تاریخچه ترمز بادی
هوا در همه جا هست ولی روغن هیدرولیک همه جا نیست. قطارها، اتوبوس ها و تریلی ها از سیستم ترمز بادی استفاده می کنند به همین خاطر متکی به روغن هیدرولیک نیستند که در صورت بروز نشتی، از بین برود. این وسایل نقلیه بارهای سنگین یا مسافران زیادی را جا به جا می کنند، پس برای آن ها ایمنی موضوع بسیار مهمی است.
به همین علت لوازم یدکی کامیون بنز و کیفیت آنها بحث اصلی در این کشندها محسوب می شود. اگر قطاری که با سرعت در حرکت است، متکی به ترمز هیدرولیک باشد، در صورت بروز نشتی در سیستم ترمز، به یک آهن پاره تبدیل خواهد شد. پیش از اختراع ترمزهای بادی، قطارها از یک سیستم ترمز ابتدایی استفاده می کردند که نیاز به یک اپراتور، یا ترمزچی، داشت.
در هر واگن یک ترمزچی وجود داشت و با اشاره مسوول یا مهندس قطار یک ترمز دستی را به کار می انداخت. بعدها سیستم ترمز بادی مستقیم جایگزین این سیستم ناکارآمد دستی شد. این سیستم از یک کمپرسور هوا استفاده می کرد تا هوا را از طریق یک لوله، به داخل کپسول هوایی که روی تک تک واگن ها نصب شده بود، تزریق کند.
وقتی مهندس قطار ترمز می گرفت، لوله ها از هوا پر می شدند و ترمزها را فعال می کردند. در سال 1869، یک مهندس به نام جرج وستینگهاوس به اهمیت ایمنی در حمل و نقل ریلی پی برد و اولین ترمز بادی سه زمانه برای استفاده در قطار را اختراع کرد. سیستم ترمز وستینگهاوس برعکس سیستم ترمز بادی مستقیم کار می کرد. سیستم ترمز بادی سه زمانه، همانطور که از اسمش پیداست، در سه مرحله عمل می کرد. بیایید نگاهی به این مراحل بیندازیم.
شارژ: قبل از این که ترمزها آزاد شوند، سیستم باید از هوای فشرده پر می شد. در غیر این صورت، لنت ها درگیر باقی می ماندند. وقتی سیستم ترمز به فشار مورد نیازش دست پیدا می کرد، لنت ها آزاد می شدند و آماده استفاده بودند.
ترمز گیری: وقتی ترمز گرفته می شود، فشار هوا کم می شود. وقتی فشار هوا کم می شود، سوپاپ به هوا اجازه می دهد به طرف مخزن ذخیره برگردد، در همین حین لنت ها حرکت می کنند تا درگیر شوند.
آزاد شدن: به محض این که لنت ها درگیر شدند و هوا آزاد شد، فشار زیاد هوا، لنت ها را خلاص می کند.
سیستم ترمز سه زمانه، به جای این که مثل روغن هیدرولیک خودروها از فشار استفاده کند، یک مخزن را پر می کند و از فشار هوا برای خلاص کردن ترمزها بهره می برد. به عبارت دیگر، در سیستم سه زمانه، لنت ها کاملاً درگیر باقی می مانند تا زمانی که هوا به درون سیستم پمپ شود.
فرض کنید در این سیستم ترمز، هوا کاملاً از بین برود، در این صورت لنت ها درگیر باقی خواهند ماند و قطار را نگه خواهند داشت. یاد زمانی بیفتید که دارید از بزرگراه عبور می کنید و پدال ترمز را می فشارید. اگر روغن ترمز شما به بیرون نشت کرده باشد، ترمز عمل نخواهد کرد. سیستم ترمز سه زمانه، اساس کار ترمزهای بادی امروزی در قطارها، اتوبوس ها و تریلی ها است. در ادامه به درک ترمز بادی در وسیله نقلیه موتوری توجه می کنیم.
