ذخایر و نحوه تشکیل پیریت

مهم ترین منابع پیریت که به صورت بلورهایی با فرم های بزرگ و ارزشمند یافت می شوند شامل اسپانیا، ایتالیا، پرو، ایالات متحده و قزاقستان است. در ایران نیز اطراف معادن مس به وفور سنگهای پیریت همراه گالن یا اسفالریت دیده می شود. این کانی در حالت های مختلف و وسیعی شکل می گیرد. در رگه های هیدروترمال چون توده های بزرگ، جدایش ماگمایی، به عنوان کانی معدنی فرعی در سنگهای آذرین، در پگماتیت ها، ذخایر و سنگهای دگرگیسی و یا به عنوان جایگزین دیاژنزی در سنگهای رسوبی دیده می شود.

بلورهای ناپیوسته پیریت اغلب در نهشته های نوع رگهای و شکاف پرکن، ولی کانسارهای سولفیدی توده ای رخ داده و در مناطق دگرسان گرمابی نیز دیده می شوند و اغلب به شکل مکعبی، هشت وجهی و دوازده وجهی هستند. اجتماع ریز بلوری به اشکال کروی، قلوهای و کلوفوم نیز در نهشته های سولفیدی همزاد یا ته نشستهای پلیتیک دیده شده اند. بلورهای پیریت گاهی به صورت رشته های مویی کشیده، حلقوی، شاخه ای یا منشورهای باریک دیده می شوند.

سنگهای پیریت طلاپیریت معمولا برای استخراج طلا، مس و دیگر فلزات همراه آن برداشت می شود و می توان آن را یک کانسار مهم برای استخراج طلا نامید. در برخی از ذخایر مقادیر کوچکی از اینکلوژن های طلا می توانند همراه پیریت باشد. برخی از آنها حتی می توانند شامل یک چهارم درصد وزن یا بیشتر طلا باشند. بنابراین هدف گیری نوع معدن خیلی اهمیت دارد.

نکته این است که طلا گران بها است و بنابراین اگر مثلا یک تن پیریت استخراج کنید که درصد طلای آن 0.25% باشد، می توانید حدود 2270 گرم طلا که ارزشش حدود 108 هزار دلار می شود داشته باشید. البته تضمینی برای اینقدر پول ساختن از این کانی نیست زیرا فاکتورهایی نظیر هزینه فرآوری و مقدار درصدی که طلا همراه پیریت هست در آن موثر می باشد.

کاربرد سنگ پیریت در صنعتدرست است که این کانی از سولفور و آهن تشکیل شده است ولی درصد و حجم آن اندازه ای نیست که به عنوان کانسار آهن استخراج شود و معمولا آهن را اکسیدهای کانسگ هماتیت و مگنتیت استخراج می کنند. ولی درمورد بخش سولفور آن، پیریت در طول تاریخ یکی از مهم ترین منابع استخراج و تولید سولفور و سولفوریک اسید اسید است که در صنعت کاربرد زیادی دارد. در جنگ جهانی دوم و به خصوص زمانی که ذخایر این ماده برای جنگ نیاز بود بسیار مورد اهمیت قرار گرفت.

اکسید سولفور برای تولید کاغذ نیز کاربرد دارد. پیریت به عنوان نگین و یا تراش فست، کابوشن، مهره و کاروینگ کاربرد دارد. البته استفاده از این کانی خیلی مناسب نبوده زیرا به راحتی کدر و یا لک می گیرد. ظاهر جذاب و طلایی این سنگ سبب شده کلکسیونر های زیادی به دنبال نمونه های مختلف آن که گاهی همراه کانی های مختلف مانند انواع کوارتز، کلسیت، گالن، تورمالین، اسفالریت و.. نیز هستند می باشند.

خواص سنگ پیریتقبایل اینکا پرو همانند آزتک های جنوب مکزیک در عهد قدیم با صیقل دادن سنگهای پیریت بزرگ و نگاه کردن آنها به عنوان آینه و یا بلور بینی (فال گیری یا آینده نگری) استفاده می کردند. در حالی که یک طرف آن صاف بود، طرف دیگر آن را حکاکی هایی از علامت های خاص و نمادین پر می کردند. پیریت به عنوان سنگ قدرت و جادو استفاده میشد تا جایی که بومیان هندی شمال آمریکا از آن برای درمان، طلسم، پیشگویی، تزئین، مراسم آیینی و غیب گویی نیز استفاده می کردند.