رآکتور آزمایشگاهی چیست؟

رآکتور آزمایشگاهی وسیله ای است در آزمایشگاه که در آن مواد اولیه طی واکنش های شیمیایی به محصولات تبدیل می شوند. در این وسیله می توان پارامترهایی مانند فشار و PH را همزمان با کنترل دمای مواد موجود در ظرف واکنش، کنترل کرد.

رآکتور وسیله ای برای تبدیل مواد اولیه خام به محصولات می باشد و واکنش های شیمیایی درون آن انجام می شود. رآکتور دارای سپراتور (جداکننده)، کندانسور (مبدل)، بویلر و … می باشد. این وسیله می تواند در ظرفیت های مختلف از نمونه های آزمایشگاهی گرفته تا نمونه های صنعتی ساخته شده و مورد استفاده قرار گیرد. یکی از این رآکتورهایی که توسط مهندسین شیمی ساخته می شود، رآکتور شیمیایی است.

ساخت این وسیله نیازمند بهره بندی از علومی چون ریاضیات، سینتیک شیمیایی و ترمودینامیک شیمی برای متخصصین صنایع شیمیایی است که به آگاهی کامل از چگونگی انجام واکنش های شیمیایی داشته باشند.پارامترهای زیادی از جمله دما، فشار، حجم، زمان اقامت، ضریب انتقال حرارت، غلظت گونه های شیمیایی، سرعت انجام واکنش و موارد بسیار زیاد دیگر در ساخت و طراحی رآکتورها مهم و ضروری می باشند.

رآکتور آزمایشگاهی محفظه ای برای انجام واکنش های شیمیایی که همزمان با کنترل دما و فشار انجام شده، طراحی شده است. این وسیله در آزمایشگاه، دارای یک مخزن (رآکتور) برای ریختن موادی است که باید با هم واکنش شیمیایی انجام دهند و مواد محصول را ایجاد کنند و یک همزن مکانیکی برای هم زدن این مواد می باشد. واکنش ها داخل رآکتور تحت شرایط کنترل شده دما و فشار معین انجام می شود. واکنش های ترکیب، تجزیه و تبدیل از جمله واکنش هایی است که در این دستگاه انجام می شود.

رآکتورها می توانند مانند کتری یا بخاری های ساده، بسیار ساده و دارای همزن باشند و یا ظروف و محفظه هایی بزرگ مجهز به سیم پیچ های داخلی مخصوص گرم یا خنک کردن، منابعی که تولید کننده انرژی الکتریکی و یا ماوراء بنفش، دیواره های محکم و همزن ها و … باشند.

همچنین برخی از انواع رآکتورها می توانند به گونه ای طراحی شوند که برای انجام واکنش های طولانی مدت استفاده شوند. به این ترتیب که مدام مواد اولیه و و اکنش دهنده به آن ها اضافه و و محصول از آن خارج شده و به صورت جریان مداوم و ثابتی، این روند ادامه یابد. از رآکتورهای با این نحوه عملکرد می توان به کارخانه ها و پالایشگاه های مدرن نفت اشاره کرد.