آیا باید باد لاستیک ها را با نیتروژن پر کنیم؟
حتما تا به حال عباراتی نظیر اینکه باد نیتروژن باعث کاهش هزینه یا کاهش مصرف سوخت می شود را شنیده اید. ادعاهایی از این قبیل در مورد استفاده از باد نیتروژن مطرح می شود که در این مقاله سعی داریم صحت آنها را بررسی کنیم.
1 - حفظ بهتر باد لاستیک
هر لاستیکی به مرور زمان با کاهش فشار باد مواجه خواهد شد که تغییرات دمایی آن را تسریع می کند. قانون کلی این است که به ازای هر 10 درجه کاهش یا افزایش دما 1 پی اس آی کاهش فشار باد رخ میدهد. گفته می شود که نیتروژن به خاطر اینکه مولکول های بزرگ تری نسبت به اکسیژن دارد احتمال اینکه از دیواره های تایر خارج شود کمتر است.بر اساس تحقیق موسسه Consumer Reports (گزارشات مصرف کننده) در سال 2006 تستی یک ساله انجام شد تا مشخص شود میزان افت فشار باد در لاستیک هایی که نیتروژن داشتند بیشتر است یا لاستیک هایی که باد معمولی داشتند. نتیجه تست نشان داد لاستیک هایی که باد نیتروژن داشتند افت فشار کمتری در طول زمان برایشان رخ داد ولی اختلاف فشار با تایرهایی که باد معمولی داشتند فقط 1.3 پی اس آی بود. در میان 31 تایری که آزمایش شدند از میزان باد اولیه که 30 پی اس آی بود در نمونه های نیتروژن میانگین افت فشار 3.5 و در نمونه های معمولی 2.2 پی اس آی بود. در این آزمون نیتروژن برنده شد ولی اختلاف زیادی بین نیتروژن و باد معمولی نبود.
2 - کاهش مصرف سوخت
موسسه EPA (آژانس حفاظت محیط زیست ایالت متحده) میگوید اگر هر 4 تایر به اندازه 1 پی اس آی کم باد باشد تا 0.3 درصد در مصرف سوخت تأثیر منفی می گذارد. در نتیجه چون نیتروژن حفظ فشار باد بهتری دارد باعث کاهش مصرف سوخت می شود. اگر شما حداقل ماهی 1 بار فشار باد لاستیکتان را چک کنید نیازی به مبلغ اضافی برای باد نیتروژن ندارید و بنابراین برتری نیتروژن در مصرف سوخت بسیار کم رنگ خواهد شد. ولی عمل کردن به این اصل (چک کردن فشار حداقل ماهی یکبار) برای بیشتر مردم در حرف ساده تر است تا در عمل. بیشتر مردم فراموش می کنند که باد لاستیک هایشان را چک کنند. با وجودی که اکثر خودروهای مدرن مجهز به سیستم TPMS یا کنترل فشار باد لاستیک هستند، موسسه استاندارد و ایمنی بزرگراه های آمریکا در تحقیقات خود متوجه شد که فقط 57% از خودروهایی که مجهز به این سیستم بودند فشار بادشان صحیح بود زیرا این سیستم ها طوری طراحی شده اند که اغلب کمبود فشار باد را نشان دهند نه صحیح بودن فشار باد.
3 - حرارت کمتر
وقتی باد معمولی در لاستیک باشد رطوبت (آب) را جذب کرده و هنگامی که تایرها در حال چرخش هستند حرارت آنها بالاتر رفته و آب به بخار تبدیل می شود و در اثر افزایش حجم باعث افزایش فشار لاستیک میشود. گفته می شود چون نیتروژن خشک است بنابراین آب یا رطوبت در لاستیک به وجود نمی آید تا باعث نوسان فشار آن شود. ولی تحقیقات نشان داده است که این تغییرات حرارت هنگام استفاده از باد معمولی در مقایسه با نیتروژن ناچیز است.
4 - جلوگیری از پوسیدگی رینگ
گفته میشود چون باد نیتروژن خشک است و رطوبت و آب در لاستیکی که باد نیتروژن دارد وجود ندارد بنابراین پوسیدگی رینگ رخ نمی دهد. ولی جنس رینگها طوری است که این مشکل زیاد جدی نیست. اول اینکه رینگهای آلیاژی مشکلی با آب داخل لاستیک ندارند زیرا پوششی دارند که از اکسیده شدن آلومینیوم جلوگیری میکند. دوم اینکه رینگهای فولادی هم فقط موقعی به مشکل می خورند که رنگ آنها آسیب ببیند. پس این مورد نیز برتری چشمگیری برای نیتروژن محسوب نمیشود.
5 - هزینه ها
فرض کنید شخصی از فروشگاهی 4 حلقه لاستیک نو می خرد و آن فروشگاه باد لاستیکها را با نیتروژن پر میکند. اگر این شخص نیاز به افزایش یا تنظیم باد لاستیک پیدا کند نمی تواند به هر مکانی برای این کار مراجعه کند چون ممکن است هر جایی باد نیتروژن نداشته باشد. اما تحت هر شرایطی باد معمولی در دسترس خواهد بود ولی اگر باد معمولی در لاستیک هایی که از قبل با نیتروژن پر شده اند اضافه شود مشکل رقیق شدن نیتروژن به وجود می آید. پس بعضی مواقع گشتن به دنبال نیتروژن خود زمان بر و هزینه بر خواهد بود. هزینه کمتر باد معمولی نسبت به باد نیتروژن نیز باید در نظر گرفته شود. به ازای هر یکبار تنظیم باد نیتروژن می شود چندین بار باد معمولی به لاستیک ها اضافه کرد. پس همیشه اینطور نیست که افت فشار کمتر با باد نیتروژن هزینه کمتری برای مالک خودرو داشته باشد و در مواردی (مثلا نداشتن باد نیتروژن در بعضی آپاراتی ها) ممکن است دردسر ساز هم باشد.
6 - آیا باد نیتروژن ارزشش را دارد؟
هوایی که تنفس می کنیم از 78 درصد نیتروژن، 21 درصد اکسیژن و چند درصد از عناصر دیگر تشکیل شده است. برای دستیابی به مزیت های ذکر شده در استفاده از نیتروژن برای لاستیک ها، نیتروژن مورد استفاده باید حداقل 93% خالص باشد. بنابراین باید 15% نیتروژن به هوا اضافه کنیم و تا آنجایی که می شود از اکسیژن آن بکاهیم. بر اساس برآورد هزینه ها اینطور به نظر می رسد که باد نیتروژن ارزش خاصی ندارد. با خریدن یک دستگاه فشارسنج باد تایر و چک کردن مداوم باد لاستیک ها می توانید استفاده بهتری از پولتان بکنید. حتی اگر خودروی شما مجهز به سیستم TPMS باشد باز هم این ایده کارآمد خواهد بود زیرا چراغ اخطار فشار باد لاستیک تا زمانی که کمتر از 25 درصد از باد پیشنهادی کارخانه سازنده در لاستیک شما موجود نباشد روشن نخواهد شد. پر کردن لاستیک با باد معمولی و چک کردن مداوم فشار لاستیک با دستگاه تنظیم باد، بسیاری از مزیت های استفاده از باد نیتروژن را برای شما به ارمغان می آورد و عمر تایر شما را افزایش می دهد.