علل کاهش توان موتور

آیا فکر می کنید توان موتور خودروتان کم شده است؟ آیا نیروی موتور چهار سیلندر مانند نیروی یک موتور سه سیلندر به نظر می رسد؟ اگر این چنین است، حتماً در موتور اشکالی وجود دارد. پیش از این که موتورها کاربراتوری بودند، افت توان موتور بیشتر مربوط می شد به گرفتگی فیلتر بنزین ولی سیستم های سوخت رسانی امروزی پیچیده تر هستند و به همان نسبت تشخیص عیب در آن ها دشوارتر است.

البته، سیستم ورود هوا و سیستم اگزوز نیز پیچیده تر شده اند، به ویژه از اواخر دهه هفتاد میلادی که مبدل کاتالیستی نیز به تجهیزات استاندارد خودروها اضافه شده است. البته، قوانین قدیمی هنوز نقض نشده اند: هر خودرویی به سوختی نیاز دارد تا بسوزاند و به هوایی نیاز دارد تا نفس بکشد. برای این که به علت افت توان موتور پی ببرید، باید صبر داشته باشید، چون تشخیص عیب گاهی زمان بر است و ممکن است مکانیک با یک بار بررسی نتواند آن را تشخیص بدهد. در ادامه مطلب به چند نشانه آشکار از کاهش توان موتور اشاره خواهیم کرد.

اگر وقتی پدال گاز را می فشارید، موتور نیروی بیشتری تولید نمی کند، علت این است که سیستم سوخت رسانی خوب کار نمی کند و سوخت لازم جهت شتاب گیری در اختیار موتور قرار نمی گیرد. در این صورت باید این موارد را چک کنید:

• کثیفی انژکتور
• وجود نشتی در لوله های سوخت رسان
• فیلتر بنزین کثیف یا پمپ بنزین از کار افتاده

همانطور که می دانید کار انژکتور این است که سوخت را درون سیلندر اسپری کند. سوخت اسپری شده در آن جا متراکم شده و با هوا مخلوط می گردد و پس از احتراق نیروی لازم را جهت عقب راندن پیستون تأمین می کند. لوله سوخت رسان، یک لوله معمولی و ساده است که سوخت را از باک به موتور می رساند. پمپ بنزین، نیروی لازم جهت این انتقال را تأمین می کند، کار فیلتر نیز این است که ناخالصی ها را از سوخت حذف کند.

اگر ابزارهای لازم را در اختیار داشته باشید، خودتان هم می توانید معایب سیستم سوخت را بر طرف کنید، ولی اگر مشکلات دیگری وجود داشته باشد، به تجهیزات بیشتری نیاز خواهید داشت. به هر حال، به یاد داشته باشید اگر ایرادهای سیستم سوخت رسانی را سرسری بگیرید، ممکن است دردسرهای بزرگی برایتان درست بشود. اطمینان حاصل کنید که عیب را خوب تشخیص داده اید و ابزارهای لازم جهت برطرف کردن عیوب را در اختیار دارید.

اگر بنزین ناقص می سوزد یا دود زیادی از اگزوز خارج می شود، نشان دهنده این است که یا سوخت بیش از حد وارد موتور می شود یا شمع ها خوب جرقه نمی زنند که هر دو مورد می تواند باعث هدر رفتن نیروی موتور بشود. گفتنی است ناقص سوختن زمانی اتفاق می افتد که ترکیب بنزین و هوا در اتاقک احتراق به طور کامل آتش نمی گیرد و این احتراق در جای دیگری از سیستم روی می دهد.

اگر نسبت ترکیب سوخت با هوا درست نباشد و یا یک ایراد برقی وجود داشته باشد، ممکن است چنین مشکلی به وجود بیاید. اگر سر شمع ها از روغن، دوده یا سایر مواد پوشیده شده باشد، بنزین ناقص می سوزد و دود سیاه از اگزوز خارج می شود. بروز این حالت می تواند به موتور آسیب برساند، بنابراین در اولین فرصت باید این ایراد را برطرف کنید. خارج شدن دود سیاه از اگزوز می تواند نشانه این باشد که بنزین بیش از حد لازم با هوا ترکیب شده و نسبت ترکیب آن ها به هم خورده است.

اگر از موتور بوی بسیار بدی به مشام می رسد نباید آن را حرکت بدهید و وقت آن است که آن را تا تعمیرگاه بکسل کنید. از طرفی، چنانچه سوخت ناقص بسوزد و دود سیاه هم از اگزوز خاج نشود، نشانه این است که بنزین کمتر از حد لازم با هوا مخلوط شده است.

