اسپکتروفتومتر که در آن شدت نور بر اساس تابعی از طول موج بیان می شود، غلظت و مقدار ماده با اندازه گیری شدت جذب آن توسط تاباندن الکترومغناطیسی تعیین می شود. در این دستگاه، غلظت های بسیار پایین مانند آنالیزهای مربوط به DNA و RNA نیز تعیین می شود. به مقدار ماده حل شده در یک ماده در یک حجم خاص، غلظت می گویند که میزان آن را با این دستگاه، به راحتی می توان تعیین کرد.
نمونه مورد مطالعه همراه با حلال در یک ظرف شیشه ای یا کوارتز و یا از جنس دیگر (این ظرف ها سل نامیده می شوند)، ریخته و در جایگاه خود در دستگاه طیف سنجی قرار داده می شود. نور الکترومغناطیسی به این نمونه، از دستگاه تابیده شده و شدت جذب در مانیتور آن خوانده می شود.نمونه می تواند جامد یا مایع باشد. نمونه جامد ابتدا باید در یک حلال حل شود.
وقتی نور الکترومغناطیسی به ماده مورد نظر تابیده می شود، میزانی از آن توسط ماده جذب می شود که شدت این جذب که روی مانیتور دستگاه نمایش داده می شود، به غلظت این ماده بستگی دارد. در این روش اندازه گیری، نمونه ای به عنوان شاهد در نظر گرفته می شود که حلال بدون ماده خاص بوده و حذب آن صفر در نظر گرفته می شود و یا جذب جزئی آن در رابطه، از جذب ماده کسر می شود. نمونه مایع یا جامد حل شده، به همراه حلال در داخل سل قرار داده و با روشن کردن دستگاه و عبور نور از سل، شدت جذب آن روی صفحه نمایش داده می شود.
نکات مهم هنگام استفاده از دستگاه اسپکتروفتومتر
اولین نکته ای که در هنگام استفاده از دستگاه طیف سنجی رعایت کرد محل قرارگیری آن است که باید بالاتر از زمین و روی سطح صاف و بدون شیب باشد.این دستگاه در کنار دستگاههایی که تولید کننده امواج الکتریکی و الکترومغناطیسی هستند، نباید باشد.همچنین برای اتصال برق باید از محافظ برق استفاده کرد و بعد از روشن کردن، برای این که دستگاه به پایداری الکتریکی و حرارتی برسد، باید 15 دقیقه بماند بعد نمونه داخل آن قرار داده شود.
نباید نمونه به روی دستگاه و درون هولدر سل ریخته شود و بعد از اتمام کار سل و دستگاه تمیز شود و روی آن را باید با کاور پوشانید. در هر سال دو بار گرد و خاک دستگاه با باز کردن بدنه و تمیز کردن آن، پاک شود.برای جلوگیری از طول موج اشتباهی، نباید به لامپ دستگاه دست زد. همچنین لامپ باید هر ماه یکبار تمیز شود.