قبل از این که درباره ترمزهای بادی مطالبی یاد بگیریم، بیایید ببینیم ترمز خودروهای معمولی چگونه کار می کند. هر کس رانندگی کرده باشد می داند که وقتی پدال ترمز را بفشارد، سرعت خودرو کم شده و در نهایت متوقف خواهد شد. ولی فشار پای ما چگونه یک خودرو 1360 کیلوگرمی که با سرعت زیاد در بزرگراه در حرکت است را متوقف می کند؟ برای شروع، بیایید ابتدا درباره اقسام ترمز و سپس درباره اجزاء مختلف تشکیل دهنده آن ها صحبت کنیم.
هر نوع وسیله نقلیه ای، اعم از قطار، تریلی، کامیون که لوازم یدکی کامیون بنز و دیگر وسیله ها از اجزاء اصلی آن محسوب می شود، اتوبوس و خودروهای سواری، از یکی از دو سیستم ترمز استفاده می کنند. ترمزهای هیدرولیک که در کامیون های سبک و اتوبوس های مسافربری دیده می شوند، و برای درگیر کردن لنت ها از روغن هیدرولیک استفاده می کنند.
ترمزهای بادی، که در بخش بعد مفصل درباره آن ها صحبت خواهیم کرد، برای این کار از هوا استفاده می کنند. بیایید ببینیم این سیستم ها چه تفاوت هایی دارند. در سیستم ترمز هیدرولیک، روغن در مخزنی که معمولاً سیلندر اصلی نامیده می شود، ذخیره می گردد. وقتی پدال ترمز را می فشارید، روغن از طریق چند لوله به طرف پیستون هایی که روی هر چرخ قرار دارند، پمپ می شود. هر کدام از این پیستون ها به دو لنت فشار وارد می کنند. لنت ها هم از هم باز شده و موجب ایجاد اصطکاک در داخل کاسه ترمز می شوند.
در ترمزهای دیسکی، لنت ها به روتور فشار می آورند. اجزاء تشکیل دهنده ترمزهای دیسکی هیدرولیک عبارتند از:
مخزن: که روغن هیدرولیک در آن ذخیره می شود.
سیلندر اصلی: ابزاری که روغن را از مخزن به داخل لوله ها پمپ می کند.
لوله ها: لوله های لاستیکی یا فولادی که از سیلندر اصلی تا کالیپر ترمز امتداد پیدا می کنند.
کالیپر ترمز: یک محفظه فولادی که روی نقطه معینی از روتور نصب می شود و روتور و لنت ها را در بر می گیرد.
پیستون ترمز: یک سیلندر گرد که وقتی روغن هیدرولیک از سیلندر اصلی تزریق می شود، باز می شود و به لنت ها فشار وارد می کند.
لنت: یک پد فلزی با روکش نیمه فلزی که روتور را نگه می دارد.
روتور: یک دیسک فلزی که داخل همه چرخ ها نصب می شود و آن ها را از حرکت باز می دارد.
لوازم یدکی کامیون بنز و دیگر وسیله های نقلیه موتوری که از اجزاء اصلی آن وسائل ترمز بادی می باشد.حال ببینیم این اجزاء چطور درون یک ترمز دیسکی جا می شوند. پیش از این که ترمزهای دیسکی به بازار بیایند، ترمزهای کاسه ای خودروها را متوقف می کردند.مکانیسم این ترمزها شبیه ترمزهای دیسکی است، فقط به جای روتور از کاسه ترمز استفاده می کنند. ترمزهای دیسکی نیروی متوقف کننده را افزایش می دهند.
علت آن این است که به راحتی خنک می شوند و سطح تماس زیادی دارند. از طرف دیگر، در ترمزهای دیسکی، غبار ترمز که با ساییده شدن لنت ها تولید می شود و قدرت متوقف کنندگی را کاهش می دهد، به راحتی تمیز می شود. حالا که با اصول کار ترمز در قطارها و خودروها آشنا شدید، بیایید درباره ترمز کامیون های بزرگ و اتوبوس ها صحبت کنیم.
