راهنمای صادرات خشکبار به اروپا

خشکبار ایران از پرفروش ترین محصولات ایران در دنیا است، و 5 درصد از میزان کل صادرات مربوط به صادرات خشکبار می باشد؛ بر اساس آمار موجود، صادرات خشکبار ایران سالانه بیش از دو میلیارد دلار است؛ 50 کشور دنیا بازار فروش خشکبار ایران هستند. بر اساس آمار اتحادیه صادرکنندگان خشکبار در هفت ماهه اول سال 1396، صادرات پسته ایران و مغز پسته به وزن 38535.123 تن و به ارزش 530623294 دلار، در صدر محصولات صادرات خشکبار ایران بوده است؛ انواع کشمش نیز با وزن 51403.919 تن و ارزش 90814.035 دلار در رتبه دوم قرار داشته است. ایران در صادرات پسته نخستین کشور و در صادرات کشمش سومین کشور صادر کننده است.

از میان خشکبار صادر شده از ایران، بخش عمده ای از صادرات خشکبار، پسته و کشمش به اروپا بوده است؛ کشورهای اروپای شرقی نیز بازار صادرات خرما بوده است. یکی از بازار های بزرگ صادرات خشکبار، کشورهای اروپایی هستند که در ادامه آمار و ارقام میزان واردات، نوع محصول مورد تقاضا و کشورهای متقاضی خشکبار به تفکیک بررسی خواهد شد.

بررسی آمار و ارقام واردات خشکبار در اروپا
اتحادیه اروپا بزرگ ترین بازار خشکبار دنیا است؛ و بیش از 40 درصد کل واردات جهانی را تشکیل می دهد. حجم واردات خشکبار به اروپا به طور پیوسته در حال افزایش است. چشم انداز واردات خشکبار در اروپا در مدت طولانی مثبت بوده است و انتظار می رود که در سال های آتی همچنان رشد داشته باشد.

از سال 2012 واردات خشکبار در سال از جهت مالی 10 درصد افزایش داشته است و در سال 2016 به 11 میلیارد دلار در سال رسیده است. در همان بازه زمانی واردات اروپا به لحاظ کمیت سالانه 5 درصد افزایش داشته است و 2.7 میلیون تن رسیده است.

کشورهای متقاضی واردات خشکبار در اروپا
سهم بالای واردات و وجود بازارهای بزرگ مانند هلند، آلمان، فرانسه و بریتانیا، فرصت هایی را برای توسعه کشورهای صادر کننده فراهم می کند. هلند، آلمان، انگلستان و فرانسه فرصت هایی را برای صادرات خشکبار فراهم کرده اند؛ در حالی که انگلستان بزرگ ترین وارد کننده آجیل است، آلمان بزرگ ترین وارد کننده میوه خشک است. در کنار این بازار های بزرگ، در بازار های رو به رشد اروپای مرکزی هم می توان فرصت هایی را یافت.

محصولات مورد توجه برای واردات در کشورهای اروپایی
تولید پسته اتحادیه اروپا برای تامین تقاضای کشورهای عضو کافی نیست و به همین دلیل از کشورهای آمریکا و ایران وارد می کند؛ در واقع اتحادیه اروپا به علت تولید بسیار محدود، وارد کننده خالص پسته است و تقریبا صد درصد از کل این بازار را ایران و امریکا تامین می کنند و آمریکا بزرگ ترین رقیب ایران در زمینه تولید و صادرات پسته است. محصولاتی که با افزایش تقاضا رو به رو هستند عبارتند از بادام، آجیل برزیلی، فندق و آلو خشک.

با توجه به شرایط اقلیمی ایران و کیفیت مناسب محصولات کشاورزی و خشکبار، و زمینه های مستعد آن، می توان موقعیت بسیار خوبی در زمینه صادرات خشکبار به بازارهای اروپا فراهم کرد. طبیعی بودن محصولات، قند پایین و سالم بودن، از عوامل موثر بر گرایش و افزایش مصرف میوه و خشکبار در اروپا است. آجیل و میوه های خشک دو گروه مختلف از محصولات هستند که به دلیل شرایط کار و نگهداری مشابه آنها و همچنین طول عمر طولانی آنها در مقایسه با میوه و سبزیجات تازه معمولا توسط یک شرکت در تجارت بین المللی معامله می شوند.

