اکسید ها در حقیقت ترکیبات دوتایی می باشند که شامل اکسیژن و یک عنصر دیگر خواهند بود. اکسید اسیدی به اکسیدی گفته می شود که زمانی با آب واکنش دهد، اسید تولید نماید. این نوع از اکسید ها، به نام انیدرید اسید یا اسید بی آب نیز مشهورند. اغلب اکسید های نا فلزی در این دسته قرار می گیرند، مانند گوگرد تری اکسید و یا نیتروژن دی اکسید.
از طرفی دیگر، اکسید بازی به اکسیدی گفته می شود که در آب، باز تولید کند. اکسید های فلزی در صورتیکه درجه اکسایش فلز در آنها پایین باشد، در این دسته قرار می گیرند، مانند اکسید فلزات قلیایی و یا اکسید قلیایی خاکی.اکسید آمفوتر به اکسیدی گفته می شود که هم خاصیت اسیدی و هم خاصیت قلیایی دارد. به بیان دیگر هم می تواند با اسید ها واکنش دهد و هم با باز ها.
اکسید های فلزی که برای تولید آب و نمک با اسید و باز، واکنش می دهند، در این دسته قرار می گیرند. توجه داشته باشید که خاصیت آمفوتری یک اکسید به عدد اکسایش آن اکسید وابسته می باشد. از جمله اکسید های آمفوتری می توان به اکسید سرب اشاره کرد. در شکل زیر عناصر بلوک s و p جدول تناوبی نشان داده شده است. دقت داشته باشید که رنگ بنفش نشان دهنده اکسید های قلیایی، آبی نشان دهنده اکسید های آمفوتری و صورتی نشان دهنده اکسید های اسیدی می باشند.
هیدروکسید آمفوتری
علاوه بر اکسید آمفوتری، هیدروکسید برخی فلزات نیز می توانند هم به شکل باز و هم به شکل اسید عمل کنند که به آنها هیدرو کسید های آمفوتری گفته می شود. از جمله آنها می توان به هیدرو کسید های Al(OH)3، Sn(OH)2، Cr(OH)3، Be(OH)2، Sb2O3 و As2O3 اشاره کرد. دقت داشته باشید که هیدرو کسید های دیگری همچون Cu(OH)2 و Ag2O خاصیت آمفوتری را به میزان کمتری نشان می دهند.
لازم به ذکر است که این دسته از ترکیبات در آب نامحلول می باشند، در حالی که در محلول هایی با PH بالا یا پایین به راحتی حل می شوند. برای مثال هیدرو کسید روی را در نظر بگیرید. این هیدروکسید در اضافی اسید هیدروکلریک و همچنین در محلول سدیم هیدروکسید حل می گردد.