ابر تورم

انواع تورم بر حسب سرعت پیشروی چه هستند؟
تورم را بر حسب سرعت آن نیز به دسته ها متفاوتی تقسیم می کنند. علاوه بر دسته بندی زیر، طبقه بندی به خصوصی از تورم در دارایی ها و دستمز د ها نیز وجود دارد.

تورم خزنده
تورم رونده
تورم سواره
ابرتورم
تورم خزنده
«تورم خزنده» (Creeping Inflation) یا Inflation خفیف زمانی به وجود می آید که افزایش قیمت سالانه به اندازه 3 درصد یا کمتر از آن باشد. طبق گزارش بانک مرکزی آمریکا، افزایش دو درصدی یا کمتر سطح قیمت ها به نفع رشد اقتصادی است. اینگونه مصرف کنندگان فکر می کنند که قیمت ها در آینده افزایش خواهند یافت، در نتیجه، آن ها تقاضای خود را بیشتر خواهند کرد.

در واقع، مصرف کنندگان در این زمان به خریداری کالاها می پردازند تا در آینده با قیمت های بالاتر مواجه نشوند. به این صورت، Inflation خزنده موجب رونق اقتصادی خواهد شد. به همین دلیل-به عنوان مثال- بانک مرکزی ایالات متحده آمریکا نرخ تورم سالیانه هدف خود را 2 درصد قرار می دهد.

تورم رونده
«تورم رونده» (Walking Inflation) قوی تر یا مخرب تر است و سالیانه اعدادی بین 3 تا 10 درصد را اختیار می کند. این Inflation برای کشور ها مضر به شمار می رود زیرا آن را تحت فشار رشد اقتصادی می گذارد. در این زمان، مردم به خرید بیش از حد مایحتاج مورد نیاز می پردازند تا مجبور نشوند برای خرید آن ها در آینده پول بیشتری پرداخت کنند. این افزایش خرید حتی تقاضا را بیش از پیش افزایش می دهد و عرضه کنندگان قادر به تامین مازاد تقاضا نخواهند بود. همچنین، دستمزد ها نیز کافی نخواهند بود. در نتیجه، بخش زیادی از مردم دسترسی خود را به کالاها و خدمات ضروری به علت هزینه بالای آن ها از دست می دهند.

تورم سواره
تورم سواره (Galloping Inflation) زمانی رخ می دهد که نرخ Inflation ده درصد یا بیشتر باشد. در این زمان، اقتصاد، ضعیف می شود و ارزش پول تا حدی کاهش پیدا می کند که نیروی کار و کسب و کارها در تامین نیاز های خود به مشکل برمی خورند. با وجود تورم سواره، سرمایه گذاران از سرمایه گذاری در کشور خودداری و سرمایه های خود را-که به شدت هم به آن ها نیاز است-خارج می کنند. اقتصاد بی ثبات می شود و مسئولان حکومتی اعتبار خود را از دست می دهند. بهتر است که از وقوع تورم Inflation سواره به هر قیمتی جلوگیری شود.

ابرتورم
«ابر تورم» (Hyperinflation) افزایش قیمت سریع، گسترده و خارج از کنترل در اقتصاد به شمار می رود. در حالی که Inflation به افزایش قیمت در اقتصاد اشاره می کند، ابر تورم بیانگر افزایش سریع تورم و در حد بیش از 50 درصد در ماه است.

بهترین مثال برای ابر تورم آلمان در دهه 1920 میلادی است. بعد از جنگ جهانی اول، سایر کشورها در پی جبران غرامت جنگی بودند و آلمان ها را از پرداخت این غرامت ها در واحد پولی خود منع کردند. در جهت حل این مشکل، دولت آلمان پول بیشتری چاپ کرد تا موفق به خریداری ارز خارجی شود. این سیاست پولی خیلی سریع ارزش مارک آلمان را کاهش داد و Hyperinflation را به وجود آورد.

با اینکه Hyperinflation پدیده نادری در اقتصاد های توسعه یافته به شمار می رود اما در طی تاریخ در کشور هایی مانند چین، آلمان، روسیه، مجارستان و آرژانتین رخ داده است. احتمال وقوع Hyperinflation در زمان جنگ و آشفتگی اقتصادی در بخش تولید کننده اقتصاد همزمان با چاپ زیاد پول توسط بانک مرکزی بالاست.

متداول ترین شاخص های سنجش تورم چه هستند؟
از متداول ترین شاخص های بکارگرفته شده برای اندازه گیری Inflation می توان به «شاخص قیمت مصرف کننده» (Consumer Price Index | CPI)، «شاخص قیمت عمده فروشی» (Wholesale Price Index | WPI) و «شاخص قیمت تولیدکننده» (Producer Price Index | PPI) اشاره کرد.

شاخص قیمت مصرف کننده چیست؟
شاخص قیمت مصرف کننده معیاری برای سنجش میانگین وزنی قیمت کالاها و خدمات در سبد مصرفی مصرف کننده است. از این کالاها و خدمات می توان به هزینه حمل ونقل، مواد خوراکی و خدمات درمانی اشاره کرد. این شاخص با در نظر گرفتن تغییرات قیمت در هر مورد معین قرار گرفته در این سبد و میانگین گیری از آن ها محاسبه می شود. از تغییرات مشاهده شده در CPI برای تخمین تغییرات قیمتی مرتبط با هزینه معاش (سطح زندگی) بهره گرفته می شود. CPI یکی از متداول ترین شاخص ها برای شناسایی دوره های تورم است.

شاخص قیمت عمده فروشی چیست؟
شاخصی است که تغییرات به وجود آمده در قیمت کالاها را پیش از ورود به مرحله خرده فروشی می سنجد. این شاخص به کالاهای به فروش رسیده در مقیاس کلان، اشاره می کند. این کالاها به جای معامله بین مشتریان نهایی، بین کسب و کارها بفروش می رسند. WPI نیز نشان دهنده میانگین تغییرات قیمتی کالاهاست و آن را به عنوان شاخصی از Inflation کلی در اقتصاد در نظر می گیرند. در سال 1978 میلادی، ایالات متحده آمریکا تصمیم گرفت که به جای WPI از شاخص PPI استفاده کند زیرا در آن به صورت جزئی تری به تغییرات قیمت توجه می شد.

شاخص قیمت تولیدکننده چیست؟
این شاخص، در واقع به گروهی از شاخص ها اشاره می کند که میانگین متحرک در قیمت فروش را محاسبه و ارائه می کنند. PPI هزینه ها را از دید صنایع تولیدکننده محصولات بررسی می کند. سازمان محاسبه کننده شاخص قیمت تولید کننده داده های PPI را به 3 دسته صنعت، کالا و «تقاضای نهایی بر پایه کالا و تقاضای واسطه ای بر پایه کالا» (Commodity-Based Final Demand-Intermediate Demand) یا (FD-ID) تقسیم می کند. همچنین، PPI به عنوان ابزاری برای تنظیم قیمت در توافق نامه های بلندمدت قیمت گذاری بکار می رود.

تورم برای چه کسانی مفید است؟
Inflation برای کسانی مفید است که واحد پولی خود را به دارایی تبدیل کرده اند. برای مثال کسانی که به خریداری املاک و…. پرداخته اند کمترین میزان آسیب را از افزایش قیمت ها متحمل می شوند. افرادی که پول خود را به صورت نقد نگهداری می کنند و نقدینگی اموال آن ها بالاست بیشترین ضرر را از تورم و افزایش قیمت ها می بینند زیرا ارزش منابع مالی آن ها کاهش می یابد.