کاربرد عنصر فسفر

کاربرد این ماده در پزشکی

غذا هایی که مصرف می کنیم حاوی مقادیر کافی فسفر برای بدن است. بنابراین اغلب نیاز به مصرف مکمل های فسفر وجود ندارد. در برخی موارد برای مثال در اشخاصی که بیماری کلیوی دارند، پزشک معالج مکمل های فسفر را تجویز می کند. مصرف فسفر و کلسیم با یکدیگر می تواند باعث بهبود شکستگی استخوان و درمان بیماری های ناشی از کمبود های ویتامین D مانند: نرمی استخوان (راشیتیسم) شود.

کاربرد بیولوژیکی

بدن انسان برای تولید انرژی و کنترل آن به کاربرد عنصر فسفر نیاز دارد. بعد از کلسیم، فسفر دومین و متداول ترین مواد معدنی مورد نیاز بدن انسان است. این ماده در سنتز پروتئین ها، چربی ها و کربوهیدرات ها نقش حیاتی دارد. خواص این ماده برای حفظ تعادل مایعات و الکترولیت در بدن ضروری است. کمبود این ماده می تواند تأثیرات بدی را در بدن ایجاد کند. عنصر فسفر بخش حیاتی از DNA و RNA بوده و ساختار این دو را به هم متصل می نماید.

در انتقال تکانه های عصبی در بدن کاربرد خواص عنصر فسفر نقش حیاتی دارد. کلسیم مهم ترین عنصر در بدن برای شکل گیری دندان ها و استخوان هاست. اما کلسیم نمی تواند به تنهایی این فعالیت ها را انجام دهد. بدن به خواص عنصر فسفر نیز برای این کار نیاز دارد. نیمی از استخوان های بدن از فسفات تشکیل شده اند. از کاربرد این ماده در بدن می توان به تسهیل در هضم ریبوفلاوین و نیاسین اشاره نمود. این ماده در دفع مواد زائد از کلیه ها کمک می کند.

کاربرد تجاری

کاربرد عنصر فسفر و ترکیبات مختلف آن بسیار متنوع است. مشهور ترین کاربرد صنعتی عنصر فسفر برای ساختن کبریت است. درواقع سر چوب کبریت از فسفر و یا از ترکیب ارگانیک آن ساخته می شود. البته قبلا از فسفر سفید برای ساخت سر کبریت استفاده می شد. اما به دلیل اینکه مصرف فسفر سفید برای مصرف کنندگان خطرآفرین بود، در نهایت با فسفر قرمز جایگزین شد.

با استفاده از ویژگی عنصر فسفر می توان از آن به عنوان: پیش گیرنده شعله در منسوجات، مواد پلاستیکی، درزگیر ها و… استفاده نمود.پولیش شیمیایی ساخته شده از این ماده نیز برای سفید کاری آلومینیوم و آلیاژ های آلومینیومی مناسب است.این ماده در محلول های پاک کننده نیز مورد استفاده قرار می گیرد. خواص این ماده برای تولید خمیر دندان، آفت کش، مواد شوینده، فولاد و… بکار می رود.

برای ساخت بمب های آتش زا و دود زا نیز این ماده استفاده می شود. کاربرد P سفید برای ساخت بمب های آتش زا در جنگ جهانی دوم صورت گرفته است. از سلاح های ساخته شده از این ماده شیمیایی در جنگ کره، عراق، اسرائیل نیز استفاده شده است.از فسفر قرمز نیز برای ساخت گلوله های رسام استفاده می شود.تری سدیم فسفات به عنوان پاک کننده و برای نرم کردن آب استفاده می شود.اسید فسفریک در نوشیدنی های گاز دار و از مونوکلسیم فسفات برای درست کردن لیموناد استفاده می گردد.

کاربرد این ماده در رشد گیاهان

یکی از سه ماده مغذی ضروری که نقش حیاتی در رشد گیاهان ایفا می کند، فسفر و خواص عنصر فسفر است. نیتروژن و پتاسیم هم عناصر دیگر هستند. فتوسنتز، انتقال مواد مغذی و انتقال انرژی نیاز مبرم به این عنصر بی نظیر دارند.کاربرد عنصر فسفر در فرایند فتوسنتز انرژی نور را به انرژی شیمیایی تبدیل می کند.فسفر مواد مغذی موجود در خاک را با آب حل کرده و به قسمت های مختلف گیاه می رساند.فسفر به عنوان منبع ذخیره سازی انرژی در سلول ها به شکل فسفات عمل می کند.فسفر با رشد ساختار های سلولی در ارتباط بوده و کمبود آن می تواند رشد گیاه را تا حد قابل توجهی مختل نماید.

استفاده از ویژگی عنصر فسفر در کشاورزی

ترکیب اصلی کود هایی با نیتروژن بالا، آمونیوم فسفات است. انتقال انرژی، تحریک رشد ریشه و انتقال مواد مغذی از خاک به بخش های مختلف گیاه با این ماده تسهیل شده و به رشد گیاه کمک می شود. سنگ فسفات نیز برای کاهش اسیدیته خاک به کار می رود.

سایر کاربرد و مصرف

از اسید فسفریک غلیظ شده در کود ها برای کشاورزی و تولیدات کشاورزی استفاده می شود.فسفات ها در شیشه های خاص، لامپ سدیم، تولید استیل و کاربردهای نظامی کاربرد دارد.استفاده از سموم دفع آفات و کاربرد در انواع مواد شوینده از دیگر موارد مصرف عنصر کربن است.