روش تعیین pH

روش تعیین pH:
مقدار اسیدیته هر محلول آبی را می توان با استفاده pH متر تعیین کرد. مقدار pH بین صفر تا 14 است. اعداد پایین تر از 7 اسیدی بودن محیط را نشان می دهند و هر عدد کامل زیر 7، 10 برابر اسیدی تر از عدد قبلی است.

به عنوان مثال pH=3 10 بار اسیدی تر از pH=4 و 100 بار اسیدی تر از 5 است. در مورد باز ها هم این موضوع درست است. به طور کلی مقادیر بالاتر از 7 نشان دهنده بازی بودن محیط است. هر pH بالاتر از 7 نیز 10 بار قلیایی تر اعداد قبلی خود است. به عنوان مثال pH=10 ده برابر قلیایی تر از pH=9 است.

تعیین pH با استفاده از pH متر:
دو روش کلی برای تعیین مقدار اسیدیته محلول آب وجود دارد:

روش تقریبی: تغییر رنگ و مقایسه آن با پالت استاندارد رنگ ها. برای این کار از کاغذ لیتموس، کاغذ pH متر و شناساگرهای اسید و باز استفاده می شود.

روش دقیق: با استفاده از دستگاه pH متر مقدار دقیق pH تعیین می شود.

چگونه یک اسید یا باز را خنثی می کنند؟
برای خنثی سازی اسید معمولا از یک باز و بالعکس استفاده می شود. گروه های H+ موجود در ترکیبات اسیدی با OH- در ترکیب بازی واکنش می دهد و آب تشکیل می دهد. در نتیجه آن تعداد پروتون ها و هیدروکسیدها کاهش یافته و pH محیط تغییر می کند.

معادله کلی واکنش اسید- باز به صورت زیر است:

HA + BOH → AB + H2O

مواد شیمیایی تنظیم کننده pH:
در این واکنش HA نشان دهنده اسید و BOH نشانگر باز است. AB نمک حاصل از این دو جز بوده که به صورت محلول در آب تشکیل شده است. متداول ترین مواد شیمیایی مورد استفاده برای خنثی سازی اسیدها و بازها، سدیم هیدروکسید (50%) و اسید سولفوریک (98%) است.

برای بالا بردن pH مایعات اسیدی می توان از کربنات سدیم، هیدروکسید آمونیوم، هیدروکسید کلسیم یا منیزیم استفاده کرد.

برای کاهش pH مایعات بازی نیز می توان از مواد شیمیایی مانند اسید فسفریک، اسید کلریدریک، اسید نیتریک یا دی اکسید کربن استفاده کرد. تمامی این مواد از حمله مواد موثر در تنظیم pH هستند.