خواص عنصر کروم

عنصر کروم که در انگلیسی Chromium نامیده می شود فلزی سخت، براق و خاکستری رنگ است. عنصر کروم عنصر شماره 24 جدول تناوبی فلزی بسیار جلا پذیر است. به سختی قابل جوش خوردن بوده و در برابر زنگ زدگی و سیاه شدن نیز مقاوم است.

حالت های اکسیداسیون کروم 2+، 3+ و 6+ نسبت به بقیه فرم های اکسایش آن پایدار تر است. حالت اکسایش 3+ پایدارترین حالت و حالت های 4+ و 5+ نسبتاً کمیاب می باشند. لازم به ذکر است که ترکیبات عنصر کروم اکسیدکننده هایی قوی در حالت اکسیداسیون 6 هستند. برای شناخت بیشتر این ماده شگفت انگیز می توان به مدل اتمی بور برای عنصر کروم مراجعه نمود.

عنصر کروم در بدن

عنصر کروم از عناصر سه ظرفیتی فلزی بوده که مقدار کم آن در بدن بسیار ضروری است. این ماده برای سوخت و ساز کامل قند در بدن انسان به کار می رود. کمبود عنصر کروم در بدن بر توانایی انسولین در ثابت نگه داشتن میزان قند خون نیز موثر است. البته برای عنصر کروم عملکرد بیولوژیکی در متالوپروتئین مشاهده نشده است.

منابع عنصر کروم

سنگ معدن ساخته شده از ترکیبات کرومی کرومیت یا سنگ آهن کرومیت (FeCr2O4) است. در بسیاری از مواد معدنی دیگر به ویژه در کروکوئیت (PbCrO4) نیز در مقادیر کم وجود دارد. استخراج کروم نیز مانند منگنز به دلیل وابستگی زیاد به اکسیژن از سنگ معدن آن مشکل است. اما کروم نیز می تواند با همان روش هایی انجام شود که با منگنز موفقیت آمیز بوده اند. امروزه مقادیر قابل توجهی از آلیاژ کروم با آهن به نام فروکرومیوم برای صنعت فولاد تولید می شود.

فراوانی عنصر کروم

• در خورشید 0.002٪
• در شهاب سنگ ها 0.3٪
• در پوسته زمین 0.014٪
• در اقیانوس ها 6 × 10-8٪
• کروم در بدن انسان 3 × 10-6٪

کاربرد عنصر کروم

• در متالوژی برای مقاوم کردن در مقابل پوسیدگی و براقیت
• کاربرد آن به عنوان یک جز در آلیاژ ها مانند در فولاد ضد زنگ
• کاربرد در آبکاری
• کاربرد در آلومینیوم آنادایز
• کاربرد به عنوان کاتالیزور
• کاربرد در ساخت قالب های پخت آجر
• کاربرد نمک کروم در سبز نمودن رنگ شیشه
• کرومات ها و اکسید ها در رنگ مو و رنگ های معمولی به کار می روند.

ترکیب دی کرومات پتاسیم یک معرف شیمیایی است. کاربرد این معرف در تمیز کردن ظروف شیشه ای آزمایشگاهی به عنوان یک عامل تیترات وجود دارد. این عنصر به صورت دندانه (عامل ثابت نگه دارنده) در رنگرزی کاربرد دارد.در تولید نوار های مغناطیسی نیز دی اکسید کروم (CrO2) کاربرد دارد. مقاومت مغناطیسی این نوار ها نسبت به نوار های اکسید آهن بیشتر بوده و بنابراین کارایی بهتری فراهم می شود. فلز کروم می تواند بسیاری از فلزات دیگر را ضد زنگ کرده و از آن ها در برابر خوردگی و زنگ زدن محافظت نماید. این ویژگی عنصر کروم باعث شده تا آلیاژ های اصلی فولاد ضد زنگ یا استینلس استیل از کروم تشکیل شود.