پرداخت، مهم ترین بخش از مراحل صادرات است. تعدادی روشهای پرداخت برای صادرات وجود دارد که بسته به شرایط می توان از آن ها استفاده کرد. این شرایط شامل: میزان اعتماد صادر کننده به واردکننده، میزان ریسک پذیری صادرکننده و واردکننده، حجم نقل و انتقال پول و میزان و طول دوره معامله با واردکننده می باشند.
روش های پرداخت:
پرداخت های بین المللی را می توان از روش هایی با کمترین ریسک تا حداکثر ریسک بترتیب ذیل معرفی کرد:
- پیش پرداخت:
که معمولا به فروش نقدی نیز گفته می شود، در این روش خریدار پیش از بارگیری کالا نقدا وجه را پرداخت مینمایید. این روش پرداخت در تجارت بین الملل معمول نیست اما در پرداختهای اینترنتی بسیار معمول گردیده است. این روش کمترین ریسک عدم پرداخت را برای صادرکننده به همراه دارد. اما این روش برای خریدار بالاترین ریسک را در بر دارد. وارد کننده باید به صادر کننده کاملا اعتماد داشته باشد که کالا در زمان مشخص و با کیفیت مناسب حمل خواهد گردید. این بهترین روش برای انجام تجارت با مشتریان جدید می باشد، اما اکثر مشتریان از این روش پرداخت راضی نیستند به ویژه زمانی که آنها شما را نشناسند.
- اعتبار اسنادی (L/C):
اعتبار اسنادی فرمی از مجموعه اسناد است که از اوایل قرن نوزدهم زیربنای تجارت بین الملل قرار گرفته است. این سند به ویژه زمانی که با مشتریان جدید کار میکنید و زمان کافی برای ایجاد ارتباط متقابل بر مبنای اعتماد ندارید درجه ای از امنیت را به همراه میآورد. بعلت اینکه اعتبار اسنادی در واقع تضمین پرداخت برای صادرات کالا در مقابل دریافت اسناد ویژه ای است، صادرکننده لزومی برای نگرانی از عدم پرداخت یا توانایی خریدار خود ندارد. بنابر این صادرکننده قبل از بارگیری کالاها باید حتما اعتبار اسنادی آن را داشته باشد.
- مجموعه اسناد:
این روش زمانی استفاده می گردد که صادر کننده تمام اسناد معامله را به بانک خودش واگذار نمایید. صادرکننده تمام اسناد مورد نیاز را در مورد کالای آماده و حمل شده بهمراه برات یا حواله ارزی بنام خریدار را به بانک خود تقدیم می کند. بانک صادرکننده این اسناد را به بانک طرف قرارداد خود در کشور واردکننده واگذار مینمایید. اگر برات یا حواله به رویت یا به تقاضا کشیده شده اند، بانک خریدار به محض پرداخت واردکننده اسناد و کالا را آزاد مینمایید. اگر برات مدت دار کشیده شده است، مثلا 60 روز بعد از رویت خریدار پرداخت حواله ارزی مدت دار را طبق توافق در زمان معین قبول خواهد کرد. این اسناد دولتی هستند و توسط اتاق بازرکانی صادر می گردند و به طور خلاصه بر 2 نوع دیداری و مدت دار می باشند. ریسک اسناد مدت دار بیشتر از اسناد دیداری می باشند.
- شرایط اعتباری:
معروف به حساب باز، صادرکنندگان برای رقابت با رقبا و یا حفظ مشتریان در دراز مدت و بر اساس درخواست مشتری قدیمی خود از شرایط اعتباری پرداخت استفاده مینمایند. برمبنای میزان تقاضا، قیمت و یا شرایط حاکم بر بازار کالا، صادرکننده تصمیم به قبول این نوع از پرداخت می گردد. یک حساب باز، در واقع پرداخت بلند مدت توافقی است به درخواست واردکنندگان.در این شرایط صادرکننده باید هزینه های حاصل از بابت مدت زمانی را که پرداخت در حسابش نخواهد بود را محاسبه و به قیمت کالا اضافه نمایید.
در این روش پس از ارسال کالا به مشتری به همراه صورتحساب، بارنامه و سایر مدارک مورد نیاز انتظار میرود که واردکننده طبق زمان توافق شده پرداخت نمایید. این کاملا شبیه به شرایط اعتبار در معاملات داخلی می باشد و بر اساس اعتماد به مشتری و بر مبنای خرد کردن بودجه در یک دوره خاص عمل میکند. این روش ارزانترین روش پرداخت است که معمولا در تجارت درون شرکتی استفاده می گردد و یا جایی که صادرکننده و مشتری همدیکر را خیلی خوب میشناسند و علاقه مند به کاهش هزینه های روش اعتبار اسنادی یا حواله و برات غیرمشروط هستند.ریسک این روش تماما بر صادرکننده تحمیل می گردد و اینکه واردکننده می تواند پس از دریافت کالاها از پرداخت اجتناب کند. بیمه اعتبار صادرات در اینجا میتواند صادرکننده را در صورت عدم پرداخت حمایت و کمک کند.