دیفرانسیل جلو
بسیاری از وسایل نقلیه به صورت تک دیفرانسیل (2WD) هستند و در آنها نیروی خروجی موتور تنها به یک جفت از چرخ ها منتقل می شود. بسیاری از خودروهای امروزی، مینی ون ها و حتی برخی شاسی بلندهای کراس اور نیز از سیستم دیفرانسیل جلو استفاده می کنند؛ چرا که کاربرد این سیستم، هم از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است.
همین طور فضای بهینه ای در طراحی ایجاد می کند و نفش تعیین کننده ای در ایجاد فضای مناسب برای پاها در صندلی های عقب دارد. در شرایط لغزنده، سیستم FWD از توزیع وزن مناسب بر روی چرخ های جلو بهره میبرد؛ چرخ هایی که در این حالت، هم برای سیستم فرمان و هم برای ایجاد کشش استفاده می شوند.
دیفرانسیل عقب
سیستم دیفرانسیل عقب (RWD) معمولاً در پیکاپ ها و شاسی بلندهای مبتنی بر تراک ها و همین طور خودروهای اسپورت و سدان های با عملکرد بالا مشاهده می شود. برای تراک ها، دیفرانسیل عقب امکان استفاده از قطعات سنگین و حجیم را فراهم می آورد و هنگام بارگیری با وزن بالا، کشش بهتری را ایجاد میکند.
برای یک خودرو با عملکرد بالا، دیفرانسیل عقب با توزیع وزن با تناسب بیشتر بین دو محور، هندلینگ را بهبود میبخشد و با کاستن از وظیفه چرخ های جلو، آنها را در شرایط بهتری برای سیستم فرمان قرار می دهد. امّا در همین حال، باید توجه داشت که استفاده از دیفرانسیل عقب، کشش کمتری را در مسیر های لغزنده به همراه خواهد داشت.
تمام تراک های سبک موجود در بازار امریکا از مدل سال 2012 دارای سیستم کنترل پایداری الکترونیکی در کنار کنترل کشش هستند که باعث بهبود قابل توجه رانندگی در شرایط زمستانی، به خصوص برای وسایل نقلیه دیفرانسیل عقب می شود. با این وجود، مشاهده شده که سیستم های دیفرانسیل تمام چرخ و چهار چرخ متحرک، کشش به مراتب بالاتری در شرایط لغزنده ایجاد می کنند.
دیفرانسیل تمام چرخ متحرک
همان طور که از نام این سیستم برمی آید، سیستم AWD نیرو را به هر گوشه از خودرو منتقل می کند. این سیستم در هنگام شتاب گیری، بیشتر کشش را در جلو ایجاد می کند. ولی مزیت و کارآیی آن بیشتر در شرایط زمستانی و رانندگی در یک مسیر متعادل خارج از جاده است.
بسیاری از سیستم های AWD در ابتدا نیرو را به یک جفت از چرخ ها، عقب یا جلو، منتقل می کنند و وقتی لغزش تشخیص داده شده، نیرو به چرخ هایی که بیشترین کشش را دارند، ارسال می شود. سیستم های دیفرانسیل AWD به ویژه در شرایط آب وهوایی ای که مدام در حال تغییر باشد یا رانندگی در مسیری با بارش متناوب برف و یخبندان مفید واقع می شود. از این سیستم معمولاً در شاسی بلند های مبتنی بر خودروهای ساده و همین طور بسیاری از خودروها و مینی ون ها استفاده می شود.
دیفرانسیل چهار چرخ متحرک
با اینکه در تبلیغات خودرویی معمولاً از عناوین AWD و 4WD به جای یکدیگر استفاده می شود، ولی این دو در واقع، دو چیز متمایز هستند. در حالت کلی، سیستم دیفرانسیل چهار چرخ محرک (4WD) برای شرایط سخت رانندگی آفرود مانند بالا رفتن از تخته سنگ ها، عبور از آب های عمیق و رانندگی در سراشیبی های تند با سطح لغزنده و با کشش کم بهینه سازی شده است.
