قوانین یورک آنتورپ (York Antwerp) یک سری مقررات و قوانین دریایی است که در خصوص چرایی و چگونگی ریختن محمولات به دریا و تحت شرایط خاصی، بحث و بررسی می کند.همانطوری که مذکور افتاد قوانین یورک آنتورپ یک سری قوانین دریایی است که در سال 1890 به وجود آمد. از دوران آغاز آن چندین بار اصلاح شد و این قانون, حقوق و وظایف و موانع احتمالی در مورد کشتی و صاحبان کالا را و اینکه چه میزان از محموله به دریا ریخته شود تا کشتی و بار آن نجات داده شود بحث و بررسی می کند.
به طور کلی بار نامه ها، قراردادهای حمل کلی و بلند مدت(C.O.A) و قوانین و مقررات بیمه های دریایی، تماما" و هر یک به فراخور نیاز، قوانین یورک آنتورپ را در خود گنجانیده اند.وضیح اینکه قرار داد C.O.A یا Contract of Affreightment قرارداد حمل یکجا و کلی می باشد که فروشنده و یا اجاره کننده با مالک کشتی می بندد و مالک کشتی موظف است آن محموله را ظرف مدت تعیین شده و به ترتیب و با نرخ کرایه حمل مشخص شده تا پایان قرارداد، کل محموله را حمل نماید.
قوانین یورک آنتورپ سه اصل روشن را بیان می کند که زمینه تمامی آنها بایستی فراهم شود تا قانون کاربردی گردد.اولین شرط و اصل این است که خطر برای کشتی قریب الوقوع و کاملا" حتمی و محرز و آشکار باشد.دومین شرط و اصل این است که ریختن بخشی از محموله به دریا بایستی داوطلبانه و برای نجات کشتی صورت گیرد.
سومین شرط و اصل این است که تلاش برای دوری جستن از خطر و نجات محموله و خود کشتی موفقیت آمیز باشد.اگر موقعیت و شرایطی فراهم شود که تمام سه اصل فوق را در برگیرد کسانی که در این ماجراء به نوعی سر و کار دارند بایستی خسارت وارده به صاحب یا صاحبان کالا و صاحب کشتی را که در اثر تصمیم کاپیتان و یا مالک کشتی به دریا ریخته شده است، به طور نسبی بین تمامی آنها محاسبه و جبران خسارت نمایند.
ریشه های قوانین یورک آنتورپ (York - Antwerp) چیست؟
قوانین یورک آنتورپ ماحصل تدوین اصولی است که قانون " خسارت عام " نامیده می شود. اگرچه قوانین یورک آنتورپ خود کاملا" قوانین قدیمی هستند لیکن قانون خسارت عام (General Average) نیز از اصول دریایی خیلی قدیمی تر می باشد که ریشه آن به یونان باستان بر می گردد و آن (خسارت عام) قانونی بوده که مقرر می دارد که در یک ریسک و مخاطره دریایی به نوعی مرتبط می باشند و مال یا محموله آنها به دلیل وجود خطر و ریختن در دریا از بین می رود و خسارت می بیند، با دیگر افرادی که بار آنها نجات پیدا کرده، خسارت وارده بین تمامی ذینفعان محمولات تقسیم می شود.
کاربرد قوانین یورک آنتورپ چیست و چه زمانی استفاده می شود؟
درهنگام وجود تهدید جدی برای جان افراد در دریا، کاپیتان کشتی و پرسنل و خدمه آن، اگر ضرورت احساس کنند، دستور به ریختن محمولات در دریا را صادر می کنند.ریختن محموله به دریا قانون دریایی است که در شرایط سخت و اضطراری و در آخرین مرحله برای چاره اندیشی تصمیم گیری می شود که نهایتا" خدمه بایستی به جهت حفظ تعادل کشتی و نجات آن یا نجات محموله، بخشی از محموله را به داخل آب بریزند.همچنین اگر تهدید برای خود کشتی و بخاطر آسیب به بدنه وجود داشته باشد یا اوضاع جوی بسیار نامساعد باشد… آنگاه خدمه و کارکنان، محموله را به دریا خواهند ریخت.
هنگامی که ریختن محمولات به دریا آخرین گزینه تشخیص و تصمیم گیری می شود، خدمه بایستی عمل به دریا ریختن محموله را به سرعت انجام دهند و آن به این معنی است که وقت کافی برای ملاحظه اینکه بار چه کسی به دریا ریخته می شود را ندارند.در هنگام وقوع چنین حادثه ای این قوانین یورک آنتورپ است که وارد صحنه شده و ایفای نقش می کند و تعیین می کند که چه کسی محمولات خود را از دست داده و در نتیجه ضرر و زیان دیده است و نهایتا" از محل منافع به دست آمده و یا از صاحبان کالا که محمولات آنها نجات یافته است، نسبت به جبران خسارت و پرداخت به مالباختگان را اقدام می کند.