرویس بهداشتی و حمام در قطار
حالا سرویس بهداشتی آنچنان هم امکان جدید و خاصی نیست ولی تقریبا تمام قطارها امروزه هم سرویس بهداشتی ایرانی دارند و هم سرویس فرنگی! علاوه براین بعضی از قطارهای امروزی مثل قطار توربوترن مشهد، در هر واگن کنار دستشویی یک واحد حمام هم دارند.
امکان خواندن کتاب و روزنامه
بعضی از قطارها به فرهنگ و دانایی شما اهمیت می دهند و می توانید از مهماندار قطار بخواهید برایتان کتاب و روزنامه بیاورد. از ما می شنوید این امکان را دست کم نگیرید، هیچ چیز در سفرهای طولانی به قدر کتاب خواندن لذتبخش نیست. قطار زندگی که خودش واحد کتابخانه دارد ولی در قطارهای زندگی، سفیر بنیاد و لوکس مهتاب می توانید درخواست کنید برایتان کتاب بیاورند.
کوپه ی مخصوص بانوان یا آقایان
اگر با خانواده سفر نمی کنید و دوست دارید در کوپه راحت باشید، این امکان را دارید که بلیط کوپه ی مخصوص بانوان یا کوپه ی مخصوص آقایان را بگیرید. فقط فراموش نکنید اگر مادر هستید و با فرزندتان سفر می کنید، اگر فرزندتان پسر است و بالای 6سال دارد، نمی تواند با کوپه ی مخصوص بانوان سفر کند.
امکان پذیرایی
بعضی از مسافران غذا همراه خودشان نمی برند و برای این دسته، یکی از خدمات قطار سرو غذاست. هنگام خرید اینترنتی بلیط قطار می توانید انتخاب کنید که آیا پذیرایی در قطار را می خواهید یا نه. بالطبع در صورت انتخاب گزینه ی پذیرایی، باید هزینه ی آن را هم به مبلغ بلیط اضافه کنید.
امکان حمل بار درب به درب
یک خدمت دیگر قطار که خیلی از ما درباره اش چیزی نمی دانیم، ارسال بار است. یعنی شما هم می توانید بار یا محموله تان را با قطار به مقصد مورد نظرتان بفرستید. می توانید از توشه بخواهید بار را از درب منزل شما تحویل بگیرد و در مقصد به شخص مورد نظر تحویل بدهد. محموله ها بیمه ی حوادث و آتش سوزی می شوند و لابد خودتان می دانید که پول و طلا و اشیای قیمتی را به این روش ارسال نکنید.