بلبرینگ چیست؟
بلبرینگ از دو کلمه ball و bearing تشکیل شده است که در لغت فارسی به معنای یاتاقان توپی می باشد. تا به حال به این نکته توجه کرده اید که چرا اجسام بزرگ و وسایل مکانیکی و چرخ های اتومبیل ها و ماشین های سنگین به راحتی به حرکت در می آیند و به نرمی حرکت می کنند.؟ بله اکثر این اجسام سنگین به واسطه ی وسیله ی بسیار کارامدی به نام بلبرینگ به چرخش در می آیند. بلبرینگ در محیط پیرامون ما بسیار دیده میشود. اگر برای به حرکت در آوردن اجسام از بلبرینگ استفاده نشود لوازم مورد استفاده برای چرخش در سریعترین زمان ممکن نیاز به تعویض داشته و بلبرینگ یکی از اختراعات بسیار مفید انسان می باشد.با به کار گیری بلبرینگ به این نتیجه میرسیم که به گردش در آوردن بسیار راحت تر از ساییدن آنها به یکدیگر می باشد.
اجزای اصلی بلبرینگ:
بلبرینگ تشکیل شده از قفسه، ساچمه، رینگ خارجی، کاسه نمد فلزی و رینگ داخلی می باشد.
انواع بلبرینگ ها
بلبرینگ ها اصولا به دو بخش BALL که همان ساچمه هست و bearing که یاتاقان یا بالشتک تقسیم میشوند.
بلبرینگ ها به صورت کلی به 5 دسته تقسیم می شوند:
1. بلبرینگ های شیار عمیق
2. بلبرینگ های تماس زاویه ای
3.بلبرینگ های کف گرد: بلبرینگ های کف گرد یک ردیفه، بلبرینگ های کف گرد دو ردیفه
4. بلبرینگ های خود تنظیم
5.بلبرینگ ایگرگ: این نوع بلبرینگ ها نوع تغییر شکل یافته بلبرینگ های شیار عمیق هستند.
اصول استفاده از بلبرینگ:
روش استفاده و به کاربری بلبرینگ بسیار ساده می باشد و ازبهترین راه های چرخش و کاستن اصطکاک میباشد. مثال: برای به گردش در آوردن چرخ های اتوموبیل در صورت نبود بلبرینگ باید فلز دور چرخ با قدرت چرخیده شود و باعث حرکت خودرو شود. به این فکر کنید که اگر بلبرینگ در این میان نبود چه اتفاقی ممکن بود روی دهد !! در صورت نبود بلبرینگ قطعات بسیار سریعتر فرسوده می شدند و حداکثر سرعت خودرو ها و چرخش لوازم بسیار کم بود. با استفاده از بلبرینگ به گردش در اوردن اجسام سنگین بسیار ساده تر از سایش بدون واسطه هست.
در عکس زیر نمایی از یک بلبرینگ ساده قرار گرفته شده
بار وارد شده بر بلبرینگ ها:
بار وارد شده بر بلبرینگ ها به طور کلی به سه نوع radial (شعاعی) و axial (محوری) و redial & axial یا moment به معنی در لحظه تقسیم بندی شده که هر کدام از این نوع فشار بستگی به نوع و کیفیت بلبرینگ و روش های استفاده دارد.
بلبرینگ با تحمل بار radial یا شعاعی:
در عکس زیر فشار وارد شده بر بلبرینگ را به صورت radial مشاهده می کنیم که بار به صورت شعاعی بر بلبرینگ فشار وارد می کند. اصولا برای این نوع استفاده بیشتر جهت موتورهای الکترونیکی مانند موتور کولر و آب و... استفاده می شود.
در این نوع بلبرینگ با تحمل بار بر روی ناحیه ی اتصال دو قرقره می باشد. این نوع بلبرینگ در صندلی های گردان، دستگاه های سرگرمی شهربازی، هارد دیسک ها و... کاربرد دارد.
بلبرینگ با تحمل بار لحظه ای moment load:
در برخی از شرایط نیاز به بلبرینگی داریم که هر دو نوع فشار را متحمل شود. به عنوان مثال در چرخ خودروها بلبرینگی نیاز است که هم وزن و هم فشار از نواحی را متحمل شود. در عکس زیر مشاهده کنید.