عنصر سزیم (Caesium) با نماد شیمیایی Cs، یکی از عناصر شیمیایی جدول مندلیف است که عدد اتمی آن 55 می باشد. این عنصر در حقیقت پنجاه و پنجمین عنصر از جدول تناوبی بوده که در گروه IA و دوره ششم جدول قرار گرفته است. در واقع عنصر سزیم یک فلز نرم، براق و به رنگ طلایی- نقره ای است که از عناصر گروه فلزات قلیایی می باشد.
سزیم یک فلز شیمیایی بسیار فعال است. در واقع فعال ترین فلز جدول تناوبی محسوب می شود. خصوصیات قابل توجه سزیم از ساختار اتمی ([54Xe] 6s1) آن ناشی می شود. همانند دیگر فلزات قلیایی، تنها یک الکترون در دورترین لایه الکترونی سزیم وجود دارد. فاصله این تک الکترون تا هسته، نسبت به فاصله الکترون های نظیر در سایر فلزات قلیایی بیش تر است. بنابراین این الکترون لایه ظرفیت به آسانی جذب سایر اتم ها می شود. در نتیجه با توجه به ساختار الکترونی سزیوم انتظار داریم که این عنصر تک الکترون از دست داده تا به حالت اکتت یا پایدار خود برسد. در این صورت، به کاتیون با بار +1 تبدیل می شود.
عنصر سزیم برای نخستین بار در سال 1860 میلادی، توسط شیمیدانان آلمانی به نام های گوستاو رابرت کیرشهف (Gustav Robert Kirchhoff) و رابرت بانسن (Robert Bunsen) کشف شد. سزیم اولین عنصری است که به وسیله تجزیه طیفی کشف شده است. هویت سزیم در حقیقت بر اساس خط آبی درخشانی که در طیف آن وجود داشت شناخته شد.
از این جهت، واژه سزیم از کلمه یونانی سزیوس (caesius) به معنای آبی آسمانی گرفته شده است. بانسن با تبخیر کردن مقدار زیادی آب معدنی که دارای نا خالصی بود، توانست سزیم را استخراج کند. توجه داشته باشید که وی موفق به تهیه سزیم به صورت خالص نشد. در نهایت سزیم خالص در سال 1882 میلادی توسط شیمیدان آلمانی یعنی کارل ستربرگ (Carl Setterberg) و با روش الکترولیز کردن مذاب سزیم- باریم- سیانید به دست آمد.
عنصر سزیم به دلیل واکنش پذیری شیمیایی بالایی که دارد، هرگز در طبیعت به صورت آزاد یافت نمی شود. این عنصر در سنگ معدنی پولوکس (پولوسیت) و لپدولیت یافت می شود. کانی پلوسیت در حقیقت هیدرات سیلیکات آلومینیوم و سزیم است. یکی از بهترین و غنی ترین منابع سزیم در دریاچه برنیک واقع در مونتیوبا می باشد. این عنصر را می توان با کمک الکترولیز سیانید گداخته و یا چندین روش دیگر جدا کرد. به عنوان مثال، به وسیله تجزیه حرارتی آزید سزیم، می توان سزیوم خالص و بدون گاز تهیه کرد.
|
|
|
|
| نماد اعتماد الکترونیک | نشان ملی ثبت | گواهی شامد ارشاد |
© کلیه حقوق مادی و معنوی این وب سایت متعلق به داده پردازان هومان پویان می باشد.
