درباره ی کشور افغانستان و سیاست آن

افغانستان با نام رسمی جمهوری اسلامی افغانستان کشوری محصور در خشکی در آسیای مرکزی است. این کشور حدفاصل آسیای میانه، آسیای غربی و خاورمیانه و پایتخت آن کابل است. همسایگان افغانستان، پاکستان در جنوب و شرق، ایران در غرب، تاجیکستان و ازبکستان و ترکمنستان در شمال و چین در شمال شرقی هستند.

افغانستان 652٬864 کیلومتر مربع مساحت چهل و یکمین کشور دنیا از نظر وسعت می باشد و جمعیت آن در سال 2015 بیش از 32 میلیون نفر بوده که آن را در رتبه چهل ودوم پرجمعیت ترین کشورهای دنیا قرار می دهد، فارسی دری و پشتو زبان های رسمی این کشور و اسلام دین رسمی آن است.

حدود چهار دهه جنگ، افغانستان را به یکی از کشورهای خطرناک و فقیر دنیا تبدیل کرده است. تولید ناخالص ملی سرانه این کشور در سال 2016 بر اساس ارزش اسمی دلار معادل 600 دلار آمریکا است و بر اساس برابری قدرت خرید به 1994 دلار می رسد. این کشور در سال 2011 با شاخص توسعه انسانی 0٫398 در رتبه 172 دنیا قرار گرفته است. اقتصاد افغانستان در جهان با تولید ناخالص داخلی 64٬08 میلیارد دلار رتبهٔ 108 را دارد.

جغرافیا
افغانستان کشوری محصور در خشکی و کوهستانی است که بین آسیای جنوبی و آسیای میانه قرار گرفته است. بلندترین نقطه کشور قله نوشاخ به بلندای 7٬485 متر ارتفاع از سطح دریا در شمال شرقی کشور و در مرز تاجیکستان است. افغانستان از نظر جغرافیایی به سه منطقه متمایز از یکدیگر تقسیم می شود؛ دشت های شمالی کشور که ناحیه ای عمدتاً زراعی است. فلات جنوب غربی که بیشتر چشم اندازی بیابانی و نیمه خشک دارد و ارتفاعات مرکزی از جمله رشته کوه هندوکش که این دو را از هم جدا می کند.

افغانستان اقلیم قاره ای مرطوب (تابستان گرم و زمستان سرد) دارد. زمستان های ارتفاعات مرکزی و شمال شرقی افغانستان بسیار سرد و خشن است. از سوی دیگر مناطق کم ارتفاع جنوب غربی (حوضه سیستان)، منطقه جلال آباد در شرق و دشت های ترکستان در کنار رود آمودریا در شمال، تابستان هایی گرم دارند و میانگین دمای آنها در تیرماه به بیش از 35 درجه می رسد. کوهستان هندوکش در شمال شرق افغانستان منطقه ای بسیار زمین لرزه خیز است که گاهی به رانش زمین و ریزش بهمن نیز منجر می شود.

سیاست
این کشور در محل ژئواستراتژیکی مهمی قرارگرفته که آسیای شرقی، آسیای جنوبی، آسیای غربی و آسیای میانه را به هم وصل می کند. تاریخ سیاسی دولت مدرن افغانستان با سلسله های هوتک و درانی در قرن 18 میلادی آغاز شد. در اواخر سده نوزدهم میلادی، افغانستان به یک دولت حائل در «بازی بزرگ» بین امپراتوری بریتانیا و روسیه تبدیل شد. در سال 1919، پس از جنگ سوم افغان و انگلیس و امضای معاهده راولپندی، این کشور دوباره کنترل امور خارجه خود را از بریتانیا پس گرفت و استقلال خود را توسط امان الله شاه اعلام نمود.

افغانستان در دههٔ 1970 میلادی پس از انقلاب ثور، که تأثیر یافته از اتحاد جماهیر شوروی بود، به حکومتی سوسیالیست تبدیل شده و شاهد جنگی طولانی با مجاهدین افغان بود که در طول یک دهه، جان بیش از دو میلیون غیرنظامی را گرفت و باعث آواره شدن بیش از پنج میلیون نفر شد. پس از چند کودتای پی درپی و پیروزی مجاهدین بر دولت محمد نجیب الله جنگ داخلی افغانستان آغاز شد و وارد دوره ای از جنگ میان احزاب مختلف مجاهدین شد.

طالبان در میانه های دهه 1370 کنترل بیشتر مناطق افغانستان را به دست گرفتند. اما با حمله ائتلاف بین المللی به رهبری آمریکا در سال 1380 حکومت را از دست دادند. افغانستان در حال حاضر در عین حال که با مقاومت مسلحانه طالبان و گروه های دیگری همچون شبکه حقانی و داعش درگیر است به کندی و با حمایت جامعه بین المللی در حال بازسازی است.

نظام حکومتی افغانستان جمهوری اسلامی نام دارد و از سه قوه اجرائیه، قانون گذاری و قضاییه تشکیل می شود. افغانستان یک نظام ریاستی است که در آن رئیس جمهور، رئیس کشور و حکومت است. شورای ملی افغانستان نهاد قانون گذاری این کشور که از دو مجلس به نام های ولسی جرگه (مجلس سفلی) و مشرانو جرگه (مجلس علیا یا سنا) تشکیل می شود.

ستره محکمه (دیوان عالی افغانستان) عالی ترین نهاد قضایی این کشور است. افغانستان به عنوان عضوی از سازمان ملل متحد، سازمان همکاری اسلامی، گروه 77، سازمان همکاری اقتصادی و جنبش عدم تعهد شناخته می شود.

جمعیت شناسی
در سال 2012 جمعیت افغانستان 31 میلیون و 108 هزار نفر برآورد شده که این رقم شامل حدود 2٫7 میلیون مهاجر افغان مقیم ایران و پاکستان هم می شود. جمعیت افغانستان در سال 1979 سال آغاز جنگ داخلی 15٫5 میلیون نفر یعنی نصف این تعداد بود. تنها شهر میلیونی افغانستان پایتخت آن کابل است که بر اساس برآورد سال 2010 بیش از 3 میلیون و 71 هزار نفر جمعیت داشته است.

پس از کابل هم قندهار، هرات، مزارشریف، جلال آباد، لشکرگاه، تالقان، خوست، شبرغان و غزنی به ترتیب پرجمعیت ترین شهرهای افغانستان هستند. 23٫5 درصد جمعیت افغانستان در سال 2011 شهرنشین بوده اند و رشد شهرنشینی بین سال های 2010 تا 2015 حدود 4٫4 درصد در سال برآورده شده است.

افغانستان به طورکلی از چهار قوم بزرگ پشتون، تاجیک، هزاره، ازبک و دیگر اقلیت های قومی تشکیل شده است. 99٪ مردم افغانستان مسلمان هستند که حدود 80-89٪ آنان سنی، 10-19٪ شیعه و کمتر از 1٪ پیرو دیگر ادیان هستند.

افغانستان از معدود کشورهایی اسلامی است که به طور تاریخی، موارد درگیری های مذهبی در آن بسیار نادر است. مذاهب دیگری چون هندوئیسم و سیک نیز در افغانستان، پیروانی دارند. پیش از جنگ های 30 سال گذشته، اقلیتی یهودی نیز در افغانستان و به ویژه شهر هرات وجود داشتند که امروزه تمامی آنان مهاجرت نموده اند. همچنین بین 1٬000 تا 2٬000 نفر از پیروان مسیحیت در این کشور زندگی می کنند.