برخی از سیستم ها، دارای دیفرانسیل هایی هستند که امکان قفل شدن برای ایجاد بیشترین کشش را فراهم می کند و در همین حال می تواند سرعت چرخ های راست و چپ و همین طور محورهای جلو و عقب را تنظیم کند. سیستم های مدرن 4WD می توانند به تمام وقت، اتوماتیک یا پاره وقت باشند.
«تمام وقت» به این معناست که این سیستم ها همیشه فعال خواهند ماند. در حالت «اتوماتیک»، خودرو به صورت خودکار بین دو حالت تک دیفرانسیل و دو دیفرانسیل سوئیچ می کند. در حالت «پاره وقت» نیز راننده باید به صورت دستی بین دو حالت دو و چهار چرخ متحرک شیفت انجام دهد. در خودروهای با سیستم دیفرانسیل چهار چرخ متحرک به صورت «پاره وقت»، نباید در زمین های خشک در حالت 4WD رانندگی کرد، زیرا این امر میتواند به سیستم پیشرانه خودرو آسیب بزند.
اگر آفرودبازهای حرفه ای را کنار بگذاریم، بسیاری از رانندگان هیچ وقت به قابلیت های بیشتری که سیستم های 4WD نسبت به AWD ها در دسترس قرار می دهند، احتیاج پیدا نمی کنند. برای شرایط بارندگی و برف های بسیار کم، سیستم های دیفرانسیل دو چرخ محرک عملکرد خوبی خواهند داشت و برای بسیاری از وسایل نقلیه، دیفرانسیل جلو، تنظیم مناسبی خواهد بود.
البته برای خودروهای با عملکرد بالا، سیستم دیفرانسیل عقب ترجیح داده می شود، ولی در همین حال، سیستم AWD می تواند باعث افزایش کشش شده و هندلینگ شرایط آب وهوایی خشک را بهبود بخشد. سیستم دیفرانسیل تمام چرخ متحرک به ویژه در هوای طوفانی، به قابلیت حفظ خودرو در مسیر در هنگام شتاب گیری اضافه می کند و برای بسیاری از شرایط برفی نرمال و گشت های ساده خارج از جاده مناسب است.
ولی اگر می خواهید در یک شرایط برفی سخت یا آفرود واقعی رانندگی کنید، و یا به رانندگی خارج از جاده عادت همیشگی دارید، حتماً باید به سراغ گزینه 4WD بروید و همین طور فاصله زیادی نسبت به سطح زمین ایجاد کنید. در همین حال، باید توجه داشته باشید که استفاده از هریک از سیستم های AWD یا 4WD وزن قابل توجهی را به خودروی شما اضافه می کند و مصرف سوخت آن را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
یکی از دلایلی که بیشتر افراد به سراغ یک وسیله نقلیه کاربردی اسپورت می روند، وجود اطمینان بیشتر در کشش با دیفرانسیل چهار چرخ متحرک است. این در حالی است که بسیاری از محدودیت های AWD و 4WD باخبر نیستند. با اینکه توزیع نیروی به کل چهار چرخ موجب افزایش کشش در خط مستقیم می شود، ولی هیچ تفاوتی در زمینه ترمز گیری در مقایسه با یک سیستم 2WD ایجاد نمی کند؛ چرا که همه وسایل نقلیه دارای ترمز های چهار چرخ هستند.
همچنین رانندگان معمولاً هنگامی با یک خودروی AWD یا 4WD رانندگی می کنند، نسبت به هشدارهای رانندگی در شرایط لغزنده کم توجه هستند؛ موضوعی که می تواند عواقبی چون انحراف از جاده و یا غلت زدن در هوا را برای آنها به همراه داشته باشد. سیستم دیفرانسیل چهار چرخ متحرک امکان شتاب گیری بیشتر را در شرایط لغزنده برای خودرو فراهم می کند. دقیقاً به همین دلیل است که نباید از احتیاط و هوشیاری راننده کم شود. شرایط لغزنده، فارغ از هر نوع وسیله نقلیه ای که با آن در حال رانندگی باشید، همیشه توجه بیشتری را می طلبد.