نقطه ذوب مواد را می توان با روش ساده و با استفاده از دستگاه تعیین نقطه ذوب اندازه گیری کرد. لوله تیل و دستگاه های میکروسکوپی دو روشی هستند که برای تعیین نقطه ذوب استفاده می شوند. نقطه ذوب، دمایی است که در آن یک ماده از حالت جامد به حالت مایع در می آید و ذوب شدن اتفاق می افتد.
وقتی به یک جسم جامد، گرما می دهیم انرژی جنبشی مولکول های آن افزایش می یابد. به این ترتیب با افزایش حرکت مولکول ها (که در حالت جامد در جای مشخصی بودند)، فاصله بین آن ها زیاد شده و مولکول ها به طور آزادانه می توانند به هر طرف حرکت کنند.به این فاز که مولکول ها به راحتی جابه جا می شوند، فاز مایع می گویند. به این دما که فاز جامد به فاز مایع تبدیل می شود، نقطه ذوب می گویند.
در این دما دو فاز جامد و مایع در حال تعادل بوده و فشار بخار جامد با فشار بخار مایع برابر خواهد بود. چون تعیین نقطه ذوب تحت تأثیر فشار می باشد به همین دلیل نقطه ذوب را در فشار استاندارد اندازه گیری می کنند. نکته ای که در عمل ذوب شدن بسیار مهم است، ثابت بودن درجه حرارت در هنگام ذوب جامدات می باشد. در هنگام ذوب شدن، مانند عمل تبخیر و تصعید، یک تغییر حالت فیزیکی اتفاق می افتد.
عوامل تأثیرگذار در نقطه ذوب مواد