عنصر هیدروژن اولین بار در سال 1776 توسط دانشمندی به نام Henry Cavendish کشف و معرفی گردید. اما کسی که نام عنصر هیدروژن را بر این ماده نهاد، لاوازیه بود. عنصر هیدروژن در طبیعت وجود داشته و می توان آن را در همه جا یافت. عنصر هیدروژن چند ایزوتوپ دارد که در ادامه این مقاله بررسی خواهد شد. نماد عنصر هیدروژن با H نشان داده می شود، مزایا و کاربرد عنصر هیدروژن در موارد مختلفی بوده و استفاده های فراوانی از این عنصر با ارزش می شود.
درواقع ساده ترین عنصر شناخته شده برای انسان عنصر هیدروژن است. اتم هیدروژن دارای یک پروتن و نوترون است. جالب است بدانید که فراوان ترین عنصر موجود در جهان هستی، همین عنصر است. تمام انرژی خورشید را عنصر هیدروژن تأمین می کند. اتم های هیدروژن در درون خورشید با یکدیگر ترکیب شده و اتم های هلیم را پدید می آورند.
این گونه انرژی پرتوی خورشید تولید می شود. انرژی پرتوی خورشید است که بر روی زمین حیات را برقرار می کند. لازم به ذکر است که هیدروژن به شکل گازی (H2) در زمین وجود نداشته و این عنصر همیشه به صورت ترکیبی است، مانند: ترکیب با اکسیژن مثلاً در آب (H2O)، در ترکیب با کربن مانند متان، و زغال و نفت. کاربرد عنصر هیدروژن به عنوان بیشترین محتوای انرژی هر سوخت امروزه شناخته می شود.
عنصر هیدروژن چه ایزوتوپ هایی دارد ؟
عنصر هیدروژن در طبیعت دارای 3 ایزوتوپ می باشد که دو تای آن پایدارترند. پروتیوم، دوتریوم و تریتیوم نام این 3 ایزوتوپ می باشد. پروتیوم با 99.98 درصد فراوانی نسبت به بقیه، فراوان ترین ایزوتوپ عنصر هیدروژن شناخته می شود. این ایزوتوپ با نماد 1H شناخته می شود. دوتریوم ایزوتوپ دیگری است که در هسته خود یک پروتون و یک نوترون دارد. نماد این ایزوتوپ 2H بوده که با D هم شناخته می شود. دوتریوم با نام هیدروژن سنگین هم شناخته می شود.
تریتیوم سومین ایزوتوپ طبیعی این ماده است که با نماد 3H یا T شناخته می شود. این ایزوتوپ در بمب های هسته ای کاربرد های فراوانی دارد.باید توجه نمود که قدرت اشتعال این ماده فوق العاده زیاد است و به شدت با کلر و فلوئور واکنش نشان خواهد داد. D2O یا آب سنگین نیز برای بسیاری از گونه ها سمی است، اما برای کشتن انسان مقدار قابل توجهی از آن لازم است.