سنگ سفایر سونگیا چیست؟

سفایر سونگیا (Songea Sapphires) نوعی کرندوم گوهری استخراج شده از سونگیا در تانزانیا است که در انواع رنگهای فانتزی یافت می‌شود. در ایران به اشتباه این نوع یاقوت سونچیا خوانده می‌شود ولی تلفظ دقیق آن چه در زبان محلی و چه انگلیسی در حقیقت سونگیا می باشد. همچنین دیده شده گاهی یاقوت سونگیا اغلب همراه نام یاقوت پادپاراچا می آید که این نیز اشتباه است زیرا این یاقوت ها با بهسازی به روش نفوذ بریلیوم دارای رنگ نارنجی  صورتی شبیه پادپاراچا می‌شوند ولی رنگ پادپاراچای طبیعی را ندارند.

سونگیا (Songea) به عنوان پایتخت استان روووما در تانزانیا در ارتفاعی بیش از 1000 متر نشسته است. مانند بقیه کشور، این شهر تقریباً 200 هزار نفری دارای تاریخچه ای پر رنگ است. نام سونگیا پس از رئیس بزرگ نگونی (Ngoni) که پس از شورش ماجی ماجی در سال 1906 اعدام شد، نامگذاری شد. بعدها در زمان جنگ داخلی موزامبیکا این شهر یک منطقه ممنوع بود. با این حال امروز، شهر دورافتاده تانزانیا بیشتر به خاطر سفایرهایی با رنگ فانتزی خوش رنگ شناخته می شود.

سفایر سونگیا که برای اولین بار در اوایل دهه 1990 کشف شد، در انواع رنگهای واضح و زنده (vivid) از رنگ دیده شد. در نهشته های آبرفتی در امتداد انشعابات رودخانه روووما، سنگ های سبز، بنفش، صورتی، نارنجی و زرد واضح توسط معدن کاران در مقیاس معدنکاری کوچک یافت شد. تصور می شود که مقادیر بالای منیزیم به همراه محتوای بالای آهن و تیتانیوم در طیف گسترده ای از رنگهای فانتزی موجود در سونگیا نقش دارد.

اگرچه تولید معادن شهر با کشف ذخایر جدید در این مناطق نوسان داشته است، این سفایرها بار دیگر به بازار بازگشته اند و با رنگهای جذاب خریداران را وسوسه می کنند. یکی از انواع خاصی از این یاقوت ها را می توان در میان شن ریزه ‍ های رودخانه سونگیا یافت.

پدیده تغییر رنگ
این گوهرهای خارق العاده در نور لامپ های رشته ای یک رنگ و در منبع نور فلورسنت کاملاً متفاوت به نظر می رسند. کارشناسان پدیده تغییر رنگ (Color Change) را در مقیاسی از ضعیف به متوسط به قوی قضاوت می کنند، که قوی ترین تغییر رنگ در یاقوت بیشترین قیمت را دارد.

تغییر رنگ در سفایر بسیار نادر است، زیرا این پدیده به دلیل وجود عنصر ناچیز وانادیوم ایجاد می شود. به دلیل اینکه کرندوم بندرت در مناطقی که وانادیوم به اندازه کافی جهت ایجاد این پدیده وجود دارد یافت می‌شود، این نمونه های استثنایی بسیار مطلوب هستند.

سفایر سونگیا می تواند تغییر رنگ بسیار حیرت انگیزی را نشان دهد که با الکساندرایت معروف رقیب است، برخی از راف های اعلی در نور فلورسنت، ارغوانی مایل به قرمز و در نور طبیعی آبی مایل به بنفش تا سبز از خود نشان می دهند. این سنگهای قیمتی اگر با پدیده چند رنگ نمایی چشمگیر قابل مشاهده ترکیب شوند، در صورت تراش خوب، به راستی آفتاب پرست هایی در نوع خود هستند.