ترکیب یونی چیست؟

ترکیبات یونی نوعی از ترکیبات شیمیایی هستند که در آن یونهای دارای بار مخالف یک فلز و یک غیر فلز برای ایجاد پیوند یونی به یکدیگر جذب می شوند. ترکیب تشکیل شده از یونهای پیوندی خواص بسیار متفاوتی با عناصر تشکیل دهنده خود دارند.در واکنش یک فلز و یک غیر فلز هنگامی که الکترونها از فلز به غیر فلز منتقل می شوند، ترکیبات یونی تشکیل می شوند. که این در حالی است که اتم های اولیه خنثی هستند زیرا تعداد پروتون ها و الکترون های مساوی دارند.

یون ها دارای بار خالص هستند و این زمانی اتفاق می افتد که اتمی الکترون از دست می دهد یا به دست می آورد. تعداد پروتون ها در یون ثابت می ماند، بنابراین از دست دادن یا افزایش الکترون ها منجر به ذره ای می شود که دارای بار خالص مثبت یا منفی است.فلزات الکترون از دست می دهند و کاتیون هایی ایجاد می کنند که یونهای دارای بار مثبت خالص هستند در حالی که غیر فلزات الکترون را برای تشکیل آنیونها که یون با بار منفی خالص هستند، به دست می آورند.

در شکل گیری ترکیبات یونی، کاتیونها و آنیونهای با بار مخالف یکدیگر را به صورت الکترواستاتیک جذب کرده و پیوندهای یونی قوی ایجاد می کنند. کاتیونها و آنیونهای متعدد توسط پیوندهای یونی کنار هم نگه داشته می شوند تا یک ساختار بلوری جامد یا مشبک به نام ترکیب یونی ایجاد شود.

در مثال کلرید سدیم، سدیم یک فلز است و الکترون ظرفیتی خود را از دست می دهد تا یون مثبت با بار 1+ تشکیل شود. اتم کلر الکترون از دست رفته توسط سدیم را جذب کرده و در نتیجه ترکیب یونی کلرید سدیم تشکیل می شود.

ویژگی ترکیبات یونی

ترکیبات یونی را اغلب می توان با ویژگی های آنها شناسایی کرد. بیشتر ترکیبات یونی دارای ویژگی های زیر هستند.

• ترکیبات یونی به صورت جامدات سخت، شکننده و بلوری وجود دارند.
• ترکیبات یونی دارای نقاط ذوب و نقاط جوش بسیار بالایی هستند.
• ترکیبات یونی به راحتی تجزیه نمی شوند.
• بیشتر ترکیبات یونی در آب محلول هستند و محلول های الکترولیت را تشکیل می دهند.
• ترکیبات یونی هنگام حل شدن در آب یا ذوب شدن، جریان الکتریکی را هدایت می کنند.

علاوه بر نمک سفره یا NaCl، بسیاری از ترکیبات یونی رایج در زندگی روزمره وجود دارد. به عنوان مثال فلوراید موجود در خمیردندان به صورت ترکیب یونی فلوراید سدیم NaF است. بسیاری از دئودورانت ها حاوی ترکیب یونی کلرید کلسیم CaCl 2 هستند. این ترکیب همچنین در آب و هوای سرد در جاده ها برای کاهش نقطه انجماد آب استفاده می شود. اکثر نمک های غذایی خریداری شده حاوی یدید پتاسیم، KI است. یون یدید یک یون مهم برای سلامت تیروئید انسان است. زنگ آهن نیز در نتیجه واکنش آهن با اکسیژن برای تولید اکسید آهن تولید می شود که یک ترکیب یونی است.