مالاکیت (Malachite) یک کانی سبز رنگ با فرمول شیمیایی هیدروکسید کربنات مس Cu2(CO3)(OH)2 و جزو اولین کانسارهای معدنی بود که برای تولید فلز مس بکار میرفت. امروزه مالاکیت به عنوان کانسار مس اهمیت کمی دارد زیرا معمولا در مقادیر کم یافت می شود و انواع آن برای کاربردهای تزئینی دیگر با قیمتی بالاتر فروخته می شود.
مالاکیت سنگی نرم با سختی 3.5 تا 4 است. از آنجایی که مالاکیت کانسار معدنی مس است، رنج وزن مخصوص آن بالا و بین 3.6 تا 4 می باشد. این ویژگی برجسته همراه با رنگ سبز مالاکیت معدنی سبب می شود تشخیص آن آسان گردد. برجسته ترین ویژگی فیزیکی مالاکیت، طرح های متنوع روی آن و رنگ سبز آن است که از سبز روشن تا سبز بسیار تیره که تقریبا سیاه هست دیده می شود.
به طور معمول با شکل های استالاکتیت ها و ساختار قلوه ای یا بویتریدال (botryoidal) بر روی سطوح حفره های زیرزمینی - مشابه رسوبات کلسیت موجود در غارها - یافت می شود. هنگامی که این مواد به صفحات و تکه ها برش داده می شوند، سطوح اره غالباً باندی (نواری) و چشم هایی شبیه به عقیق باباقوری را نشان می دهند.
مالاکیت به ندرت به صورت بلوری یافت می شود، و اگر هم بدین صورت یافت شود، بلورها معمولاً شکلی سوزنی یا تخت هستند. بلورها به رنگ سبز روشن، مات، با درخشندگی شیشه ای و آدامانتین هستند. نمونه های غیر بلوری اوپک (نور را عبور نمی دهند) هستند و معمولاً درخشندگی کدر تا خاکی دارند.
تشکیل مالاکیت با انحلال سنگ معدنی سولفید شروع می شود. برای این کار محیط بسیار اسیدی با PH 2 تا 3 در آبهایی که در رسوبات سطح زمین وجود داشته و منشأ آن آب باران یا برف است نیاز است. اسیدیته با اکسیداسیون خودشان یهنی مواد معدنی سولفید مانند پیریت و کالکوپیریت تأمین می شود. این قضیه منجر به تولید اسید سولفوریک در مقادیر زیادی می شود که با آب مخلوط شده و آن را بسیار خورنده می کند.
آب اسیدی به رسوب سنگ معدن حمله می کند و مس را از آن آزاد می کند. مس همراه با آب جوی با دور شدن از کانسار خورده شده اولیه، وقتی یک خنثی کننده مانند سنگ آهک لایم استون یا رگه کلسیت روبرو شود، رسوب می یابد. این مواد و دی اکسید کربن ماده ای را نیز برای یون های کربنات را فراهم می کنند. وقتی pH بیش از 5 باشد پایدار است و بالای سفره آبی رسوب کند.
مالاکیت از محلول های زیرین موجود در ترک ها، حفرات، فضاهای بین دانه ای سنگ های متخلخل ته نشین می شود. این کانی غالباً همراه سنگ آهک که یک محیط شیمیایی زیرسطحی مناسب برای تشکیل مواد معدنی کربنات است ایجاد می شود. همچنین مالاکیت به صورت لکه رنگی بر روی شکستگی بیرون آمده از زمین، به عنوان یک محصول خوردگی (فرسایش شده) مس و همبسته های آن و همچنین به عنوان ذرات معلق در جریانها و رسوبات آبرفتی رخ می دهد.