منابع عنصر لوتسیم (لوتتیم)
عنصر لوتسیم اغلب همراه با فلزات خاکی دیگر یافته می شود. اما جداسازی این ماده از سایر عناصر بسیار سخت است. عنصر لوتسیم (لوتتیم) کمترین فراوانی را در میان تمامی عناصر طبیعی داراست. کانی تجاری اصلی لوتسیم، سنگ معدن مانزونیت است. این سنگ معدن حاوی 0.003% از این عنصر است.
فلز لوتسیم خالص تنها در سال های اخیر تا حدودی جداسازی شده است. درواقع تهیه این عنصر بسیار دشوار است. بنابراین عنصر لوتتیم به عنوان یکی از نادرترین و گران ترین فلزات خاکی کمیاب شناخته می شود. عنصر لوتسیم با روش جابه جایی یونی از عناصر خاکی کمیاب دیگر به دست می آید. درواقع کاهش LuCl3 یا LuF3 به وسیله یک فلز قلیایی و یا یک فلز قلیایی خاکی صورت می پذیرد.
تولید عنصر لوتسیم
ابتدا مواد معدنی خرد می شوند. سپس با استفاده از اسید سولفوریک غلیظ و داغ تصفیه می شوند. در این صورت سولفات های محلول در آب، در مواد معدنی کمیاب تولید می شوند. ابتدا عنصر توریم به صورت هیدروکسید از محلول رسوب کرده و خارج می گردد. پس از آن محلول با اگزالات آمونیوم تصفیه شده و ترکیبات کمیاب (لانتانیدها) به اگزالات محلول آن ها تبدیل شوند.سپس اگزالات ها با عمل جوشکاری به اکسید تبدیل می شوند. اکسید ها نیز در اسید نیتریک حل می شوند. یکی از اجزای اصلی، سریم را که اکسید آن در HNO3 نامحلول است، حذف می کند.
در نهایت چندین فلز خاکی کمیاب، از جمله فلز لوتسیم، با تبلور به عنوان یک نمک مضاعف به همراه نیترات آمونیوم جدا می شوند. عنصر لوتسیم را می توان توسط تبادل یونی جدا نمود. در این فرآیند، یون های معدنی کمیاب مانند لوتتیم از طریق مبادله با یون های هیدروژن، آمونیوم بر روی رزین با تبادل یونی مناسب جذب خواهند شد.
در آخر نمک های لوتسیم توسط ماده کمپلکس کننده مناسب به طور انتخابی شسته می شوند. فلز لوتتیم از طریق فرایند کاهش LuCl3 یا LuF3 بی آب توسط فلز قلیایی یا فلز خاکی قلیایی حاصل می شود.
ویژگی عنصر لوتسم عنصر شماره 71 جدول تناوبی مندلیف