نقاط کور وسایل نقلیه، مناطقی در اطراف آنها میباشد که راننده نمیتواند آن مناطق را ببیند، حتی آینههای خودرو نیز قادر به نشان دادن نقاط کور وسیله نقلیه نمیباشند، در تمامی خودروها، کامیونها و... طراحی شیشهها و آینههای خودرو به گونهای است که تا حد امکان تمامی موقعیتهای اطراف خودرو در معرض دید راننده قرار داشته باشند و راننده از هیچ ناحیهای غافل نباشد چون غفلت راننده از یک ناحیه و تغییر جهت حرکت به سمت آن ناحیه، میتواند زمینه ساز تصادفات ناجوری شود، با این حال باز هم مناطقی از دید راننده پنهان میمانند و هر روزه باعث ایجاد تصادف میشوند.
چگونه ممکن است مناطقی وجود داشته باشند که حتی آینههای خودرو نیز قادر به نشان دادن آن مناطق نباشند؟
به شکل زیر نگاه کنید، خودروی قرمزرنگ در وسط شکل، خودروی مورد بحث ماست، ناحیهای که در جلوی خودرو وجود دارد و راننده دید کامل و مستقیمی به آنها دارد با فلشهای خاکستری نشان داده شده (منظور از دید مستقیم، مناطقی میباشد که نیاز به دیده شدن توسط آینههای ماشین ندارد و راننده با چشم خود، آنها را میبیند)، مناطقی که در عقب خودرو با فلش آبی نشان داده شده مناطقی است که توسط آینهی داخل خودرو (اصطلاحا آینه ی عقب) مشاهده میشود، مناطقی که در عقب و کنار خودرو با رنگ سبز نشان داده شده مناطقی است که توسط آینههای جانبی (آینه بقل) مشاهده میشود، اما مناطق قرمزرنگ خارج از دید راننده قرار میگیرند و نقاط کور نامیده میشوند.
برای درک بهتر فضایی که هر آینه از مناطق اطرافش نشان میدهد به شکل زیر نگاه کنید، خودروی سبز رنگ در حال سبقت از خودروی آبی میباشد، یعنی اگر شما رانندهی خودروی آبی باشید، خودروی سبز را در موقعیتهای مختلف (آینه ی عقب A و آینه بغل B) میتوانید تماشا کنید، خودروی سبز رنگ در نقطه کور خودروی آبی نیست، به همین دلیل خودروی سبز در دو آینه دیده میشود، ولی خودروی قرمز که در نقطه کور خودروی آبی میباشد در هیچ کدام از آینه ها دیده نمیشود.
حتی ستونهای عقب و جلوی خودرو نیز نقطه کور ایجاد میکنند، در شکل زیر دو عابر پیاده را مشاهده میکنید که در نقطه کور دید راننده قرار گرفتهاند و راننده به علت ستون جلوی خودرو نمیتواند آنها را ببیند.
هنگامی که صحبت از نقاط کور میشود، باید بدانیم نقش کامیونها و تریلیها در تصادفات ناشی از عدم دقت به نقاط کور بسیار پررنگ است البته رانندگان ماشینهای سنگین همیشه مقصر نیستند و اکثر اوقات سایر رانندگان به نقاط کور وسائل نقلیه سنگین دقت نمیکنند و در نقطه کور آنها قرار می گیرند، مناطق خارج از دید رانندگان تریلی بسیار زیاد است، در شکل زیر این مناطق (نقاط کور راننده تریلی) با رنگ زرد نشان داده شدهاند.
هنگامی که تریلیها در حال دورزدن یا پیچیدن میباشند، مناطق کور آنها بسیار بیشتر میشود و تریلیها خطرناک تر!!! مثلا در شکل زیر تمام دوچرخه سواران در نقاط کور تریلی قرار گرفتهاند.
در شکل زیر یک تریلی در حال پیچیدن به سمت چپ خود بوده (در یک تقاطع هم سطح) که خودرویی در حال سبقت گرفتن از سمت چپ تریلی بوده و احتمالا گمان میکرده راننده تریلی او را میدیده ولی غافل از اینکه خودرو در نقاط کور تریلی قرار گرفته و تصادفی که می بینید شکل گرفته است.
برای حل مشکل نقاط کور خودرو و کاهش تصادفات ناشی از نقاط کور وسائل نقلیه اقداماتی میتوان انجام داد، سادهترین و البته غیر اصولیترین کار، تنظیم اشتباه آینهها میباشد، به شکل زیر نگاه کنید، خودروی قرمز رنگ در نقطه کور خودروی آبی قرار گرفته و اگر آینهها به درستی تنظیم شود در آینه عقب، تصویر A و در آینه بغل تصویر B دیده میشود ولی اگر آینه بغل به غلط تنظیم شود، تصویر C در آینه بغل دیده میشود و میتوان ماشین قرمز را دید ولی تنظیم اشتباه آینه خطرات مخصوص به خود را دارد مثلا اگر موتور سیکلت نزدیک خودرو حرکت کند، در صورت تنظیم بودن آینه به شیوه شکل C، موتور سیکلت دیده نمیشود و حوادث بدتری اتفاق میافتد.
راه حل دیگر که ارزان و کاربردی میباشد استفاده از آینههای مخصوص نقاط کور میباشد، در شکل زیر (قسمت A) این آینه در گوشه پایین، روی شیشه ی آینه بغل نصب شده، در قسمت B آینه مخصوص نقاط کور در بالای آینه بغل نصب شده و بهتر از طرح A میباشد چون شیشهی آینه بغل را اشغال نمیکند، در شکل C نیز آینه در داخل اتاق خودرو و با پایه ی مخصوصی بر روی شیشه جلو نصب شده است.
بهترین راهکار برای آگاهی راننده از نقاط کور، سیستم هشدار دهنده نقاط کور یا همان BSD می باشد.