روش کار کولیس

روش کار کولیس:
اولین قدم، استفاده مناسب از گیره های کولیس است. در صورتی که می خواهید طول یا قطر خارجی جسمی را اندازه گیری کنیم، از گیره های خارجی استفاده می کنیم. همچنین از گیره های کوچک جهت محاسبه قطر داخلی اجسام (مثلا قطر داخلی یک لیوان) استفاده می کنیم.

برخی از کولیس ها در قسمت کشویی آن پیچی تعبیه شده است که با پیچاندن آن قسمت کشویی (مقیاس اصلی و ورنیه) قفل شده که جهت کاهش خطا امری مفید است.

پس از اینکه جسم به خوبی بین دو گیره محکم شد (البته دقت داشته باشید که فشار گیره ها باعث تغییر سایز احتمالی جسم نشود)، از قسمت اصلی (Main scale) اولین عددی که صفر ورنیه روی آن است را خوانده و بر حسب میلی متر یا اینچ بنویسید.

منظور از عدد، شماره خط روی مقیاس اصلی است. از آنجایی که مقیاس اصلی بر حسب میلی متر بوده، فاصله بین هر خط آن 1 میلی متر است. دقت داشته باشید که در شمارش خط ها، اولین خط، یعنی صفر را شمارش نکنید یا شمارش را از صفر آغاز کنید.

دقت داشته باشید که اگر صفر ورنیه بین دو خط قرار گرفت، حد پایین را در نظر می گیریم. به طور مثال در شکل (5) صفر ورنیه بین دو خط 17 و 18اُم است که خط 17اُم به معنی 17میلی متر در نظر گرفته می شود.

حال به سراغ قسمت ورنیه (Vernier) می رویم. با دقت کامل، اولین خطی را که دقیقاً روی یکی از خط های قسمت اصلی (Main scale) قرار گرفته است را مشخص کرده و عدد آن را یاداشت کنید.

به طور مثال در شکل فوق، خط شماره 6 دقیقاً روی یکی از خطوط مقیاس اصلی منطبق شده است. حال این عدد را باید در دقت کولیس که در بخش قبل آن را فرا گرفتید، ضرب کرده و با عدد خوانده شده از قسمت اصلی، جمع کنید. بدین ترتیب داریم:

17+(6×0.05)=17.30(mm)

جهت راحتی کار، روی بدنه اغلب کولیس ها، دقت ابزار درج شده است. در این صورت اولین خط عددی که روی یکی از خطوط مقیاس اصلی منطبق بود را در دقت نوشته شده ضرب کنید.