مشخصات محصول برای صادرات

• کیفیت
  محصولات باید کیفیت مرغوب و خوبی داشته باشد؛ به همین دلیل بر روی محصولات باید نام کامل کشور مبدا نوشته شود؛ محصولاتی که استاندارد خاصی را کسب نکرده باشند باید استاندارد عمومی را داشته باشند.

رایج ترین الزامات مورد نیاز برای صادرات خشکبار، در زیر آورده شده است:

1. میزان رطوبت (حداکثر آن برای انواع محصولات تعریف شده است).
2. اندازه (برای انواع میوه های خشک و آجیل ها متفاوت است).
3. میزان و نوع مواد نگهدارنده.
4. رتبه کیفیت.

• برچسب زدن

در تجارت خشکبار برچسب های زیر باید بر روی محصولات وجود داشته باشد:

1. نام محصول بایداعلام شود؛ در صورتی که به صورت طبیعی خشک شده است و یا شکر به آن اضافه شده است(برای برخی از میوه های خشک) باید مشخص شود.
2. اطلاعات در مورد آجیل ها باید حاوی مشخصات باشد به ویژه اگر در پوست باشند.
3. برای برخی از میوه های خشک که دارای دانه یا هسته هستند؛ برچسب باید این ویژگی را اعلام کند.
4. علاوه بر درجه بندی، مشخصات و سال تولید محصول باید بر روی برچسب مشخص شود.

• بسته بندی

بسته بندی محصولات میوه خشک و آجیل باید ویژگیهای زیر را داشته باشد:

1. حغاظت از ویژگی ها و کیفیت محصول
2. محافظت محصول آلودگی (آلودگی ابزار بسته بندی را هم شامل می شود)
3. محافظت از بو، مزه، رنگ و سایر ویژگی های محصول

باید ایمنی محصولات غذایی اندازه گیری شود و اطمینان حاصل شود که هیچ سطح بالا و غیر استانداری از مواد شیمیایی وارد مواد غذایی نشده است.

قاعده کلی برای بسته بندی صادرات وجود ندارد؛ اما میوه خشک و آجیل های با پوست معمولا در جعبه کارتن با آستر پلاستیکی بسته بندی می شوند؛ و آجیل بدون پوست که برای عمده فروشی به کار می رود معمولا در کیسه های پلاستیکی بو یا کنفی بسته بندی می شود.آنها همچنین می توانند در جعبه های چوبی بسته بندی شوند.در معامله با اروپا حجم استاندارد 10 کیلوگرم است.

کیفیت، برچسب زنی و بسته بندی از ویژگی هایی است که در صادرات خشکبار به اروپا باید مورد توجه قرار گیرد.

راهنمای صادرات به اروپا
به منظور صادرات خشکبار به اروپا می بایست قوانین وضع شده از سوی اتحادیه اروپا برای بسته بندی، شرایط ورود کالا و همچنین قوانین گمرکی کشور وارد کننده و صادر کننده مورد بررسی قرار بگیرد.

در اتحادیه اروپا تعرفه هایی برای گمرک کالا در نظر گرفته شده است و در مورد کالاهایی که در کشورهای اتحادیه اروپا تولید نمی شود تعرفه متفاوت است.

الزامات و شرایط:

• گواهی امنیت غذا یک درخواست رایج توسط اتحادیه اروپا است؛ رایج ترین گواهی ها عبارتند از BRC/FSSC22000/ IFS.
• گواهی های محصولات ارگانیک و حفاظت از محیط زیست، از گواهی هایی هستند که در حال رواج می باشند. برای محصولات ارگانیک می توان گواهی IFOAM را در نظر گرفت.
• محصولات ارگانیک از کشورهای صادرکننده ای که قواعد تولید و کنترل محصولات ارگانیک آنها معادل کشورهای اروپایی است می توانند به آسانی صادر شوند؛ مانند آرژانتین، استرالیا، کانادا، سوئیس.