جیناف را می توان به طور ساده، یک شرکت سنگین ساز هلندی با تیراژ کم اما تکنولوژی و قابلیت های خاص در محصولاتش معرفی کرد که هر چند امروزه خودروهای سنگین وزن تجاری جاده ای نیز در سبد محصولاتش دارد اما عمده شهرت آن به خاطر ساخت خودروهای عمرانی و معدنی سنگین وزن و فوق سنگین است. محصول X6 این شرکت کامیونی است که با کاربری باری و کمپرسی در تیپ های مختلف محوری با تناژ های گوناگون عرضه می شود که در این میان از تکنولوژی های خاص جیناف نیز بهره کامل را می برد. در این مطلب نگاهی داریم به این کامیون پر قدرت و باکیفیت و جزئیات ساختاری آن.
ریشه در داف
عمده ساخته های جیناف از محصولات DAF هلند نشأت می گیرند که امروزه فورد کارگو برزیلی یا همان فورد ترکی و همچنین ایویکو دیلی و مرسدس بنز آتگو نیز در این میان توسط جیناف برای دیگر کاربری های مد نظر مدیران این شرکت، انتخاب و به خدمت گرفته می شوند.
جیناف X6 روی DAF سری CF ساخته می شود که توان حرکتی خود را نیز از موتورهای همان کامیون، یعنی سری پیشرانه های paccar با استاندارد آلایندگی یورو6 می گیرند اما تغییرات ایجاد شده روی این شاسی، آن را به یک کامیون باری پر قدرت تبدیل می کند که می توان گفت فقط از نظر ظاهری و تا حدودی فنی بین این خودرو شباهت هایی وجود دارد و در مواردی همچون تناژ باری، آرایش محور ها و توانایی های حرکتی کاملا با هم متفاوت هستند به نحوی که به گفته کارشناسان صنعت خودروهای تجاری، جیناف X6 یک کامیون با قابلیت های حرکت در جاده و همزمان در مناطق کاری سخت است. این ترکیب باعث افزایش تناژ حمل در هر بار بارگیری به همراه سرعت بالای تردد در مسیر برخلاف دامپ تراک ها خواهد شد که این مجموعه در نهایت به معنی کاهش هزینه های عملیاتی می شود که در پروژه های بزرگ عمرانی، رقم مالی بالایی خواهد شد.
پیشرانه
برای سری X6 از دو پیشرانه MX-11 و MX-13 از ساخته های گروه paccar استفاده می شود که همین پیشرانه ها را می توان روی محصولات فعلی DAF هلند و همچنین پیتربیلت و کنوورث آمریکا نیز مشاهده کرد. پیشرانه MX-11 یک پیشرانه 6 سیلندر خطی توربودیزل و اینترکولر شده است که با 10.8 لیتر حجم، توانایی تولید 299 تا 450 اسب بخار قدرت به همراه 1350 تا 2300 نیوتن متر گشتاور را دارد که این تنوع در توان تولیدی مثل همه شرکت های سنگین ساز دنیا، بسته به سفارش و انتخاب محصول توسط خریدار است.
اما موتور دوم که دارای توان بالاتری نیز می شود، از سری پیشرانه MX-13 است که با 6 سیلندر به همراه توربوشارژر و اینترکولر با حجم 12.9 لیتر، توانایی تولید قدرتی برابر با 428 تا 530 اسب بخار به همراه بالاترین گشتاور به مقدار 2150 تا 2600 نیوتن متر را دارد.همان طور که گفته شد محصولات این شرکت هلندی برای کاربری های متوسط تا سنگین که هر کامیون و کشنده ای توان عملیات در آن مسیر ها و زمین ها را ندارند، طراحی و آماده می شود چرا که وجود برخی سیستم های خاص حرکتی باعث افزایش قابلیت های این سری کامیون و توانایی های عملیاتی آن می شود.
گیربکس
هرچند برای جیناف ها می توان گیربکس دستی نیز سفارش داد اما معروف ترین گیربکس درنظر گرفته شده برای سری X6از ساخته های شرکت معروف ZF و به نام تجاری TraXon است. این گیربکس 12 یا 16 سرعته از سری جدید محصولات ZF است که اتوماتیک بوده و به گفته این شرکت ترکیبی از راحتی، کارایی بالا و مصرف سوخت پایین است که همه این موارد از هوشمند بودن این گیربکس به دست می آید تا جایی که این گیربکس دارای بالاترین بازده در کلاس خود در بین رقبایش است. برای مثال، یکی از سیستم های خاص این گیربکس، هماهنگی آن با GPS است تا به این ترتیب، تعویض دنده ها کاملا بر اساس مسیر پیش رو صورت بگیرد.
این کار باعث می شود تا هم دنده ها در بهترین زمان ممکن بر اساس مسیری که در آن هستیم و همچنین عوارضی که تا لحظاتی دیگر به آن خواهیم رسید، تعویض شوند و هم همیشه کامیون بهترین کشش را داشته باشد که در نتیجه هم از مصرف سوخت کاسته می شود و هم استهلاک گیربکس پایین خواهد آمد و راحتی کار با خودرو افزایش پیدا می کند. این گیربکس دارای یک ساختار ثابت است که می توان مجموعه کلاچ آن را در 5 نوع مختلف سفارش داد که در این بین، یک گیربکس دوکلاچه برای افزایش راحتی رانندگی و کاهش مصرف سوخت و همچنین یک نوع با سیستم توربوریتاردر کلاچ برای افزایش توانایی حمل بارهای فوق سنگین دیده می شود.
