توجه به برخی نکات در مرور زمان طبق ماده 16 قانون امور گمرکی:
برای تفاوت های ناشی از اظهار خلاف در نوع جنس به همراه اسناد نادرست مرور زمان قانونی یک سال از تاریخ خروج کالا از گمرک می باشد.
منظور از اسناد نادرست هرگونه سندی که دارای مشخصات کالا است، ولی صاحب کالا ردیف کمتر تعرفه را پرداخت نموده است.
پس از مهر و امضای اظهارنامه و پروانه گمرکی توسط گمرک، دفتر کوتاژ پروانه به صاحب کالا با اخذ رسید ارائه می شود. سپس اظهارنامه از طریق مرکز جمع آوری اظهارنامه به بایگانی سرویس ارزیابی ارسال می گردد. دایره نیز به دلیل آغاز مرور زمان هشت ماه موظف است اظهارنامه ها را هر چه سریع تر به بازبینی گمرک ارجاع دهد.
پرونده های بازبینی:
این پرونده ها شامل دو گروه مطالبات قطعی و مطالبات غیر قطعی می باشند. مطالبات قطعی که به صورت فرم های چاپی هستند، و به اسم مطالبه نامه کسری دریافتی به عنوان صاحب کالا ارسال می گردد.
در مطالبات غیر قطعی تا حصول نتیجه نهایی از بابت مطالبات قطعی فوق مرور زمان قانونی قطع می گردد. این مطالبات شامل حقوق و عوارض گمرکی، سود بازرگانی، هزینه ها واریته احتمالی می باشد.
پس از آنکه مطالبه نامه کسر دریافتی توسط ارزیاب امضا و بعد از آن توسط مسئول بازبینی نیز امضاء شد، به امضای مدیر کل گمرک اجرائی نیز می رسد. در صورتی که مودی ساکن شهرستان یا استان دیگری باشد، توسط گمرک اجرائی و یا در غیر اینصورت در محل سکونت مودی مراتب از طریق اداره کل دارائی به صاحب کالا. یا همان مودی ابلاغ می شود.
چنانچه نشانی صاحب کالا صحیح نباشد، ابلاغ قانونی و ناقص مرور زمان هشت ماهه به نماینده قانونی وی می رسد.
به محض دریافت ابلاغیه، صاحب کالا طبق ماده 16 و 297 آئین نامه اجرائی موظف است از تاریخ ابلاغ و رویت به مدت سی روز یا وجه مطالبه را پرداخت کند، و یا به موضوع اعتراض نماید.
در صورت اعتراض صاحب کالا به ابلاغیه، گمرک موضوع را مجدد بررسی کند. چنانچه طبق نظر مودی صحت ابلاغیه ( همان مطالبه نامه) تایید شد، گمرک ختم مطالبه نامه را اعلام می کند. در غیر اینصورت جهت تایید مجدد با ذکر ادله مراتب مطالبه نامه را ابلاغ می نماید.
اگر در این حالت نیز مودی که ظرف مهلت سی روزه ( از تاریخ مطالبه اولیه) و همینطور ظرف یک هفته از ابلاغ ثانویه نسبت به ارجاع پرونده به کمیسیون رسیدگی به اختلافات گمرکی اعتراض نکرد و یا وجه مورد مطالبه را پرداخت نکرد، در این مرحله عملیات اجرائی نسبت به پرداخت مطالبات از سوی صاحب کالا اجرا می گردد.
چنانچه مودی بعد از انقضای سی روزه اعتراض کرد، برگشت وجه مورد مطالبه مورد بررسی و رسیدگی قرار می گیرد. بعد از آنکه مطالبه نامه کسر دریافتی در مرحله عملیات اجرایی افتاد، از طرف گمرک حکمی طبق ماده 14 به گمرکات ابلاغ می شود.
توجه: هرگاه اعتراض پس از انقضای 30 روزه باشد رسیدگی موکول به تودیع وجه مورد مطالبه است.
پس ازآن که مطالبه نامه کسر دریافتی فوق مشمول عملیات اجرائی گردید ازطرف گمرک طی حکمی بشرح ذیل ابلاغ ماده 14 به گمرکات می شود.
بعد از ابلاغ نامه به کلیه گمرکات نسبت به رسیدگی مطالبه نامه کسر دریافتی و اعتراض صاحب کالا، تا اطلاع ثانوی نسبت به ترخیص کالای جدید مودی از طرف واحدهای احراز هویت خودداری و جلوگیری می شود. تا اینکه صاحب کالا از طریق واحدهای احراز هویت و بازبینی مجدد این واحد نسبت به تایید مبلغ بدهی طبق ماده 14 اقدام کند.
نکته: گمرکات باید به محض دریافت مبلغ مورد مطالبه طبق ماده 14 در خصوص مورد ( توسط گمرک صادر کننده نامه) نسبت به ختم پرونده و مطالبه نامه هر چه سریع تر اقدام نماید.
گمرکات دیگر نیز با توجه به تایید مسئولیت ذیربط می توانند مبلغ مورد مطالبه را دریافت کنند، و مراتب را به گمرک مطالبه کننده اعلام نمایند. چنانچه نسبت به این موضوع بی توجهی از طرف گمرک صورت بگیرد، باعث هدر رفتن وقت صاحب کالا و نیز وقفه در کار اقتصادی او می شود.
تبصره: در صورتی که گمرک نتواند نتیجه عملیات اجرائی را طبق ماده 14 به سرانجام خوبی برساند. نامه ای از طرف دفتر حقوقی مراتب به ادارات کل امور اقتصادی و دارائی جهت اعمال بخش نامه اجرائی قانون مالیات های مستقیم نسبت به تامین وجه مورد مطالبه پرونده و حصول نتیجه به گمرکات اعلام و پرونده مختومه می گردد.