حمل ونقل کالا از مبدا افغانستان و به مقصد افغانستان، همواره یکی از مهم ترین چالش ها و موانع صادرات و واردات در این کشور بوده است. کشور افغانستان دارای 34 استان و بیش از 400 شهرستان و وسعتی معادل 652230 کیلومتر مربع است. این درحالی است که بخش اعظمی از افغانستان یا در محاصره کوه های سربه فلک کشیده و یا در بخش بیابانی قرار دارد.
کشور افغانستان فاقد زیرساخت های حمل ونقل ریلی است و سیستم حمل ونقل جاده ای نیز در این کشور چندان پیشرفته نیست؛ با این حال نشانه های روشنی از توسعه سیستم های حمل ونقل داخلی و ایجاد کوریدور های حمل ونقلی بین این کشور و کشورهای همسایه دیده می شود. برای مثال افغانستان پس از حضور سرمایه گذاران هندی برای توسعه بندر چابهار ایران، برای استفاده از این بندر از طریق بلوچستان یا پاکستان، اعلام علاقمندی کرده است.
افغانستان همچنین دارای برخی خطوط هوایی خصوصی است که به کار واردات و صادرات کالا از چین و به چین مشغول هستند. کشور چین با افغانستان یک مرز 46 مایلی با یک گذرگاه مرزی در وخجیر دارد؛ اما این مرز در ارتفاع 5 هزار متری و اختلاف ساعتی 3.5 ساعته است و در سمت افغانستان، هیچ جاده ای منتهی به این گذرگاه وجود ندارد.
در حال حاضر دو کشور چین و افغانستان در حال رایزنی برای ایجاد زیرساخت لازم برای اتصال مستقیم جاده ای به افغانستان از طریق واخان به پامیر هستند. دولت افغانستان نیز طرح ساخت یک بزرگراه 50 کیلومتری را در مناطق صعب العبور برای دسترسی مستقیم به چین با سرمایه ای در حدود 5 میلیون دلار مطرح کرده است. در هرصورت همچنان ارتباط بازرگانی بین این دو کشور در همین شرایط در حال رشد است و این رشد، ادامه خواهد داشت.
شرایط واردات کالا از افغانستان به ایران
چهار کشور ایران، هند، پاکستان و چین همواره رقبای تجاری خارجی در زمینه روابط بازرگانی با کشور افغانستان بوده اند. در حال حاضر بین 17 تا 20 درصد از کالاهای وارداتی افغانستان از طریق ایران تامین می شود و روند صادرات از افغانستان به ایران نیز کماکان ادامه دارد.
وجود مرزهای زمینی مشترک طولانی و نزدیکی زبانی و فرهنگی نیز باعث شده است بازرگانان ایرانی بتوانند از بازارهای افغانستان اطلاعات مناسبی داشته باشند. بنابراین با وجود همه موانع، افغانستان را نیز می توان همچون بخشی از امکانات ترانزیت کالا از چین به ایران در نظر گرفت.