اصطلاحات رایج در اجاره ی کشتی

Chartering
این نوع قرارداد، یا معامله، سابقه ی طولانی دارد، و رشته ای است، مملو از تخصص، کاردانی، و تجربه ی خاص. بزرگ ترین بازارهای کشتی و کشتی رانی، در نیویورک و لندن، قرار دارند.میزان کرایه، دراین نوع از حمل دریایی، به صورت استفاده از کشتی های به اصطلاح گذری، براساس عرضه و تقاضا، تعیین می گردد.این گونه قراردادها را، درواقع، باید قرارداد اجاره ی کشتی، میان فرستنده، مالک، یا مسول کشتی دانست، و به این صورت است که، صاحب کشتی، یک فروند کشتی مجهز، با خدمه، و تجهیزات را، در ازای مبلغ اجاره، دراختیار فرستنده می گذارد. مدت اجاره، می تواند برای یک سفر باشد، و یا مدت معینی از زمان، به عنوان مثال، سه ماه.

قرارداد اجاره ی کشتی، بین مالک، و اجاره کننده

Charter party
این قرارداد، کتبی است، و حدود مسولیت ها، تعهدات، و حقوق دوطرف را، مشخص می کند، و به طور معمول، توسط واسطه ها (Brokers)، بعد از مذاکرات و توافق نهایی، تنظیم می گردد.بیش تر مواقع، در تنظیم آن، از فرم های استاندارد، مانند Gencon, Baltime، استفاده می شود. ازآن جاکه حمل هرنوع کالا، مشکلات خاص خود را داشت، به مرور زمان، فرم های استاندارد متفاوت و مناسب، برای تجارت های مختلف، طراحی شد. بسیاری از این فرم ها، توسط انجمن های معتبر کشتی رانی، مانند BIMCO، تدوین و تصحیح شده اند.

این فرم ها توانسته اند تا حد زیادی، خلا و نواقص قراردادهای گذشته را، پوشش دهند. بنابراین، طبیعی است که طرفین قرارداد، ترجیح دهند تا از فرم استاندارد، استفاده کنند.

اصطلاحات رایج در اجاره ی کشتی

 Shipbroker: واسطه ی بین مالک، و اجاره کننده ی کشتی، یا بین خریدار، و فروشنده ی کشتی.درآمد این واسطه ها، از محل حق دلالی، تامین می شود. واسطه های فعال در این بخش، از تخصص لازم برخوردارند، و به چرخش اطلاعات، و نرخ گذاری بازار کشتی رانی، کمک می کنند. انواع واسطه های کشتی رانی، عبارتند از:

• Owner’s brokers: که برای مالکان کشتی، بازار پیدا می کنند
• Chartering brokers: برای صاحبان کالا، کشتی پیدا می کنند
• Tanker brokers: در زمینه ی حمل کالای نفتی، در بازار تخصصی تانکرها، فعالیت می کنند
• Liner brokers: برای خطوط کشتی رانی، کالا پیدا می کنند
• Sale & purchase brokers: واسطه ی خرید و فروش کشتی، و درصورت لزوم، قرارداد ساخت هستند

Brokerage: حق دلالی، قابل پرداخت به واسطه، که درصدی از کرایه، یا ارزش قرارداد است.

 Fixture: توافق نهایی اجاره ی کشتی، با حمل کالا

 NOR: اعلام آماده گی کشتی، به اجاره کنندگان، برای شروع عملیات بارگیری و تخلیه Notice of Readiness

5 C/P: قرارداد اجاره ی کشتی ‍Charter Party

 Pilot (راهنمای محلی): شخصی است که به واسطه داشتن اطلاعات محلی و بومی، و دانش هدایت کشتی، هم چنین، هماهنگ بودن با برنامه ی ترافیکی بندر، هنگام ورود و خروج کشتیف به، یا از بندر، سوار کشتی می شود. راهنمای محلی درعمل، هدایت کشتی را، به عهده می گیرد، ولی حدود مسولیت او، درحد دادن مشاوره، به فرمانده ی کشتی است.

صورت حساب اجاره HIRE STATEMENT: سند مکتوبی است که، مبلغ اجاره ای را که، مستاجر باید به مالک کشتی، پرداخت کند، و روزهایی را که، کشتی در اجاره‌ی ذی نفع بوده است، یا مبالغی را که، از اجاره کسر می شود، از قبیل علی الحساب های پرداختی، و روزهای غیرقابل احتساب، و...، معلوم می کند.

اولین و آخرین صورت حساب ها، مقدار سوخت موجود در کشتی، به هنگام تحویل گرفتن، و نیز، تحویل دادن کشتی، هم چنین، مقدار سوخت خریداری شده، طی مدت، و اطلاعاتی از این نوع را، دربردارد.

 Baltic and International Maritime Council - BIMCO: این سازمان، به صورت بین المللی، از مالکان کشتی، دلال ها، Shipbroker، نماینده گان کشتی رانی (Agents)، و کلوپ های حمایت و غرامت (P&I clubs)، عضو پذیرفته است.

در توضیح فعالیت های BIMCO، می توان از ایفای نقش آن، به عنوان سخن گوی صنعت کشتی رانی، کمک به اعضا، برای پرهیز از اشتباهات پرهزینه، تفسیر بندهای قراردادهای اجاره و حمل، نشر فرم های استاندارد قرارداد و بارنامه، برگزاری سمینار و دوره های مرتبط، نام برد. اجاره ی کشتی، به معنای قرارداد وسیله ی نقلیهف برای یک سفر تعریف شده، یا مدت زمان خاص است.

هنگامی که کشتی، در بازار اجاره، به کار گرفته می شود، مالک، اغلب از طریق دلال Broker، کشتی را، به صورت سفری، یا زمانی، اجاره می دهد. در هردوحالت، اجاره کننده می تواند کشتی را، به شخص دیگری، اجاره دهد.به اجاره کننده ی اول، اجاره کننده ی اصلی (Head charterer)، و به اجاره کننده ی دوم، اجاره کننده‌ی فرعی (Sub charterer)، می گویند. اجاره کننده، می تواند حمل کننده باشد، و کالای شخص دیگری را، حمل کند، یا صاحب کالا باشد، که برای حمل کالای خود، کشتی را اجاره کرده است.

کشتی هایی که در این بازار فعال هستند، به گذری، یا ترامپ (Tramp)، معروفند، و برخلاف کشتی رانی، در مسیرهای مشخص، و از پیش تعیین شده، حرکت نمی‌کنند.به همین علت است که، واژه ی انگلیسی ترامپ (Tramp)، به معنای «ولگرد» و «خانه به دوش»، به آن ها، اطلاق شده است. با این حال، ممکن است که کشتی اجاره داده شده، توسط یک خط منظم کشتی رانی، به کار گرفته شود.کشتی رانی ترامپ (Tramp)، اغلب فله بر و تانکر هستند، گرچه بازار اجاره، برای سایر انواع کشتی ها، نظیر کانتینربر، کالای عمومی، و یخچالی نیز، وجود دارد.