اقتصاد و روابط تجاری استرالیا با ایران

اقتصاد
استرالیا کشوری توسعه یافته با اقتصاد متکی بر بازرگانی و کشاورزی است. در میان قابل زندگی ترین شهرهای جهان در سال 2008 به گزارش اکونومیست، ملبورن دوم، پرت چهارم، آدلید هفتم و سیدنی نهم بود. محصولات اصلی استرالیا نیشکر، پنبه، غلات و گوشت است.

این کشور معادن فراوانی دارد. شرکای بازرگانی استرالیا بیشتر چین، ژاپن و کره جنوبی در آسیا و نیز ایالات متحده آمریکا هستند. بنا بر گزارش بانک جهانی، این کشور در سال 2005، از نظر تولید ناخالص داخلی یا GDP در رده پانزدهم جهان قرار داشته است و نیز بر اساس گزارش برنامه توسعه سازمان ملل متحد، استرالیا از نظر شاخص توسعه انسانی در سال 2006 سومین کشور توسعه یافته دنیا به حساب می آید.

تا دهه 1960 ایالات متحده و انگلستان مهم ترین شرکای تجاری استرالیا بودند. امروزه تأکید تجارت استرالیا به سمت آسیا حرکت کرده است و در کنار ایالات متحده، چهار کشور از پنج کشوری که مهم ترین شرکای تجاری استرالیا را تشکیل می دهند، چین، ژاپن، کره جنوبی و سنگاپور، آسیایی هستند.

تجارت استرالیا بر مبنای بازار آزاد و کمترین محدودیت ها در واردات کالاها و خدمات می باشد که باعث افزایش بازدهی و رشد بیشتر اقتصاد و پویایی و انعطاف آن گردیده است. در نتیجه لبه رقابت در ارائه کالاها و خدمات بسیار توسعه یافته است. مهم ترین بخشهای صادرات خدمات استرالیا شامل: توریسم، تحصیلات و آموزش و خدمات مالی و تخصصی می باشند.

استرالیا درتجارت یکجانبه، دوجانبه و چندجانبه کار خود را ادامه داده است که باعث افزایش قدرت اقتصاد بین الملل، کاهش ریسک در مقابله با اقتصاد جهانی و تقویت رشد اقتصادی آن گردیده است. استرالیا نقش فعالی در سازمان تجارت جهانی، اپک، جی20 و سایر سازمان های مربوط به تجارت جهانی بازی می کند.

این کشور همچنین دارای موافقت نامه های امضاشده چند جانبه تجاری با تعدادی از کشورهای دارای اقتصاد قوی برای افزایش قدرت تجاری و جریان سرمایه گذاری خود می باشد.

قراردادهای امضاشده تجارت آزاد با کشورهای نیوزلند، سنگاپور، تایلند، ایالات متحده، شیلی، مالزی، کشورهای آس آن، کره جنوبی، ژاپن و چین که 42 درصد جمع کل تجارت استرالیا را شامل می گردند، قسمت مهمی از تقابل آزاد تجاری استرالیا با کشورهای جهان است.

طبق آمار سال 2013، جمع کل واردات استرالیا در حدود 328 بیلیون دلار استرالیا بوده که چین بالاترین سهم و به ترتیب: ایالات متحده، ژاپن، سنگاپور و تایلند در رده های بعدی بوده اند و جمع کل صادرات استرالیا حدود 318 بیلیون دلار بود که چین در رده اول و ژاپن، کره جنوبی، ایالات متحده و هند در ردیف های بعدی بوده اند.

بر مبنای آخرین گزارش اداره آمار کشور استرالیا تولید ناخالص داخلی GDP استرالیا تا پایان مارچ 2017، 423737 میلیون دلار با رشد 4٪ و افزایش 1.7٪ نسبت یه سال گذشته بوده است. این آمار در سال قبل در مجموع 1660145 میلیون دلار بوده است. درآمد سرانه سال 2016: 1533 دلار برای هر نفر بوده است. نرخ تورم تا پایان مارچ 2017: 2.1٪ ثبت شده است. در همین تاریخ نرخ بیکاری تقریبا صفر بوده است.

روابط تجاری ایران و استرالیا
روابط ایران و استرالیا از سال 1956 پایه ریزی شد و تا امروز ادامه یافته است. این روابط از ابتدا بر محوریت برقراری تجارت و روابط اقتصادی شکل گرفته است و عامل اقتصادی همواره مهم ترین رکن ادامه این رابطه به حساب می آمده است.

علی رغم اینکه دو کشور بعد از انقلاب اسلامی ایران اختلاف نظرهای اساسی در خصوص دیپلماسی خارجی پیدا کرده اند، ولی دو طرف به موجب منفعتی که از ادامه تجارت دوجانبه نصیبشان می شد، همواره سعی کردند مرزهایی بین روابط سیاسی و اقتصادی شکل دهند. استرالیا به ایران به چشم یک بازار فروش بزرگ گندم، فراوردهای دامی و تولیدات خود می نگریسته و ایران نیز همواره از کیفیت کالاهای وارداتی استرالیا رضایتمند بوده است.

بعد از پیروزی انقلاب ایران به دلیل شرایط مناسب تحصیل و اشتغال در استرالیا که از مهاجرپذیرترین کشورهای جهان محسوب می شود، مهاجرت ایرانیان به این کشور به شدت افزایش یافت. امروزه بر اساس آمارهای غیر رسمی بالغ بر 100 هزار استرالیایی ایرانی تبار در آن کشور زندگی می کنند.

تجارت بین ایران و استرالیا بخاطر سالها وجود تحریم ها در سطح پایینی بوده است، اما از سال 2015 این روند پس از برداشته شدن تحریم ها رو به افزایش است. مبلغ صادرات ایران به استرالیا حدوداً 86 میلیون دلار استرالیا در سال 2016 بوده است.

اقلام عمده صادراتی ایران به استرالیا شامل کنسانتره و سنگ مس حدود 50 میلیون دلار، میوه و آجیل حدود 16.5 میلیون دلار و محصولات ساختمانی حدود 8 میلیون دلار بوده است. کل واردات ایران پس از تحریم ها درسال 2016 میلادی حدود 80 میلیون دلار بوده است. واردات ایران شامل سبزیجات و میوه 15 میلیون دلار، زغال سنگ 14 میلیون دلار و تجهیزات و ماشین آلات 10.5 میلیون دلار و جو حدود 10 میلیون دلار بوده است.