آیا وقتی پشت چراغ قرمز توقف کرده اید و موتور در جا کار می کند، لرزش زیادی دارد؟ آیا در اثر افت توان موتور، غربیلک فرمان یا قسمت های دیگر خودرو می لرزند؟ اگر این طور است نباید سیلندرها را به خاطر ناقص سوزاندن سوخت مقصر دانست و ممکن است ایرادهای دیگری وجود داشته باشد. از جمله این ایرادها می توان به اشکال در شروع حرکت، ضعیف شدن موتور هنگام درجا کار کردن (به ویژه هنگامی که کولر، چراغ ها یا گرمکن شیشه روشن باشد) و مصرف سوخت بالا اشاره کرد.

اگر دوده سیستم اگزوز را خفه کرده باشد، ممکن است نتوانید با موفقیت معاینه فنی سالانه را پشت سر بگذارید. معمولاً سه دلیل برای بد کار کردن موتور وجود دارد: جرقه نزدن شمع ها، تراکم بد یا ترکیب نامناسب بنزین با هوا.

اگر شمع ها کثیف شده یا وایر آن ها معیوب شده باشد یا سر دلکو ترک خورده باشد، شمع ها خوب جرقه نمی زنند، در این حالت مخلوط بنزین و هوا وارد سیلندر می شود ولی پیش از این که احتراق صورت بگیرد از آن جا می گریزد و معمولاً از میان واشر سر اگزوز یا واشر سرسیلندری که نشتی داشته باشند خارج می شود.

اگر مخلوط بنزین و هوا آن قدر رقیق باشد که نتواند آتش بگیرد ممکن است انژکتور کثیف باشد، هوا نشت کند، پمپ بنزین ضعیف باشد، فیلتر بنزین گرفته باشد یا رگلاتور فشار کارش را به درستی انجام ندهد. گاهی اوقات نیز ممکن است مخلوط بنزین و هوا بیش از حد غلیظ باشد ولی در این صورت همه سیلندرها تحت تأثیر قرار می گیرند، نه فقط یک سیلندر. استفاده از اسکنر عیب یاب می تواند سیلندری را که خوب کار نمی کند تشخیص بدهد، ولی این فقط اولین قدم برای عیب یابی و برطرف کردن آن است.

آیا خورویتان هنگام بالا رفت از سراشیبی بیش از حد زور می زند؟ اغلب این مشکل به گرفتگی فیلتر بنزین مربوط می شود. از آن جایی که کار فیلتر، گرفتن مواد زائد از بنزین است، خودش هم به تدریج کثیف می شود و پمپ بنزین باید شدیدتر کار کند تا بنزین مورد نیاز موتور را از میان فیلتر عبور بدهد. هنگامی که موتور به سوخت بیشتری نیاز دارد، مانند مواقعی که از سراشیبی تپه بالا می روید، ممکن است سوخت کافی به موتور نرسد تا کار به خوبی انجام شود. بهتر است در اولین فرصت فشار بنزین خودرو خودتان را چک کنید. تعویض فیلتر به تنهایی کفایت نمی کند، بهتر است ببینید چه چیزی مسیر را مسدود کرده است. ممکن است آلودگی های بنزین در باک رسوب کرده باشند.

بسیاری از مشکلات مربوط به افت توان موتور، ممکن است از طریق روشن شدن چراغ چک نشان داده شوند. این مشکلات ممکن است به مبدل کاتالیستی، سنسور هوا، سنسور گاز O2 یا وایر شمع ها مربوط باشند. علاوه بر این موارد، اگر دریچه هوای موتور نیز معیوب باشد، افت موتور کاهش پیدا می کند. دریچه PVC بخشی از سیستم کنترل گازهای آلاینده است. وقتی این دریچه باز باشد هوای زیادی وارد موتور می شود و وقتی جرم و آلودگی آن را پر کند، موتور خاموش می شود. خوشبختانه، تمیز کردن یا تعویض این دریچه کار آسانی است.

البته با دیاگ زدن بهتر می توان به ایرادها پی برد. با همه این تفاسیر، اگر هیچ کدام از دلایلی که در بالا ذکر شدند دلیل اصلی افت توان موتور شما نیستند، بهتر است مبدل کاتالیستی را بازرسی کنید. با این که مبدل های کاتالیستی معمولاً به گونه ای طراحی می شوند که تا پایان عمر خودرو بتوانند کار کنند، ولی گاهی اوقات ممکن است از کار بیفتند. از کار افتادن مبدل نیز باعث می شود گازها خوب از اگزوز خارج نشوند و موتور خاموش بشود.