دنیای فن آوری دیجیتالی، توسعه ای به اندازه همه صفر و یک های دنیای امروز پیدا کرده و با همان سرعت تغییر بین صفر و یک، در حرکت رو به جلو است. این حرکت و توسعه، حدومرزی برای موضوع ها و حوزه های مختلف نمی شناسد. تقریبا هر نوع خدماتی را که تصور کنید، اکنون در دنیای جدید دیجیتال راهکار جدید و ویژه خود را پیدا کرده و یا به زودی در دسترس قرار خواهد گرفت.
مثالی خیلی ساده و فراگیر را خارج از حوزه موضوعی این مجله با هم مرور کنیم و آن هم چگونگی خلق تاکسی های اینترنتی از منظر فن آوری است که امروزه اکثریت افراد جامعه با آن آشنا هستند.به یاد داریم زمانی که زیرساخت های ارتباطات هنوز توسعه یافته نبود و داشتن تلفن شهری برای همه خانه ها و خانواده ها مقدور نبود و ده تا یکی از خانه ها تلفن داشتند، برای دسترسی به تاکسی یا اتوبوس باید پای پیاده مسافتی را تا اولین خیابان اصلی می رفتیم و منتظر آمدن وسیله نقلیه عمومی می شدیم.
همین که توسعه شبکه مخابراتی در بخش تلفن شروع شد، به موازات آن تاکسی های بی سیم یا همان تاکسی تلفنی قدیم راه افتاد. این شبکه تاکسیرانی در مرکزیت خود با رانندگان از طریق شبکه بی سیم، و با تقاضا کنندگان از طریق تلفن ارتباط برقرار می کرد که شکل آن را بیشتر افراد می دانند.
تلفن که تقریبا فراگیر شد و بیشتر خانه ها صاحب تلفن شدند، به موازات این شکل متمرکز شبکه تاکسی تلفنی، مراکز تاکسی تلفنی محلی یا همان آژانس معروف ایجاد شدند. تقریبا همه محله های هر شهر یک یا چند آژانس داشتند که اهالی محله ها با تماس با آن ها و در زمان کوتاه به وسیله نقلیه دست پیدا می کردند و نیازی به رفتن تا سر خیابان نبود.
دنیای فن آوری دیجیتالدر همین ایام، خیلی از خدمات دیگر نیز زیر سایه فن آوری گسترده تلفن شکل گرفت از جمله سوپرمارکت یا بقالی بزرگ هر محله، به جای اینکه محل کسب خود را آب و رنگ کند، کالاهای بیشتر و متنوع تری در فروشگاه خود انبار و تقریبا جای نفس کشیدن را کم کند؛ با ارائه خدمات تلفنی و پذیرش درخواست اهل محل از طریق تلفن، فروش خود را توسعه و نیاز اهالی را برآورده می کرد.
در همان شبکه آژانس ها، با ورود تلفن همراه به جوامع، و مجهز شدن رانندگان به این وسیله ارتباطی جدید، شکل غیر رسمی دیگری درون آژانس ها به وجود آمد و آن هم برقراری ارتباط شخصی رانندگان با مسافران و در مواردی جدا شدن راننده از آژانس و خدمات دهی اختصاصی به مسافران دست چین شده به برکت وجود تلفن همراه بود.
توسعه تقریبا برق آسای فن آوری شبکه تلفن همراه، گوشی های همراه، قابلیت های آن ها به خصوص امکان دستیابی به اینترنت از طریق سیم کارت گوشی های هوشمند تلفن همراه، فصل دیگری از این خدمات را رقم زد که از سالیان قبل به عنوان تاکسی های اینترنتی در شبکه ای بسیار گسترده در کشورهای جهان و از حدود دو سال اندی قبل در کشور خودمان با آن مواجه هستیم.
این روندی اجتناب ناپذیر از تغییر شکل ارائه خدمات مبتنی بر فن آوری است که در مقابل خلق فرصت های شغلی جدید و متمایز، متاسفانه تعطیلی تعدادی از مراکز کسب سنتی را نیز در بر دارد، که در سایر دسته بندی مشاغل نیز همین امر تسری خواهد داشت.حال ببینیم اثرگذاری فن آوری های ارتباطی و صنعتی در حوزه چاپ، چه روندی را طی کرده و چه تغییراتی را به وجود آورده است:
از منظر اجتماعی، توسعه شبکه های ارتباطی موجب شد تا دسترسی مردم به اطلاعات به سرعت و شدت توسعه یافته و زیاد شود و هرچند به وسعت اقیانوسی به عمق یک سانتی متر، اما به همین شکل دانسته های خیلی از افراد، و نه تمام آن ها، زیاد شد. از این واقعیت هم نباید بگذریم که در حوزه های تحقیق و پژوهش هم اتفاقات ارزشمند و مثبت و عمیقی به برکت این توسعه ها شکل گرفت که در جای خود قابل بحث است.
دستیابی وسیع مردم به اطلاعات و تطبیق آن ها با نیازهای متنوع خود، باعث شد تا سلیقه ها تغییر یافته، انتظارات و توقعاتشان بالا رود و در مقابل آن، ارائه دهندگان خدمات و کالاها نیز به این مهم پی بردند که اگر در مقابل این موج سلیقه ها و توقعات ساکن و ساکت بایستند و حرکتی متناسب با آن را انجام ندهند، بازی را به فن آوری های جدید خواهند باخت. در این چرخه، توقعات مشتریان، فشاری بر ارائه دهندگان است و ضرورت توسعه برنامه ها و امکانات فعالیت توسط ارائه دهندگان، فشاری بر کارخانجات سازنده تجهیزات تولید کالا یا ارائه خدمات است. پس می توان این چرخه را به عنوان یک الگوی تحول پذیری و تحول گرایی به همه صنایع و خدمات، از جمله صنعت چاپ تسری داد.
همیشه این نکته توسط صاحب نظران یادآوری شده که صنعت چاپ، حلقه ای وابسته به همه صنایع و خدمات است چرا که محصول نهایی که باید به دست مصرف کننده برسد، نیاز به پوشش مناسب دارد.تجهیزات صنعت چاپ، اعم از قبل از چاپ، چاپ و بعد از چاپ، با شکل و ساختار گذشته خود نمی توانست همگام با سرعت تغییر توقعات و نیاز مردم جایگاه خود را حفظ کند و در نتیجه در همه زمینه های تولیدی در این صنعت، و مبتنی بر توسعه فن آوری های ارتباطی و صنعتی طی سال های متمادی، مفاهیمی پدید آمد که در هر مرحله رشد قابل توجهی را در این صنعت به نمایش گذاشت: