کلات مس چیست؟

مس یکی از ریزمغذی های ضروری یا مواد معدنی کمیاب است که گیاهان برای رشد به آن نیاز دارند. مانند هر ماده مغذی دیگری، گیاهان می توانند فقط اشکال خاصی از مس را جذب و استفاده کنند. به عنوان مثال، فلز مس برای گیاهان بی فایده است. اما پس از حل شدن در محیط اسیدی، مس به راحتی توسط گیاهان جذب می شود. در شرایط pH بالا (قلیایی) مس در دسترس گیاهان قرار نمی گیرد.

مس وظایف خاصی در گیاهان مختلف دارد. در پیاز، مس ماده اصلی مورد نیاز برای دستیابی به پوست کاغذی قهوه ای رنگ مورد نظر مصرف کنندگان است. بیشتر گیاهان دارای چندین آنزیم حاوی مس هستند که نقش مهمی در فتوسنتز، تنفس و تشکیل لیگنین در گیاهان دارد.

سطوح ناکافی مس (کمبود مس) می تواند منجر به علائم کاهش تشکیل نشاسته، کاهش تثبیت نیتروژن و ندولاسیون (nodulation) در حبوبات، تاخیر در گلدهی و بلوغ می شود. کمبود مس در گیاهان پهن برگ، باعث پژمرده شدن قسمت بالایی گیاه (نقطه رشد) می شود. برخی از گیاهان نسبت به سایرین به مس بیشتری نیاز دارند. چغندر، پیاز، کاهو، اسفناج، آفتابگردان و گوجه فرنگی نیاز به مس نسبتا بالایی نسبت به سایر گیاهان دارند.

مس خواص ضد میکروبی بسیار قوی نیز دارد. به عنوان مثال، یک سینک استیل ضد زنگ به مدت دو هفته می تواند میکروب ها را در خود جای می دهد. در حالی که یک سینک مسی ظرف دو ساعت، تمام میکروب ها را از بین می برد. این موضوع توسط یک مطالعه اخیر تأیید شده است و به همین دلیل است که اکثر دستگیره ها، نرده ها و وسایل بیمارستانی از مس ساخته می شوند. همچنین برای بیش از صد سال، سولفات مس در کشاورزی تجاری به عنوان یک قارچ کش برای کنترل بیماری سفیدک پودری استفاده شده است.

استفاده از کلات مس در اواسط دهه 1600 آغاز شده است.برای درک بهتر مفهوم کلات ها، ابتدا باید اطلاعاتی در مورد ریزمغذی های فلزی مانند آهن، مس، روی، منیزیم و منگنز به دست بیاورید. ممکن است برخی از این ریزمغذی ها را به عنوان مواد فلزی سخت نیز بشناسید که کاملا درست است. برای اینکه گیاهان بتوانند از این عناصر فلزی استفاده کنند، فلز باید به شکل محلول در آب به نام یون تبدیل شود. کلمه کلات «Chelate» از کلمه یونانی «Claw» گرفته شده است. کلات های فلزی مجموعه ای از یک یون فلزی هستند که به یک مولکول آلی (لیگاند) متصل شده اند.

این یون ها در آبی که ذرات خاک را احاطه کرده است، شناور می شوند. اگر این یون ها با اکسیژن واکنش دهند به شکلی تبدیل می شوند که گیاهان نمی توانند از آن ها استفاده کنند. آنها همچنین می توانند با یون های دیگر تعامل داشته باشند که ممکن است باعث رسوب آنها به صورت جامد شود و آنها را در دسترس گیاهان قرار ندهد.

این نقطه ای از داستان است که کلات ها اهمیت پیدا می کنند. کلات ها مولکول های آلی هستند (در مفهوم شیمیایی) که یون های فلزی را می گیرند و نگه می دارند تا با اکسیژن یا یون های دیگر واکنش ندهند. حتی با وجود اینکه کلات ها به یون های فلزی چسبیده اند، گیاهان همچنان می توانند آنها را از طریق ریشه جذب کرده و از آنها به عنوان مواد مغذی استفاده کنند. کلات ها جذب برخی مواد مغذی را برای گیاهان آسان تر می کنند. در واقع، گیاهان از کلات ها برای انتقال یون های فلزی از ریشه به برگ ها استفاده می کنند. کلات ها به وضوح برای رشد گیاه مهم هستند.