سولفید نیکل یک ترکیب معدنی به شکل جامد سیاه رنگی است که از تصفیه نمک های نیکل (II) با سولفید هیدروژن تولید می شود. بسیاری از سولفیدهای نیکل شناخته شده اند، از جمله ماده معدنی میلریت، که دارای فرمول NiS نیز می باشد.
سولفیدهای نیکل جدا از سنگ معدن های مفید، محصولات واکنش های گوگردزدایی هستند و گاهی به عنوان کاتالیزور استفاده می شوند. اشکال غیر استوکیومتری سولفید نیکل مانند Ni9S8 و Ni3S2 شناخته شده هستند.
سولفید نیکل دارای دو چند شکل است. فاز α دارای یک سلول واحد شش ضلعی است، در حالی که فاز β دارای یک سلول رمبوهدرال می باشد. فاز α در دمای بالاتر از 379 درجه سانتیگراد (714 درجه فارنهایت) پایدار است و در دماهای پایین تر به فاز β تبدیل می شود. این انتقال فاز باعث افزایش حجم 2 تا 4 درصدی می شود.
رسوب سولفید نیکل جامد سیاه و سفید، پایه اصلی طرح های آنالیز معدنی سنتی است که با جداسازی فلزات بر اساس محلول بودن سولفیدهای آنها آغاز می شود. روش های کنترل شده دیگری نیز از جمله واکنش های متاتز حالت جامد (از NiCl2 و Na2S) و واکنش های دمای بالا از عناصر ایجاد شده است.
سنتز هدفمند ریزساختارهای نیکل سولفید (NiS، NiS2) و کاربردهای آنها در سیستم تقسیم آب پیشرفته، موضوع مقاله ای ISI است که در سال 2016 میلادی منتشر شده است.تقسیم آب یکی از ایده آل ترین فناوری ها برای پاسخگویی به تقاضای روزافزون انرژی است. بسیاری از مطالب توجه زیادی را در این زمینه برانگیخته اند. خانواده سولفیدهای پایه نیکل یکی از نمونه هایی است که دارای خصوصیات جالب توجهی در زمینه های تقسیم آب است.
میلریت معدنی نیز یک سولفید نیکل با فرمول مولکولی NiS است، اگرچه ساختار آن به دلیل شرایط تشکیل آن از NiS استوکیومتری مصنوعی متفاوت است. به طور طبیعی در سیستم های هیدروترمال دمای پایین، در حفره های سنگ های کربناته و به عنوان محصول جانبی سایر مواد معدنی نیکل رخ می دهد.
ترکیبات سولفید نیکل مشکلی برای کاربردهای شیشه معتدل است. پس از فرآیند تعدیل، ترکیبات نیکل سولفید در مرحله آلفای قابل جابه جایی قرار دارند. این اجزا در نهایت به مرحله بتا تبدیل می شوند (که در دمای پایین پایدار است)، حجم آنها افزایش می یابد و باعث ایجاد ترک در شیشه می شود.در وسط شیشه معتدل، ماده تحت کشش است، که باعث گسترش ترک ها و شکستگی خود به خودی شیشه می شود. این شکستگی خود به خودی سال ها یا دهه ها پس از تولید شیشه اتفاق می افتد.
استفاده از دانه های مرکب سولفید نیکل-PMMA برای حذف 106Ru از مواد مایع رادیواکتیو قلیایی، عنوان مقاله ای است که در سال 2009 میلادی منتشر شده است.استفاده از همجوشی NiS در غلظت های مختلف، برای حذف موثر 106Ru از جریان پساب بسیار موثر تشخیص داده شده است. با این حال، رسوب NiS باعث افزایش حجم لجن می شود.