ترمز فونداسیون، متداول ترین نوع ترمزهای بادی است که در کامیون ها و اتوبوس ها استفاده می شود و شبیه ترمز قطار کار می کند. این ترمز با استفاده از اصل ترمزهای سه زمانه، هوا را به داخل لوله ها میفرستد و به این وسیله لنت ها را خلاص می کند. در واقع، همه وسایل نقلیه جاده ای که ترمزشان بادی است، دارای یک سیستم خلاص کننده تدریجی هستند که فشار را افزایش داده و لنت ها را خلاص می کند. اجزاء مهم ترمزهای بادی فونداسیون عبارتند از:
کمپرسور هوا: هوا را به داخل مخازن ذخیره پمپ می کند تا در سیستم ترمز مورد استفاده قرار بگیرد.
کنترلگر کمپرسور هوا: لحظه باز و بسته شدن دهانه کمپرسور را کنترل می کند تا حجم هوای ورودی به مخزن را تعیین کند.
سوپاپ تخلیه: وقتی خودرو متوقف است و از آن استفاده نمی شود، سوپاپ تخلیه مخازن ذخیره هوا را باز می کند تا هوا تخلیه شود.
سوپاپ زیر پایی (پدال ترمز): وقتی فشار داده می شود، هوای مخزن ذخیره آزاد می شود.
اتاقک ترمز: محفظه سیلندر مانندی که دارای یک رگلاتور متحرک است. این رگلاتور متحرک یک دیافراگم یا یک مکانیسم را به حرکت در می آورد.
میله پرس: میله ای آهنی و شبیه به پیستون که اتاقک ترمز را به رگلاتور متحرک وصل می کند. وقتی جمع می شود، لنت ها خلاص می شوند؛ وقتی باز می شود، لنت ها درگیر می شوند.
رگلاتور متحرک: بازویی که میله پرس را به محور S متصل می کند تا فاصله بین لنت ها را تنظیم کند.
محور S: میله ای که سر آن شبیه حرف S است و لنت ها را از هم جدا کرده و به کاسه ترمز می چسباند.
لنت: یک مکانیسم آهنی روکش دار که به کاسه ترمز می چسبد و موجب تولید اصطکاک می شود. که از اجزاء اصلی لوازم یدکی کامیون بنز همین لنت ها می باشد
فنر برگشت: یک فنر سخت که به لنت متصل است و آن را سر جایش برمی گرداند.
وقتی پایتان را از روی پدال ترمز برمی دارید، فشار هوا زیاد شده و به دیافراگم یا به محور S فشار وارد، و لنت ها را آزاد می کند. به محض این که دوباره پدال را فشار بدهید، فشار هوا کم می شود، محور S را می چرخاند و لنت ها را به کاسه می چسباند.
کمپرسور دوباره مخزن را پر از هوا می کند و وقتی پایتان را از روی پدال برمی دارید، دوباره فشار هوا به حالت اولیه اش برمی گردد. ترمزهای اضطراری بادی، سیستم های مکملی هستند که از طریق یک دکمه روی داشبورد فعال می شود. قبل از این که خودرویی را برانید که ترمز بادی دارد، باید دکمه ترمز اضطراری را بفشارید تا هوای سیستم تأمین بشود.
اگر سیستم نشتی داشته باشد، فشار هوا پایین می آید و ترمز اضطراری را فعال می کند. کامیون های سنگین اغلب مجهز به ترمز اگزوز نیز هستند که روی موتور قرار دارد و مستقل از سیستم ترمز بادی عمل می کند. تا اینجا یاد گرفتیم که ترمز بادی چگونه کار می کند. در ادامه مطلب به اقداماتی برای لوازم یدکی کامیون بنز و دیگر موارد اشاره خواهیم کرد
اقدامات پیشگیرانه
هر یک از ایالت های آمریکا مقررات خاصی در مورد استفاده از ترمزهای بادی دارند. برای این که گواهینامه پایه یک بگیرید باید تعمیر و نگهداری از کامیون را هم بلد باشید. قبل از این که وارد جاده شوید، بهتر است این موارد را کنترل کنید: