ترکیبات یونی به دلیل پیوندهای قوی که کاتیون ها و آنیون ها را در کنار هم نگه می دارد، ویژگی های مشابه زیادی دارند. خواص ترکیبات یونی عبارتند از:
جامدات کریستالی
ترکیبات یونی جامدات کریستالی متشکل از میلیون ها کاتیون و آنیون هستند که در یک الگوی تکراری به هم متصل شده اند. به دلیل این ساختار بلوری، یونها به طور محکم در محل خود نگه داشته شده اند. این امر از خم شدن بلورها جلوگیری می کند و در عوض بلورهای یونی را بسیار شکننده می کند.
رنگ
ترکیبات یونی که دارای یک عنصر نماینده به عنوان یون مثبت خود هستند معمولا دارای رنگ سفید هستند. با این حال ترکیبات یونی تشکیل شده از فلزات انتقالی معمولا یون های رنگی را تشکیل می دهند. فلزات انتقالی با اوربیتال های d ناقص رنگ هایی از قرمز در نیترات کبالت (II) تا کریستال های آبی سولفات مس (II) و سبز کلرید نیکل (II) را نشان می دهند.
نقطه ذوب و جوش بالا
ترکیبات یونی به عنوان مواد جامد در دنیای امروزی بسیار مورد استفاده قرار می گیرند زیرا دارای نقطه ذوب و جوش بسیار بالایی هستند. به عنوان مثال نمک روی اجاق گاز خانگی معمولی ذوب نمی شود زیرا کلرید سدیم برای ذوب شدن باید به دمای 801 درجه سانتی گراد برسد.
نقاط ذوب بالا نتیجه پیوندهای یونی بسیار قوی در این ترکیبات است. برای ذوب شدن یک ترکیب یونی، پیوندهای یونی باید شکسته شوند. از آنجا که پیوندهای یونی بسیار قوی هستند، برای شکستن آنها به مقدار زیادی انرژی گرمایی نیاز است.
رساناهای جریان الکتریکی
هنگامی که ترکیبات یونی در آب حل می شوند یا ذوب می شوند، تجزیه شده یا به کاتیون های فلزی و آنیون های غیر فلزی تجزیه می شوند. این یون ها در محلول الکتریسیته را هدایت می کنند بنابراین ترکیبات یونی در این شرایط رسانای خوبی هستند. اما به عنوان یک بلور جامد، یونها بی حرکت هستند و الکتریسیته را هدایت نمی کنند. در واقع ترکیبات یونی به شکل جامد، عایق هستند.
یونها ذرات بسیار واکنش پذیری هستند که به طور طبیعی در مقادیر زیاد روی زمین وجود ندارند مگر از طریق شعله های آتش، رعد و برق، جرقه های الکتریکی و غیره تشکیل شوند. اکثر یونها به سرعت با یونهای بار مخالف واکنش می دهند تا مولکول های خنثی یا نمک ها را تولید کنند که پایدارتر هستند.
یونها مسئول پدیده های متنوعی از درخشندگی خورشید گرفته تا وجود یونوسفر زمین هستند. به عنوان ذرات باردار واکنشی آنها همچنین در تصفیه هوا با ایجاد اختلال در رشد میکروب ها و در وسایل خانگی مانند آشکارسازهای دود مورد استفاده قرار می گیرند.