سودا اش نام دیگر کربنات سدیم (Na2CO3) است. سودا اش یک ماده شیمیایی قلیایی است، که از سنگ معدن ترونا (Trona) یا آب نمک های حاوی کربنات سدیم طبیعی (که هر دو به عنوان سودا اش طبیعی شناخته می شوند)، ناکولیت معدنی (به عنوان بی کربنات سدیم طبیعی شناخته می شود)، تصفیه و تولید می شود. سودا اش را می توان به صورت مصنوعی نیز در آزمایشگاه تولید کرد.
برای تولید این ترکیب شیمیایی یک سری مراحل تصفیه از سنگ معدن ترونا (Trona) مورد نیاز است. ابتدا سنگ معدن خام خرد و غربال می شود. سپس سنگ معدن خرد شده حرارت داده می شود. در این فرآیند، سنگ معدن ترونا تجزیه می شود و سودا اش خام تولید می گردد.
این ترکیب شیمیایی در آب به راحتی حل می شود. شیل های (Shale) نامحلول ته نشین شده و از محلول به وسیله فیلتراسیون جدا می شوند و به معدن بازگردانده می شوند. سپس سودا اش تحت فرآوری های بیشتر قرار می گیرد تا درصد خلوص بالاتری به دست آورد و برای استفاده در صنایع مختلف مناسب باشد.
سودا اش به عنوان منبع سدیم در تولید خمیر دندان استفاده می شود و در بسیاری از سفید کننده ها و پودرهای شستشو کاربرد دارد. این ترکیب در مواد غذایی و محصولات آرایشی و همچنین در تولید مواد شیمیایی کشاورزی مانند کود کاربرد دارد. در آزمایشگاه ها به عنوان یک الکترولیت عالی در فرآیند الکترولیز مورد استفاده قرار می گیرد. از این ماده در تولید پودر شربت و نوع خاصی از کیک ها استفاده می شود. در آب اکواریوم از این ماده نیز برای نتظیم میزان اسیدیته بکار می رود.
سودا اش کاربردهای متنوعی دارد. این ترکیب شیمیایی روزانه زندگی ما را تحت تأثیر خود قرار می دهد. تولید شیشه بزرگ ترین کاربرد سودا اش است که در تولید ظروف، عایق فایبر گلاس یا شیشه های تخت برای منازل، ساختمان های تجاری و صنایع خودروسازی مورد استفاده قرار می گیرد. از این ترکیب شیمیایی همچنین برای تمیز کردن هوا و نرم کردن آب استفاده می شود. تولید کنندگان مواد شیمیایی از سودا اش به عنوان واسطه ای برای تولید محصولات خود استفاده می کنند.