اتاق بازرگانی بین الملل (International Chamber of Commerce) یا به اختصار (ICC) سازمانی است بینالمللی، غیردولتی، غیرسیاسی، غیرانتفاعی و تخصصی که به همت بخش خصوصی در قرن بیستم تأسیس شد. هدف اتاق خدمت به تجارت جهانی از طریق ترویج مبادلات و سرمایه گذاری، گشایش بازارهای جهان به روی کالاها و خدمات و جریان آزاد سرمایه می باشد. هسته اولیه اتاق پس از جنگ اول توسط بخش خصوصی در شهر آتلانتیک از کشورهای بلژیک، انگلستان، فرانسه، آمریکا و ایتالیا بنا نهاده شد.
اتاق در سال 1919 میلادی به مرکزیت پاریس فعالیت خود را آغاز نمود.
امروزه بسیاری از اتاق های بازرگانی، بانک ها، شرکت های بیمه باربری، شرکت های بازرسی، سندیکاهای حمل و نقل و شرکت های بزرگ تجاری از بیش از 130 کشور جهان عضو اتاق می باشند.
در واقع مهم ترین علت به وجود آمدن اتاق افزایش تجارت جهانی و سرمایه گذاری ها می باشد. اتاق در حال حاضر بزرگ ترین و موفق ترین تشکل اقتصادی بخش خصوصی در جهان می باشد در سال 1933 اقدام به ایجاد دیوان بین المللی داوری نمود تا در صورت تمایل و درخواست بازرگان ها نسبت به حل و فصل اختلافات بازرگانی احتمالی با روش داوری (Arbitration) عمل نماید.
اتاق دارای 16 کمیسیون است که امور مهم و اساسی تأثیرگذار بر بازرگانی بین الملل را پوشش می دهند. این 16 کمیسیون عبارتند از:
روش ها و عرف های بانکی(Banking Technique and Practices) که به اختصار کمیسیون بانکی نامیده میشود. مقررات وصولی ها و اعتبارات اسنادی از جمله دست آوردهای این کمیسیون می باشد.
ساختار اتاق بازرگانی بین المللی
1. مجمع اتاق
مجمع اتاق عالی ترین رکن اتاق می باشد. این مجمع ترکیبی است از نمایندگان اتاق های بازرگانی عضو و 10 عضو مستقیم از کشورهایی که هنوز کمیته ملی اتاق بازرگانی بین المللی در آن ها تشکیل نشده است. مجمع سالی دوبار تشکیل جلسه می دهد.
2. کمیته های ملی (National committees) در حال حاضر در 70 کشور جهان کمیته های ملی از جمله در کشورمان فعال می باشند که به عنوان اعضای مجمع تلقی می شوند.
3. هیات رئیسه و هیات اجرایی
مجمع اتاق رئیس و نایب رئیس هیات رئیسه را برای مدت 2 سال انتخاب می کنند که این دو نفر همراه با رئیس هیات رئیسه قبلی (جمعاً 3 نفر) هیات رئیسه اتاق را تشکیل می دهند. به علاوه مجمع اعضای هیات اجرایی 30-15 نفره را برای مدت 3 سال انتخاب می نماید. این هیات مسئول اجرای سیاست های اتاق بازرگانی بر اساس توصیه های رئیس هیأت رئیسه می باشد.
4. دبیرکل
دبیر کل که با معرفی هیات اجرایی اتاق توسط مجمع انتخاب می شود، دبیرکل سرپرست دبیرخانه اتاق بوده و با کمیته های ملی کشورهای مختلف برای اجرای برنامه های اتاق ارتباط و همکاری نزدیک دارد. اتاق با اکثر سازمان های بین المللی مانند سازمان تجارت جهانی ( W.T.O)، سازمان ملل متحد ( UN)، مرکز تجارت جهانی ( ITC) و غیره همکاری و ارتباط دارد.
کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی که محل استقرار آن در اتاق بازرگانی و صنایع و معادن ایران می باشد، دارای 5 کمیسیون به شرح زیر می باشد:
به طور خلاصه دو فعالیت ویژه اتاق بازرگانی بین المللی را می توان تهیه و تدوین رویه ها و عرف های تجاری و تنظیم و انتشار آنها به صورت « مقررات یا رویه های متحدالشکل » دانست که این خود منتهی به ایجاد یک زبان مشترک و قابل درک در بازرگانی بین المللی شده و دیگری تشکیل سازمان های تخصصی مانند دیوان داوری بین المللی است.