مضرات و خطرات آب اکسیژنه برای سلامتی

مضرات و خطرات آب اکسیژنه برای سلامتی:
آب اکسیژنه که به پراکسید هیدروژن (H2O2) معروف است، یکی از موادی است که کاربرد بسیار زیادی در صنعت دارد. این ماده خواص ضد عفونی کنندگی بالایی دارد. در مقاله پیش رو به معرفی آب اکسیژنه و مضرات آب اکسیژنه خواهیم پرداخت.

هیدروژن پراکسید، یک اکسید کننده متداول است که کاربرد زیادی به عنوان سفید کننده دارد. معمولا ماده ای که در داروخانه ها به عنوان آب اکسیژنه فروخته می‌شود، ترکیبی از آب اکسیژنه (حدود 3%) و آب است، در نتیجه می توان گفت از آب اکسیژنه برای مصارف گوناگون استفاده می شود ولی باید به درصد خلوص آن توجه کرد.

آب اکسیژنه از نظر فیزیولوژیکی ماده ی خطرناکی به حساب می آید. این ماده به دلیل خاصیتا اکسید کنندگی خود، برای سلول ها ماده ای سمی است. دلیل سمیت آن بخاطر اکسید شدن پروتئین ها، غشاء لیپیدی سلول ها و DNA توسط یون پراکسید است.

غلظت های پایین آن (در حدود 6 درصد) خطر زیادی برای انسان ندارند و به سادگی ممکن است در داروخانه ها نیز یافت شوند. البته همین غلظت هم برای استفاده های داخلی بدن یا سیستم گوارشی مناسب نیست. غلظت های بالای آن (که معمولا بالای 40 درصد هستند) دارای خطرات بیشتری هستند.

خطرات آب اکسیژنه برای سلامتی:

• 1) اثرات حاد بر روی بدن.
• 2) اثرات مزمن بر روی بدن.

اثرات حاد:
اثرات حاد مضرات آب اکسیژنه ممکن است به سرعت بعد از تماس با پراکسید هیدروژن آشکار شود. تماس پوستی می تواند سوختگی ایجاد کند. تماس با چشم نیز می تواند چشم را بسوزاند و سبب آسیب چشمی شود.

سوختگی چشم ها از طریق سرخ شدن، آبریزش و خارش قابل تشخیص است. سوختگی پوست از طریق خارش، رد افتادن یا در مواقعی تاول قابل تشخیص است.

مایع یا اسپری آن نیز می تواند بافت را تخریب کند. به خصوص روی غشای مخاطی چشم ها، دهان و محفظه استنشاق.

تنفس این ماده همچنین می تواند بینی و گلو را تحریک کند. تنفس پراکسید هیدروژن با التهاب ریه همراه است و باعث سرفه و کوتاهی تنفس می شود. تماس بیشتر ممکن است سبب تجمع مایع در ریه ها (ادم ریه) شود که در واقع یک اورژانس تنفسی یا کوتاهی شدید تنفس می باشد. تماس با پراکسید هیدروژن می تواند باعث سردرد، سرگیجه، حالت تهوع و استفراغ شود.

اثرات مزمن:
عوارض مزمن تماس با آب اکسیژنه گاهی بعد از تماس با آن برای مدت طویلی خود را آشکار نمی کند.

ایجاد کانسر:
در تقسیم بندی هیدروژن پراکسید، این ماده به عنوان عامل قوی جهت ایجاد کانسر تقسیم بندی نگردید؛ اما ثابت شده که هیدروژن پراکسید سبب موتاسیون یا جهش ژنی می شود.

خطرات تولید مثل:
گرچه عوارض آن تا حدودی مشخص شده ولی نیاز به بررسی های بیشتر جهت شدت عوارض و خطرات تولید مثلی دارد.

سایر عوارض:
مضرات آب اکسیژنه می تواند ریه ها را تحریک کند. استنشاق اسپری ممکن است باعث ایجاد حساسیت شدید در محیط استنشاق مانند سرفه، خفگی یا تنگی نفس شود. تماس های مکرر ممکن است سبب بروشیت شود که با سرفه، خلط و کوتاهی تنفس همراه است. تماس طولانی مدت گاهی باعث سفیدی موقت پوست و احساس سوزش می شود. غلظت های بالاتر می تواند سبب راش پوستی قرمزی و تاول شود.

کمک های اولیه:
تماس چشمی:
در صورت وجود لنز در چشم آن را بر دارید. در صورت تماس به سرعت چشم ها را با مقدار زیادی آب برای حداقل 15 دقیقه شستشو دهید. آب سرد ممکن است بهتر باشد. سریعا تحت معالجه پزشکی قرار بگیرید.

تماس پوستی:
در صورت تماس، به سرعت محل را با مقدار زیادی آب برای حداقل 15 دقیقه شستشو دهید و لباس ها و کفش های آلوده را در بیاورید. پوست حساسیت داده را با پماد پوشش دهید. از آب سرد استفاده کنید. لباس ها و کفش ها را قبل از پوشیدن به خوبی بشورید. سریعا تحت معالجه پزشکی قرار بگیرید.

تماس های پوستی جدی:
با صابون ضد عفونی کننده بشورید و پوست آلوده را با کرم ضد باکتری پوشش دهید. سریعا تحت معالجه پزشکی قرار بگیرید.

استنشاق:
در صورت استنشاق سریعا به هوای تمیز بروید. در صورت عدم توانایی به تنفس، از تنفس مصنوعی دهان به دهان استفاده شود. اگر تنفس دشوار است اکسیژن بدهید. سریعا تحت معالجه پزشکی قرار بگیرید.