محورها
همان طور که گفته شد، سری X6 با انواع مختلفی از تیپ های حرکتی عرضه می شود تا خریدار بتواند محصولی کاملا مطابق با نیاز های خود دریافت کند. از جمله ویژگی های خاص کامیون های جیناف، در تعدد محور های فرمان پذیر آن است که برای درک بهتر این موضوع می توان گفت حتی در نمونه های سه محوره از این کامیون ها نیز می توان دو محور فرمان پذیر دید. ضمن اینکه در تمام تیپ های حرکتی کامیون X6، محورهایی که به سفارش خریدار از نوع محرک انتخاب می شوند و دارای لاستیک جفت نیستند، از سیستم حرکتی hydroaxle+ استفاده خواهند کرد.
ساده ترین تیپ حرکتی در مدل سه محوره 4×6 است که فقط محور جلو فرمان می گیرد. همین کامیون را می توان از نوع تمام چرخ محرک 6×6 با دو محور فرمان گیر نیز سفارش داد که در هر دو حالت، تناژ مجموع ناخالص مجازی برابر با 33 تُن خواهد داشت. قابل ذکر است که در نوع سه محوره، محور فرمان گیر ثانویه، محور سوم خواهد بود.
یکی با نام tridem دارای سه محور در عقب و یک محور در جلو خواهد بود و دیگری از سری tandem دارای دو محور در جلو و دو محور در عقب می شود. در حالت اولی می توان بین دو تا چهار محور محرک داشت که تناژ مجموع نیز بین 43 تا 45 تن خواهد بود. محور های محرک در حالت عادی، دو محور آخری هستند که بنا به سفارش خریدار نیز دو محور دیگر هم می توانند از نوع محرک باشند. همچنین محور های فرمان پذیر نیز محور اول و دوم و چهارم خواهند بود. اما در نوع tandem که دارای دو محور در عقب و دو محور در جلو می شود، کمی محدودیت می بینیم. به این معنی که امکان سفارش نوع تمام چرخ محرک یا همان 8×8 وجود ندارد و در نهایت می توان تیپ 6×8 را برای آن سفارش داد که در این حالت به غیر از دو محور جفت عقب، محور اول نیز با کمک سیستم hydroAxle+ می تواند یک محور محرک باشد. تناژ این سری نیز برابر با 44تن است و محور های فرمان پذیر هم دو محور جلو و محور چهارم هستند.
سیستم تعلیق و فرمان جیناف
در بین تکنولوژی های خاص کامیون های جیناف به دو برند HPVS و EVS برخورد می کنیم. سیستم HPVS به سیستم تعلیق خاص محصولات جیناف اشاره دارد که ترکیبی از یک سیستم هیدروپنوماتیک در محور ها ست که بر اساس شرایط مسیر و همچنین پُر یا خالی بودن کامیون از بار، می تواند سیستم تعلیق را تنظیم کند. نتیجه این سیستم، راحتی رانندگی بالا در کنار افزایش تناژ بارگیری، توانایی های حرکتی بالا و همچنین بالا دادن محور ها در زمان عدم نیاز به آنها در عین محرک بودن آنهاست.
دیگر سیستم خاص موجود در جیناف ها به مکانیسم فرمان آنها بازمی گردد که به نام تجاری EVS شناخته می شود. در این سیستم فرمان که مربوط به فرمان گیری محور های عقب می شود، زاویه فرمان محور های عقب بر اساس سرعت و میزان چرخش فرمان جلو خواهد بود. این مکانیسم کاملا اتوماتیک و هوشمند بوده و اولین بار در سال 1991 توسط جیناف معرفی شد.
هیدرواکسل پلاس
تکنولوژی محور محرک جلو محصولات جیناف با نام hydro Axle+ است که در این سیستم، محور جلو به کمک نیروی هیدرولیکی، از یک محور صرفا متحرک به یک محور محرک و به اصطلاح عامیانه دارای دیفرانسیل ( که البته دیفرانسیلی در این مکانیسم وجود ندارد) تبدیل می شود. در این مکانیسم، از یک هیدروموتور در سر هر چرخ استفاده می شود که یک هیدروپمپ بسیار پر قدرت، سیال هیدرولیکی را با فشار بالا به سمت هیدروموتور ها ارسال می کند.
هر هیدروموتور با دریافت این سیال پر فشار، می تواند به شکل یک موتور عمل کرده و به این صورت این محور به یک محور محرک تبدیل می شود. قابل ذکر است که تکنولوژی محور های محرک بر اساس نیروی هیدرولیک، فقط برای مواقع اضطرار مثل حرکت در زمین های گلی، برفی و یخ زده و یا عبور از شنزار ها بوده و بعد از خارج شدن از شرایط بحرانی بهتر است تا از آنها استفاده نشود. این سیستم امروزه توسط اکثر شرکت های سنگین ساز مطرح دنیا با نام های تجاری گوناگونی استفاده می شود و مهم ترین نشانه آن هم در توپی چرخ متفاوت آنهاست.