بیش اظهاری یا بیش بود ارزش از جمله اصطلاحات در انجام تشریفات گمرکی است. این اصطلاح یکی از مهم ترین اصطلاحات گمرکی است، اگر اختلافی در محاسبه ارزش صورت بگیرد از طرف گمرکی جریمه خواهید شد. بیش بود ارزش در تجارت و بازرگانی به معنای اظهارارزش بیش تر نسبت به ارزش واقعی کالایی است که وارد کشور می کنید.
در برخی از موارد افراد بازرگان و یا تجار ارزش کالای وارداتی را بیش تر از حد ممکن تعیین می کنند با این کار می خواهند که از تسهیلات بانکی بیشتری برخوردار شوند. در برخی از موارد افراد برای خروج ارز و پولشویی این عمل را انجام می دهند که غیر قانونی است و اگر گمرک متوجه این کار شود تبعات خیلی زیادی به دنبال خواهد داشت. بیش بودن ارزش زمانی اهمیت دارد که قیمت ارز دولتی با ارز رایج در بازار اختلاف داشته باشد.
در زمان واردات کالا به کشور های دیگر باید کالا را در گمرک های کشور مقصد اظهار نمایید تا هزینه گمرکی کالا با توجه به قوانین همان کشور محاسبه و پرداخت شود. در این مرحله است که بیش بودن ارزش را مشخص می کنند. برخی افراد در این مرحله با ساختن فیش های جعلی قیمت خرید کالا را خیلی بیش تر از آنچه باید نشان می دهند.
بعد از اتمام این مرحله گمرک ایران مدارک خرید و فروش کالا را مورد بررسی قرار می دهد تا ارزش واقعی کالا را تعیین نماید. برای مشخص شدن این قضایا از طریق سایت TSC اقدام می نمایند. بعد از اتمام این امور ارزش کالای شما بعد از ورود به کشور تعیین خواهد شد.حال که متوجه شدیم که بیش بود ارزش چگونه محاسبه می شود، باید بگوییم که اعتراض هایی در این بخش نیز وجود دارد. زیرا برخی افراد برای بالاتر بردن ارزش کالا فاکتور ها و رسیدهای خرید را دست کاری می کنند.
اما باید بدانید بعد از اظهار کالا نیز تمامی مدارک و جوانب کالا مورد بررسی قرار می گیرد. حتی کم اظهار کردن ارزش کالا نیز مورد بررسی قرار می گیرد و اگر در سایت TSC ارزش کال بیش تر از قیمتی که شما اعلام کرده اید باشد نوعی کم اظهاری به حساب می آید و جلوی آن گرفته خواهد شد. حتی اگر قیمت را هم بیشتر از آن چیزی که در سایت به ثبت رسیده اعلام کنید با مشکلاتی مواجه خواهید شد. بعد از اینکه ارزش کالای شما اعلام شد به مدت یک ماه وقت دارید نسبت به ارزش اعلامی کالا اعتراض نمایید.
در هر صورت می توان گفت که چه کم اظهاری و چه بیش اظهاری موجب دردسر شما خواهد شد.اگر اختلافی بین ارزش اظهار شده توسط تاجر یا بازرگان و ارزش تعیین شده از سوی گمرک باشد در کمیسیون اعتراضات به آن رسیدگی خواهد شد. اگر حکم بیش اظهار کالا قبل از ترخیص کالا صورت گیرد صاحب کالا می تواند تا 30 روز به حکم اعتراض نماید. بعد از این مدت رسیدگی به اعتراض با رعایت ماده کمیسیون قابل پیگیری است.
در موارد نادری که گمرک بعد از ترخیص کالا بیش اظهاری را کشف کند، کالای مورد نظر را مشمول مهلت نمی داند و اقدام به اعلام مراتب به بانک مربوطه می کند. در صورتی که صاحب کالا قبول نکند باقی اعتراض در کمیسیون رسیدگی خواهد شد.
اگر رای قطعی در خصوص بیش بود ارزش صادر شود و صاحب کالا این رای را قبول نکند شکایات به بانک جهت رسیدگی تخلفات ارزی و به سازمان تعزیزات حکومتی ارجاع خواهد شد. پرونده بیش بود ارزش کالاهای تجاری و بازرگانی یکی از متدوال ترین پرونده ها در دیوان عدالت اداری است.