اسپلیت یا کولر گازی چیست ؟
کولر گازی یا «تهویه کننده هوای اسپلیت» (Split Air Conditioner)، یکی از محبوب ترین دستگاه های مورد استفاده در تأسیسات سرمایشی و گرمایشی ساختمان است. عنوان «Split»، به جدا بودن واحدهای مختلف این سیستم اشاره دارد.
از انواع کولرهای گازی می توان به سیستم اسپلیت مرکزی، بدون داکت هوا (مینی اسپلیت)، پنجره ای، قابل حمل و هیبریدی اشاره کرد. ظرفیت کولرهای گازی بدون داکت (رایج ترین نوع کولرهای گازی مورد استفاده در ساختمان ها)، معمولا بین 0.5 تا 2 تن تبرید است.
به این ترتیب، انواع مختلف این کولرها می توانند فضاهایی با مساحت 14 تا 140 متر مربع را به خوبی خنک کنند. به طور کلی، ظرفیت کولرهای گازی با توان کمپرسور آن ها نمایش داده می شود.
اجزای کولر گازی کدام هستند؟
کولر گازی دارای دو واحد مجزا است که یکی از آن ها در فضای نیازمند تهویه و دیگری در فضای آزاد نصب می شود. از اجزای اصلی واحد داخلی می توان به فیلتر هوا، دمنده و اواپراتور (تبخیر کننده) اشاره کرد.کمپرسور، فن و کندانسور نیز از مهم ترین بخش های واحد خارجی هستند.
بخش های علامت گذاری شده در تصویر بالا عبارت هستند:
بخش های مختلف واحد خارجی کولر گازی نیز در تصویر زیر آورده شده اند.
بخش های نمایش داده شده در تصویر بالا عبارت هستند از:
اجزای واحدهای کولر گازی به نوع آن ها بستگی دارد. تصاویر نمایش داده شده در این بخش، اجزای متداول ترین نوع این کولرها را ارائه می کنند.
کولر گازی چگونه کار می کند ؟
طرز کار کولر گازی، ترکیبی از سیکل تبرید تراکمی با هواساز ساده است. در این فرآیند، گاز فرون به عنوان مبرد، وارد کمپرسور در واحد بیرونی کولر گازی می شود و تحت فشار بالا قرار می گیرد. بالا رفتن فشار، دمای گاز را افزایش می دهد و آن را در حین حرکت به حالت مایع در می آورد.
مایع به دست آمده از درون کویل های کندانسور عبور می کند تا به شیر انبساطی برسد. عبور ماده مبرد از شیر انبساطی، کاهش سریع فشار و تبدیل دوباره آن به حالت گاز را به همراه دارد. این فرآیند، باعث آزاد شدن مقدار قابل توجهی از حرارت و کاهش بسیار زیاد دمای سیستم می شود.
گاز برای تکرار این چرخه به سمت کمپرسور باز می گردد.واحد داخلی کولر گازی، هوای اتاق را به درون خود می کشد و آن را به منظور کاهش دما از درون کویل های اواپراتور عبور می دهد. سپس، هوای خنک شده را توسط فن ها به دورن اتاق می دمد.
این فرآیند تا رسیدن دمای هوای اتاق به میزان تنظیم شده توسط ترموستات ادامه می یابد. با رسیدن به دمای مورد نظر، تجهیزات به طور خودکار متوقف می شوند.
مزایا و معایب کولر گازی چه هستند؟
کولر گازی از تأسیسات سرمایشی محبوبی به شمار می رود که از مزایای متعددی بهره می برد. انواع مختلف، انعطاف پذیری بالا، کنترل میزان کاهش دما، تنظیم رطوبت هوا، نگهداری آسان، فضای اشغالی کم، ظاهر جذاب، صدای بسیار پایین در داخل اتاق و بهره وری بالا از مزایایی هستند که باعث برتری این دستگاه ها نسبت به دیگر سیستم های سرمایشی می شوند.
از محدودیت های کولر گازی می توان به هزینه بالا نسبت به کولرهای آبی، نیاز به نصب توسط کارشناس، رعایت حداقل فاصله بین واحدها و صدای بلند در فضای بیرونی اشاره کرد.